معوذتین
مُعَوِّذَتَیْن (دو نگاهدارنده)، به سورههای فلق و ناس میگویند / From Wikipedia, the free encyclopedia
معوذتین یا معوذتان (به معنای دو تعویذ)، عنوانی قرآنی است که به دو سوره فلق و ناس گفته میشود؛ چرا که محمد، پیامبر اسلام، این دو سوره را تعویذ (به معنای دعای نوشته شده که از چشمزخم حفظ میکند) معرفی کردهاست. این دو سوره با عبارت «قل اعوذ برب» به معنای «پناه میبرم به» آغاز میشوند. با وجود اینکه نام دو سوره فلق و ناس به صورت مثنی «معوذتین» ذکر شده اما هیچ مفسری یکی از این سورهها را به صورت تنها به «معوذة» نخوانده است.
در بیطرفی این مقاله اختلافنظر وجود دارد. |
در مکی و مدنی بودن این دو سوره تردیدهایی وجود دارد. بهطور کلی، سه روایت سورههای ناس و فلق را مدنی و نه روایت آن را مکی دانستهاند. از روایات دینی چنین به نظر میرسد که ناس و فلق با هم نازل شده باشند. بر اساس روایات اسلامی، محمد که توسط جادو بیمار شده بود، به کمک این دو سوره، توانست از بستر بیماری برخیزد. بر اساس گزارش منابع تفسیری، ابن مسعود این دو سوره را جزئی از قرآن نمیدانست. با او در این مورد مخالفت زیادی شده است. بعضی مفسران این کار او را معتبر و بعضی نامعتبر دانسته و گروهی نیز انکار او را توجیه کردهاند. در روایات منابع شیعی، او در این امر مورد شماتت قرار گرفته است. گفته میشود جعفر صادق در نمازش این دو سوره را قرائت میکرد و با این کار بر جزو قرآن بودن آنها صحه میگذاشت. در مقابل؛ یزید بن هارون کسانی را که این دو سوره را جزو قرآن نمیدانند، تکفیر کرده است.
پیامبر اسلام خواندن معوذتین را از بهترین تعویذها میدانست. در روایات آمده است که پیامبر اسلام، حسن و حسین را با این دو سوره، تعویذ میکرده است. بهگزارش منابع شیعه و سنی از پیامبر اسلام روایت شده که هر کس دو سورهٔ فلق و ناس را بخواند، مثل این است که تمام کتابهای پیامبران الهی را خوانده باشد. بنابر گفته کفعمی، هر کس در شب دو سوره معوذتین را قرائت کند، از شر جن و وسوسههای شیطان، ایمن خواهد بود و اگر بر گردن طفل بسته شود، از شر جن و شیاطین ایمن خواهد بود.