مروانیان
From Wikipedia, the free encyclopedia
مروانیان (۹۸۳–۱۰۸۵م/۳۷۲–۴۷۸ق) نام دودمانی کردتبار بودند که در شمال میانرودان در حدود یک سده فرمانروایی داشتند.[1][2]
الگو:تمیز
باذِکُرد،[3] مؤسس این سلسله یکی از رؤسای طوایف کرد بود که در مرزهای ارمنستان و کردستان دژهایی بدست آورده بود. او از کاهش قدرت آل بویه در این منطقه، که پس از مرگ عضدالدوله پیش آمد، سود جست و دیاربکر را متصرف شد و موصل را برای زمانی به چنگ آورد و حتی بغداد را در سال ۳۷۲ق(۹۸۳م) مورد تهدید قرار داد.[4]
برادرزادهاش حسن بن مروان پایههای قدرت سلسله را بر دو شهر میافارقین و آمد گذاشت و آن را استوار کرد، اما این در زمان برادر جوانترش احمد بن مروان، ملقب به نصر الدوله بود که دولت مروانیان به مدارج عالی از قدرت و نفوذ رسید. وی بیش از پنجاه سال فرمانروایی کرد. موقعیت سوقالجیشی دیاربکر که حاکم بر راههای ارتباطی عراق و مشرف به شام و آسیای صغیر بود، ایجاب میکرد که ابن مروان خط مشی سیاسی ماهرانهای اتخاذ کند تا بتواند بین همسایگان قدرتمندی که همه میخواستند در این منطقه نفوذ به هم رسانند، بردوام بماند.[5]
ابن مروان با دولت بیزانس روابطش بسیار دوستانه بود، از این رو، قسطنطین دهم، امپراتور بیزانس توانست به وساطت و مساعی ابن مروان، لیپاریت شاهزاده گرجی را که به اسارت طغرل سلجوقی افتاده بود، آزاد کند.[6] از نظر داخلی شهرهای آمد، میافارقین و حصنکیفا در این دوره پیشرفت مادی زیادی داشتند و حیات فرهنگی در آنجا نیرومند بود. ابن الازرق مورخ محلی میافارقین میگوید که ابن مروان مالیاتها را کم کرد و کارهای خیر بسیار انجام داد.[7]