جناح اصولگرایان
جناح بنیادگرای جمهوری اسلامی ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
اصولگرایان[10] یا بنیادگرایان[11] که به عوض آن محافظهکاران ایرانی نیز شناخته میشوند و قبلاً به آن جناح راست یا راست گفته میشد؛ یکی از دو جریان سیاسی اصلی در جمهوری اسلامی ایران هستند. پس از سال ۱۳۷۸ و انتخابات مجلس ششم تا ۱۳۸۱ و انتخابات شوراها، جریان اصولگرایان از دل جریان راست متولد شد. بخشی از بنیانگذاران این جریان از اعضای گروه جامعتین (جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم) بودهاند. جناح اصولگرایان از زمان شکلگیری جناح اصلاحات، بهعنوان جناح مقابل آن شناخته میشود.[12] اصطلاح تندروهایی است که برخی منابع غربی در زمینه سیاسی ایران از آن استفاده میکنند معمولاً به این جناح اشاره میکند،[13] اگرچه اردوگاه اصلی اصولگرایان عمدتاً شامل گرایشهای میانهرو هم است.[14] اصولگرایان اکنون بیشتر خود را با عنوان «جبهه انقلاب» میشناسانند.[15]
اصولگرایان | |
---|---|
رهبر | غلامعلی حداد عادل[1] |
رهبر پارلمانی | محمدباقر قالیباف[2] |
پیشین | جناح راست |
مرام سیاسی | محافظهکاری اسلامگرایی[3] اسلام سیاسی[4] حاکمیت دینی[5] مردم سالاری دینی ولایت فقیه سنتگرایی[6][7] پوپولیسم[6] بنیادگرایی اسلامی[8] |
دین | اسلام (شیعه) |
فراکسیون پارلمانی | انقلاب اسلامی |
سهم جناح در قدرت سیاسی | |
رهبری | |
رئیس مجلس خبرگان رهبری | آری |
مجلس خبرگان رهبری | ۳۴ از ۸۸ (۳۹٪)
|
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام | آری |
قوه مجریه | |
رئیسجمهور | خیر |
وزیران، معاونان و دستیاران رئیسجمهور | ۳۴ از ۳۷ (۹۲٪)
|
قوه مقننه | |
رئیس مجلس | آری |
مجلس شورای اسلامی[9] | ۱۶۲ از ۲۹۰ (۵۶٪)
|
دبیر شورای نگهبان | آری |
شورای نگهبان | ۸ از ۱۲ (۶۷٪)
|
قوه قضائیه | |
رئیس قوه قضائیه | آری |
در سیاست ایران، اصولگرایان به طرفداران محافظهکار رهبر ایران، علی خامنهای اشاره میکند و محافظت از اصول ایدئولوژیک روزهای نخست انقلاب اسلامی حمایت میکند. به گفته حسین موسویان، اصولگرایان جنبش اصلی جناح راست (محافظهکار) در ایران را تشکیل میدهند. آنها نسبت به رقبای اعتدالگرا و اصلاح طلب خود بیشتر مذهبیگرا هستند و با نهاد روحانیت مستقر در قم نزدیکترند.[16]
اعلامیه ای که توسط آنها صادر شده و به عنوان مانیفست اصولگرایان، بر وفاداری به اسلام و انقلاب ایران، اطاعت از رهبر جمهوری اسلامی ایران و وفاداری به اصل ولایت فقیه متمرکز است.
طبق یک نظرسنجی انجام شده توسط مرکز تحقیقات صدا و سیما در آذر ۱۳۹۹، ۱۷٫۷٪ از ایرانیان به اصولگرایان و در مقایسه، ۱۶٫۱٪ به اصلاحطلبان تمایل پیدا کردند.[17]
اصولگرایان در حال حاضر بر بیشتر نهادهای دولتی و اداری ایران از جمله مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین مؤسسات غیر دموکراتیک مانند شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و قوه قضائیه تسلط دارند.[18]
در انتخابات سال ۱۳۹۶ نیز اصولگرایان به رهبری محمدباقر قالیباف از سید ابراهیم رئیسی به عنوان کاندیدا حمایت نمودند ولیکن در این انتخابات شکست خوردند.
در انتخابات سال۱۴۰۰ نیز اصولگرایان به حمایت سید ابراهیم رئیسی برآمدند که در این انتخابات سید ابراهیم رئیسی به عنوان هشتمین رئیسجمهور ایران مشغول به کار شد.