ستارهشناس و ریاضیدان فرانسوی From Wikipedia, the free encyclopedia
فیلیپ دو لا هیر (انگلیسی: Philippe de La Hire؛ ۱۸ مارس ۱۶۴۰ – ۲۱ آوریل ۱۷۱۸) دانشمند در زمینه ریاضیات، اخترشناسی، و معمار و نقاش اهل فرانسه بود. به گفتهٔ برنار لو بوویه دو فونتهنل، «دو لا هیر برای خودش یک دانشگاه بود.» او در پاریس به دنیا آمد و در ۱۶۶۰ برای مطالعهٔ نقاشی برای چهار سال به ونیز رفت. در بازگشت به پاریس شاگر ژرار دوسارگ شد و از او ژرفانمایی آموخت. در ۴ اوت ۱۶۷۰ به عنوان استاد نقاش اجازهٔ کار یافت.
سپس رو به علم آورد و استعدادی از خود در زمینهٔ ریاضیات نشان داد. در ۱۶۷۸ به عضویت فرهنگستان علوم فرانسه درآمد. لا هیر، در اثری که به خزانهدار فرانسه ژان-باتیست کولبر تقدیم شدهاست، اصول هندسی را به زبان ساده و آسان توضیح میدهد. هر مقطع مخروطی در فصل مخصوص خود بررسی شدهاست. بیضی به عنوان مکان هندسی نقاطی با مجموع ثابت فواصل از دو نقطه تعریف میشود و ویژگیهای خط مماس، قطرهای مزدوج، و معادلهٔ آن بیان شدهاست و پس از آن بحثی در مورد مختصات دکارتی مقاطع مخروطی آمدهاست.[1] رنه دکارت خود مقاطع مخروطی آپولونیوس، بهویژه بیضی و سهمی، را در آثارش در باب هندسه تحلیلی بررسی کرده بود.[2] بااینحال مهمترین اثر لا هیر «مقاطع مخروطی»[persian-alpha 1] نام دارد و از نُه کتاب تشکیل شدهاست. لا هیر در کتاب ۲ مخروط را به شیوهٔ آپولونیوس بیان میدارد و تعریفهای جدیدی (از جمله directrix یا «خط هادی»، به عنوان خطی که با تبدیل بیضی به دایره به سمت بینهایت میل میکند) را نیز ارائه میکند. در کتاب ۳ معادلهٔ مقاطع مخروطی حاصل میشود و بقیهٔ اثر هم کموبیش به شرح آرای آپولونیوس میپردازد.[3] در دو قرن پس از لا هیر، عمدهٔ پیشرفتهای مرتبط با مقاطع مخروطی در زمینهٔ هندسه تصویری صورت گرفت.[4]
کوه لا هیر در ماه به افتخار او نام گذاری شدهاست.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.