سودوموناس آئروژینوزا
گونهای از سودومونا / From Wikipedia, the free encyclopedia
سودوموناس آئروژینوزا یک باکتری شایع دارای پوشینه، گرم منفی، هوازی – بیهوازی اختیاری، میلهای است که میتواند باعث بیماری در گیاهان و جانوران، از جمله انسان شود.[1][2] این باکتری یک گونهٔ با اهمیت پزشکی قابل توجه و یک پاتوژن مقاوم در برابر چند دارو است که بهدلیل حضور در همه جا، مکانیسمهای مقاومت آنتیبیوتیکی پیشرفته و ارتباط آن با بیماریهای جدی، عفونتهای اکتسابی بیمارستانی مانند پنومونی مرتبط با ونتیلاتور و سندرمهای سپسیس مختلف شناخته شدهاست. سودوموناس آئروژینوزا قادر است بهطور انتخابی مانع از نفوذ آنتیبیوتیکهای مختلف به غشای خارجی خود شود و به گفتهٔ سازمان جهانی بهداشت، مقاومت بالایی در برابر چندین آنتیبیوتیک دارد.[3]
سودوموناس آئروژینوزا | |
---|---|
کلنیهای سودوموناس آئروژینوزا در محیط کشت آگار خونی | |
ردهبندی علمی | |
حوزه: | باکتری |
شاخه: | Proteobacteria |
رده: | Gammaproteobacteria |
راسته: | Pseudomonadales |
تیره: | Pseudomonadaceae |
سرده: | Pseudomonas |
گونه: | P. aeruginosa |
نام دوبخشی | |
Pseudomonas aeruginosa (شروتر ۱۸۷۲) میگولا ۱۹۰۰ | |
مترادف | |
|
این باکتری گاهی در طول بیماریها یا شرایط خاص افراد را آلوده میکند و یک عفونت فرصتطلب در نظر گرفته میشود. بهطور ویژه بر مبتلایان به فیبروز کیستیک و سوختگیهای تروماتیک و بهطور کلی بر افراد دچار ضعف سیستم ایمنی تأثیر میگذارد، اما میتواند مانند فولیکولیت جکوزی، افراد دارای ایمنی را نیز آلوده کند. درمان عفونت سودوموناس آئروژینوزا بهدلیل مقاومت طبیعی آن در برابر آنتیبیوتیکها میتواند دشوار باشد. هنگامیکه درمان آنتیبیوتیکی پیشرفتهتری مورد نیاز باشد، ممکن است عوارض جانبی ایجاد شود.
باکتری سودوموناس آئروژینوزا سیترات، کاتالاز و اکسیداز مثبت است. در خاک، آب، فلور پوست و بیشتر محیطهای ساخته شده توسط انسان در سراسر جهان یافت میشود. نه تنها در جوّ معمولی، بلکه در محیطهای کماکسیژن نیز رشد میکند، بنابراین در بسیاری از محیطهای طبیعی و مصنوعی ایجاد کلنی کرده و از طیف گستردهای از مواد آلی بهعنوان غذا استفاده میکند. تطبیقپذیری بالا، این باکتری را قادر میسازد تا در جانوران، بافتهای آسیبدیده یا بافتهایی که دچار کاهش ایمنی شدهاند را آلوده کند. علائم چنین عفونتهایی التهاب عمومی و سپسیس است. اگر اینگونه آلودگیها در اندامهای حیاتی بدن مانند شُشها، مجاری ادراری و کلیهها رخ دهد، نتیجه میتواند کشنده باشد.[4] از آنجایی که این باکتری در سطوح مرطوب رشد میکند، این باکتری در سطح و درون تجهیزات پزشکی از جمله کاتترها نیز یافت میشود و باعث ایجاد عفونتهای متقاطع در بیمارستانها و کلینیکها میشود. این باکتری همچنین قادر به تجزیهٔ هیدروکربنها است و برای شکستن تاربالها و نفت ناشی از آلودگیهای نفتی استفاده شدهاست.[5] سودوموناس آئروژینوزا با وجود اینکه قادر به کلنیزایی گسترده و ایجاد بیوفیلمهای پایدار است، در مقایسه با برخی گونههای باکتریایی بیماریزا مانند استافیلوکوکوس اورئوس گرم مثبت و استرپتوکوک پیوژنز، بسیار خطرناک نیست.[6]