گلوکز
فراوانترین منوساکارید / From Wikipedia, the free encyclopedia
گلوکُز (به فرانسوی: Glucose)[1] یک قند ساده با فرمول شیمیایی C
6H
12O
6 است. این ماده، فراوانترین مونوساکارید و یک کربوهیدرات است.[2] گلوکز عمدتاً توسط گیاهان و بیشتر جلبکها، در فرایند فتوسنتز از آب و دیاکسید کربن، با استفاده از انرژی نور خورشید ساخته میشود و از آن برای ساخت سلولز در دیواره سلولی، فراوانترین کربوهیدرات در جهان استفاده میشود.[3]
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. (ژوئن ۲۰۱۴) |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
D-glucose | |
---|---|
D-glucose | |
(2R3S4R5R)-23456-Pentahydroxyhexanal | |
دیگر نامها Blood sugar | |
شناساگرها | |
کوتهنوشتها | Glc |
شماره ثبت سیایاس | ۵۰-۹۹-۷ Y |
پابکم | ۵۷۹۳ |
کماسپایدر | ۵۵۸۹ Y |
UNII | 5SL0G7R0OK Y |
شمارهٔ ئیسی | 200-075-1 |
KEGG | C00031 N |
MeSH | Glucose |
ChEBI | CHEBI:4167 Y |
ChEMBL | CHEMBL۱۲۲۲۲۵۰ Y |
شمارهٔ آرتیئیسیاس | LZ6600000 |
کد اِیتیسی | B05CX01,V04CA02 (WHO) V06DC01 (WHO) |
مرجع بیلشتین |
1281604 |
مرجع جیملین |
83256 |
3DMet | B04623 |
جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 Image 2 |
| |
| |
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | C6H12O6 |
جرم مولی | 180.16 g/mol |
چگالی | 1.54 g/cm3 |
دمای ذوب | α-D-glucose: 146 °C β-D-glucose: 150 °C |
انحلالپذیری در آب | 91 g/100 mL |
ترموشیمی | |
آنتروپی مولار استاندارد S |
209.2 J K-1 mol-1 |
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfH |
-1271 kJ/mol |
Std enthalpy of combustion ΔcH |
-2805 kJ/mol |
خطرات | |
MSDS | ICSC 0865 |
شاخص ئییو | not listed |
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
N (بررسی) (چیست: Y/N؟) | |
Infobox references | |
|
در بیوانرژتیکس، گلوکز مهمترین منبع انرژی در همهٔ موجودات زنده است. گلوکز برای متابولیسم بهعنوان یک پلیمر، در گیاهان عمدتاً بهصورت نشاسته و آمیلوپکتین و در جانوران بهصورت گلیکوژن ذخیره میشود. گلوکز بهعنوان قند خون در خون جانوران، گردش میکند. شکل طبیعی گلوکز، دی-گلوکز، است و ال-گلوکوز بهصورت مصنوعی در مقادیر نسبتاً کمی تولید میشود و از اهمیت کمتری برخوردار است.[نیازمند منبع] گلوکز یک مونوساکارید حاوی شش اتم کربن و یک گروه آلدهید است و بنابراین یک آلدوهگزوز است. مولکول گلوکز میتواند بهصورت زنجیرهباز (غیر حلقوی) و همچنین حلقهای وجود داشته باشد. گلوکز بهطور طبیعی در میوهها و سایر قسمتهای گیاهان یافت میشود. در جانوران، گلوکز از تجزیهٔ گلیکوژن در فرآیندی به نام گلیکوژنولیز آزاد میشود.
گلوکز بهصورت سرم قندی نمکی در ترکیب با سدیم کلرید، و بهطور مستقل، بهصورت محلول قندی تزریق وریدی، در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد.[4]