دستگاه عصبی خودمختار
دستگاه عصبی خودفرمان / From Wikipedia, the free encyclopedia
دستگاه عصبی خودمختار (به انگلیسی: Autonomic Nervous System)، که قبلاً به آن دستگاه عصبی نباتی (به انگلیسی: Vegatative Nervous System) میگفتند، بخشی از دستگاه اعصاب پیرامونی است که ماهیچگان و غدد را تأمین کرده و بر روی عملکرد اعضای داخلی اثرگذار است.[1] دستگاه اعصاب خودمختار، سامانه کنترلی است که عمدتاً به صورت غیرارادی عمل کرده و اعمال بدن را چون میزان تپش قلب، گوارش، سرعت تنفس، مردمک چشم، ادرار و برانگیختگی جنسی را نیز تنظیم میکند.[2] این دستگاه، سازوکار اصلی در کنترل پاسخ جنگ-یا-گریز است.
دستگاه عصبی خودمختار | |
---|---|
جزئیات | |
شناسهها | |
لاتین | Autonomici systematis nervosi |
MeSH | D001341 |
TA98 | A14.3.00.001 |
TA2 | 6600 |
FMA | 9905 |
دستگاه عصبی خودمختار، توسط انعکاسهای یکپارچه، از طریق ساقه مغز به طناب نخاعی و اعضاء، تنظیم میشود. عملکردهای خودمختار شامل این موارد میشود: کنترل تنفس، تنظیم میزان تپش قلب (مرکز کنترل قلبی)، فعالیت وازوموتو (مرکز وازوموتور)، و برخی از کنشهای رفلکسی چون سرفه، عطسه، بلع و بالا آوردن. این عملکردها را میتوان به زیرحوزههایی دستهبندی کرد که هرکدام با زیر-دستگاه خودمختار، و دستگاه عصبی پیرامونی مرتبط باشد. هیپوتالاموس، درست بالای ساقه مغزی قرار داشته، و با دریافت تنظیمگر از دستگاه لیمبیک، به عنوان یکپارچه کننده کارکردهای خودمختار عمل میکند.[3]