جنگ شوروی در افغانستان
From Wikipedia, the free encyclopedia
جنگ شوروی - افغانستان به ۹ سال (۶جدی/دی ۱۳۵۸ش ـ ۲۶ جدی/دی ۱۳۶۷ش) حضور و درگیری ارتش اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان برای پشتیبانی از دولت کمونیست جمهوری دموکراتیک افغانستان[17] در مقابل نیروهای مجاهدین افغانستان و داوطلبان خارجی عرب در این کشور گفته میشود.
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
جنگ شوروی - افغانستان یا تهاجم نظامی شوروی به افغانستان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ سرد | |||||||
سرباز شوروی در افغانستان، ۱۹۸۸م | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
اتحاد جماهیر شوروی هند (کمکهای بشردوستانه)[4] |
مجاهدین افغانستان | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
لئونید برژنف یوری آندروپف کنستانتین چرنینکو میخائیل گورباچف دیمیتری اوستینف سرگی سوکولف والنتین وارنیکوف ایگور رادینف بوریس گروموف ببرک کارمل محمد نجیب الله عبد الرشید دوستم دگروال عبد القادر شهنواز تنی محمد رفیع |
احمد شاه مسعود برهان الدین ربانی عبدالعلی مزاری آصف محسنی عبدالله اعظم محمد اسماعیلخان | ||||||
قوا | |||||||
ارتش شوروی: ۱۱۵٬۰۰۰ نفر[6] نیروهای دولتی افغانستان: ۵۵٬۰۰۰ نفر[7] |
مجاهدین: ۲۰۰٬۰۰۰ تا ۲۵۰٬۰۰۰ نفر[8][9][10] | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
شوروی: ۱۸٬۰۰۰ کشته[13] |
مجاهدین: ۷۵٬۰۰۰ تا ۹۰٬۰۰۰ کشته (تخمین احتمالی)[14] | ||||||
غیر نظامیان (افغان): ۶۰۰٬۰۰۰ تا ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ کشته[15] ۵ میلیون آواره در خارج از افغانستان ۲ میلیون مهاجر اجباری در داخل حدود ۳ میلیون مجروح (عموماً غیرنظامی)[16] غیر نظامیان (شوروی): حدود ۱۰۰ کشته |
در ۶ جدی/دی ۱۳۵۸ش (۲۴ دسامبر ۱۹۷۹م) به فرمان لئونید برژنف رهبر شوروی، سپاه چهلم این کشور از طریق مرزهای شمالی وارد افغانستان شد[18] و در دوران میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی و براساس توافق ژنو (فروردین ۱۳۶۷ش/آوریل ۱۹۸۸م) عقبنشینی نیروهای شوروی در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۶۷ (۱۵ می ۱۹۸۸) آغاز و آخرین گروه در ۲۶ بهمن ۱۳۶۷ (۱۵ فوریه ۱۹۸۹) از افغانستان خارج شدند.
این جنگ بیش از یک میلیون کشته و نزدیک به پنج میلیون مهاجر و آواره بر جای گذاشت.
گروههای مجاهدین که علیه دولت افغانستان و نیروهای شوروی فعالیت داشتند، مورد پشتیبانیهای سیاسی و نظامی ایالات متحده آمریکا، اروپای غربی، پاکستان، عربستان، کشورهای پیرامون خلیج فارس و ایران قرار داشتند و در مقابل دولت افغانستان مورد پشتیبانی شوروی و هند قرار گرفته بود. حمایت دهلی نو از کابل صرفاً سیاسی بود اما روسها از دولت کمونیستی کابل حمایت سیاسی، نظامی و اقتصادی تمام و کمالی به عمل میآورند.
جنگ افغانستان نقطه عطف مهمی در دوران جنگ سرد محسوب میگردد و همچنین سهم بزرگی بر پایان جنگ سرد داشت. بهواسطه روند طولانی جنگ، جنگ افغانستان به «جنگ ویتنام شوروی» تشبیه شده و از دیگر نامهای مشهور آن «تله خرس» میباشد.[19][20][21]