باسماچیها
گروهی از مسلمانان آسیایمیانه که شورشهایی را علیه شوروی در میان سالهای ۱۲۹۷ تا ۱۳۰۹ خورشیدی انجام دادند / From Wikipedia, the free encyclopedia
باسماچیان نام گروهی از مسلمانهای آسیایمیانه است که در میان سالهای ۱۲۹۷ تا ۱۳۰۹ خورشیدی (برابر ۱۹۱۸ تا ۱۹۳۰ میلادی) شورشهایی را ضد شوروی انجام میدادند. این جنبش با آمدن انورپاشا وزیر جنگ پیشین عثمانی به بخارای شرقی تقویت شد. پس از قتل او، ابراهیم بک تا سال ۱۳۰۵ خورشیدی (۱۹۲۶ میلادی) فرماندهی باسماچیان را برعهده داشت. قلع و قمع باسماچیان تا اواخر این دهه به درازا کشید و در جریان آن خسارات بسیاری به اقتصاد بخارای شرقی و فرغانه وارد آمد. در این اغتشاشات گروهی از مردم امیرنشین بخارا که نگران آینده بودند، به افغانستان و ایران مهاجرت کردند.[12]
اطلاعات اجمالی جنبش باسماچی, تاریخ ...
جنبش باسماچی | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ جهانی اول و جنگ داخلی روسیه | |||||||
بخارا در محاصره نیروهای ارتش سرخ و در حال سوختن، ۱ سپتامبر ۱۹۲۰ | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
امپراتوری روسیه (۱۹۱۶–۱۷) جمهوری روسیه (۱۹۱۷) جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی • جمهوری خودمختار شوروی ترکستان • جمهوری خودمختار شوروی قرقیزستان جمهوری خلق شوروی خوارزم جمهوری شورایی خلق بخارا اتحاد جماهیر شوروی (از ۳۰ دسامبر ۱۹۲۲) در همکاری با: (۱۹۲۹) پادشاهی افغانستان (۱۹۳۰) |
باسماچی خیوه (۱۹۱۸–۲۰) ارتش سفید (۱۹۱۹–۲۰)[1] بخارا (۱۹۲۰) پشتیبانی: امارت افغانستان (تا میانه ۱۹۲۲)[2] سقاویها (۱۹۲۹)[3] | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
میخائیل فرونزه Grigori Sokolnikov Pyotr Kobozev Vitaly Primakov Vasily Shorin August Kork Semyon Pugachov Mikhail Levandovsky Konstantin Avksentevsky Vladimir Lazarevich Magaza Masanchi Fayzulla Khodzhayev |
انور پاشا † ابراهیم بک † Irgash Bey [ru] Madamin Bey [ru] جنیدخان امیر عالمخان Konstantin Monstrov [ru] † حبیبالله کلکانی | ||||||
قوا | |||||||
جبهه ترکستان ۱۲۰٬۰۰۰–۱۶۰٬۰۰۰[4] | شاید ۳۰٬۰۰۰ نفر در اوج، بیش از ۲۰٬۰۰۰ (اواخر ۱۹۱۹)[5] | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
۹٬۳۳۸ کشته ۲۹٬۶۱۷ زخمی یا بیمار (ژانویه ۱۹۲۱ – ژوئیه ۱۹۲۲)[6] ۵۱۶ کشته ۸۶۷ زخمی یا بیمار (اکتبر ۱۹۲۲ – ژوئیه ۱۹۳۱)[7] کل: ۴۰٬۰۰۰+ ۹٬۸۵۴+ کشته ۳۰٬۴۸۴+ زخمی یا بیمار | ناشناخته | ||||||
دهها هزار غیرنظامی کشته شدند.[8][9] به گفته سوکول، چند صد هزار نفر از مردم قزاق و قرقیز کشته یا تبعید شدند و شمار ناشناختهای در اثر قحطی جان باختند.[10] برآوردهای دیگر: ۱۵۰٬۰۰۰ کشته در ۱۹۱۶:[11] |
بستن