امارت افغانستان
From Wikipedia, the free encyclopedia
امارت افغانستان (پشتو: د افغانستان امارت؛ فارسی: امارت افغانستان) حکومتی پادشاهی بود که بین سالهای ۱۸۲۳ تا ۱۹۲۶ میلادی بر منطقهای بین آسیای مرکزی و جنوب آسیا حکمرانی میکرد که شامل افغانستان و قسمتهایی از پاکستان فعلی (پیش از ۱۸۹۳) میشد.
امارت افغانستان د افغانستان امارت افغانستان | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۸۲۳–۱۸۳۹ ۱۸۴۲–۱۹۲۶ | |||||||||
نقشه امارت افغانستان پس ار تعیین مرز دیورند افغانستان پیش از سال ۱۸۹۳ و تعیین مرز دیورند نقشه افغانستان در ۱۹۱۴ (سبز تیره) افغانستان پیش از ۱۸۹۳ (سبز روشن) | |||||||||
وضعیت | دولت تحت الحمایه بریتانیا (۱۸۷۹–۱۹۱۹)[1] | ||||||||
پایتخت | کابل | ||||||||
زبان(های) رایج | فارسی و پشتو | ||||||||
دین(ها) | اسلام سنی | ||||||||
حکومت | امارت | ||||||||
امیر | |||||||||
• ۱۸۲۳–۱۸۳۹ (اولین) | دوست محمد خان | ||||||||
• ۱۹۱۹–۱۹۲۶ (آخرین) | امانالله خان | ||||||||
قوه مقننه | لویه جرگه | ||||||||
دوره تاریخی | قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم | ||||||||
• بنیانگذاری | ۱۴ مارس ۱۸۲۳؛ ۲۳ اسفند ۱۲۰۱ | ||||||||
• فروپاشی | ۹ ژوئن ۱۹۲۶؛ ۱۸ خرداد ۱۳۰۵ | ||||||||
مساحت | |||||||||
۱۸۹۳ | ۶۵۲٬۲۲۵ کیلومتر مربع (۲۵۱٬۸۲۵ مایل مربع) | ||||||||
واحد پول | روپیه افغانی | ||||||||
کد ایزو ۳۱۶۶ | AF | ||||||||
| |||||||||
امروز بخشی از | افغانستان پاکستان |
تاریخ این امارت از زمانی آغاز میشود که دوست محمد خان بارکزایی بر شهر کابل مسلط شد و دولتش را بر ویرانههای امپراتوری درانی بنا کرد. بخش اعظم عمر این امارت، در دوران موسوم به بازی بزرگ است. دورانی که روسیه تزاری و امپراتوری بریتانیا برای برتری در آسیای میانه با هم به رقابت میپرداختند. مشخصه مهم این دوران، نفوذ اروپاییها در افغانستان است. امارت در آغاز عمر خود، به جنگهایش با امپراتوری سیک، بر سر پیشاور ادامه میدهد. عملی که منجر به آغاز جنگ اول افغان و انگلیس، توسط نیروهای انگلیسی در هندوستان، شد. این جنگ سرانجام با عقبنشینی انگلستان[2] و به سلطنت رسیدن مجدد دوست محمد خان اتمام یافت.[2] اما در طول جنگ دوم افغان و انگلیس انگلیسیها بر افغانها پیروز شدند و بخشهایی از خاک افغانستان (که امروزه شمال غربی پاکستان میشود) را اشغال و به خاک هند الحاق کردند. همچنین کنترل امور خارجی افغانستان را تا سال ۱۹۱۹ به دست گرفتند. در نهایت امانالله خان، پس از اعلام استقلال افغانستان و جنگ سوم افغان و انگلیس و امضای پیمان راولپندی، استقلال افغانستان را به دست آورد.