ادبیات کردی
From Wikipedia, the free encyclopedia
ادبیات کردی (به کردی: وێژەی کوردی) به نوشتهها، سرودهها و داستانهای نوشتاری یا شفاهی گفته میشود که به گویشهای زبان کردی مانند کلهری-پهلەای، سورانی، لکی، کرمانجی، زازاکی و هورامی-گورانی بیان شدهاند.[1][2][3][4][5][6] ادبیات مکتوب کردی نو به گویش گورانی بیش از هزار سال و به گویشهای کرمانجی و سورانی چندصد سال قدمت دارد[1][7] و قدمت برخی سرودهها، مانند دفاتر اولیه سرانجام، تا هزار و دویست سال هم تخمین زده شدهاست.[3] با این وجود کُردها دارای ادبیات شفاهی وسیعی نیز هستند.[1][8] از بزرگان ادبیات مکتوب کلاسیک کردی میتوان به جزیری، احمد خانی، نالی، مولوی کرد، خان منصور و شاکه، غلامرضا ارکوازی و مستوره اردلان اشاره کرد. در دوران معاصر ادبیات کُردی رشد قابل توجهی داشته و آثار متعدد و برجستهای در قالبهای مدرن همچون رمان، شعر نو، داستان کوتاه، نمایشنامه و ... به گویشهای مختلف کُردی از قبیل سورانی، کرمانجی، هورامی، کلهری و لکی تولیده شدهاست. از میان معاصران هم میتوان به شیرکو بیکس، بختیار علی، عبدالله پشیو، شیرزاد حسن، هژار، هیمن، محمد اوزون، شیخموس داغتکین، سعید عبادتیان و ... اشاره کرد.[7] بهطور کلی آثار شعر کردی در طول تاریخ بسیار زیادتر از آثار نثر کردی است.[9]