![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Flag_of_Herat_until_1842.svg/langfa-640px-Flag_of_Herat_until_1842.svg.png&w=640&q=50)
درانی
از مردمان افغانتبار / From Wikipedia, the free encyclopedia
دُرّانی یا ابدالی نام قومی از افغانان (پشتون) است که در اطراف و حوالی قندهار سکونت دارند. گفته میشود که بسبب کشیدن مروارید در گوش به این لقب ملقب گشتند و این قوم را ابدالی نیز مینامند. این طایفه اصلاً ابدالی نام داشت و پس از برآمدن احمدشاه درانی نامش به درانی تبدیل گردید. طایفهٔ ابدالی به چند تیره تقسیم میشد که از مهمترین آنها تیموري نسل تیمورشاه درانی یا سدوزی، پوپلزی یا بارکزی بود. بعد از قتل نادرشاه افشار (۱۱۶۰ ه. ق)، شعبهٔ سدوزایی (سدوزی یا صدوزایی) از تیرههای پوپلزایی و سپس تیرهٔ بارکزایی در افغانستان حکومت کردهاند.
د درانیانو واکمنی امپراطوری ابدالی درانی | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۷۴۷–۱۸۲۶ | |||||||||||||||||||
پرچم | |||||||||||||||||||
![]() امپراتوری درانی در اوج خود در زمان احمد شاه درانی[2] | |||||||||||||||||||
پایتخت | قندهار | ||||||||||||||||||
پایتخت در تبعید | پیشاور | ||||||||||||||||||
زبان(های) رایج | پشتو | ||||||||||||||||||
دین(ها) | اسلام | ||||||||||||||||||
حکومت | پادشاهی | ||||||||||||||||||
تاریخ | |||||||||||||||||||
• بنیانگذاری | ۱۷۴۷ | ||||||||||||||||||
• فروپاشی | ۱۸۲۶ | ||||||||||||||||||
|
دودمانها (هوتکی ·
دودمان لودی ·
درّانی) |
در زمان امرای اخیر خاصه محمودشاه درانی و کامران میرزا، جنگهای هرات بین ایران و افغانستان واقع شد. سلسلهٔ نورزایی بدست دوست محمدخان افغان منقرض شت و فرمانروائی به تیرهٔ بارکزائی منتقل گردید. پس از قتل نادرشاه افشار (۱۱۶۰ ه. ق افغانستان و ایران از هم جدا شدند و احمدخان را که رئیس قبیلهٔ درانی بود به پادشاهی افغانستان برداشتند. وی مقام وزارت را به جمالخان رئیس قبیلهٔ بارکزایی – که با قبیلهٔ درانی رقابت داشتند – واگذاشت. از این تاریخ تا یک قرن بعد، این ترتیب برقرار بود؛ یعنی شاه از قبیلهٔ درانی و وزیر از قبیلهٔ بارکزایی اختیار میشد. احمدشاه سلسلهٔ درانی را (که از ۱۱۶۰ تا ۱۲۴۲ ه.ق حکومت کردهاند) تأسیس نمود و تمام افغانستان را مطیع کرد و چند بار به هند حمله برد و قسمتی از هند را ضمیمهٔ افغانستان نمود. زمانشاه نوادهٔ احمدشاه به قتلعام قبیلهٔ بارکزایی پرداخت، ولی این امر بر نفوذ افراد بارکزایی افزود و وسیلهٔ انقراض سلسلهٔ درانی شد. پس از چند سال هرج و مرج – یعنی در سال ۱۲۴۲ ه.ق / ۱۸۲۶ م. – دوست محمدخان برادر وزیر مقتول (فتحخان بارکزایی) به تخت پادشاهی افغانستان جلوس کرد.