From Wikipedia, the free encyclopedia
حقوق فضا مجموعه ای از قوانینی است که فعالیتهای مربوط به فضا را کنترل می‌کند، شامل توافقات، قوانین و اصول بین‌المللی و داخلی است.[1] پارامترهای حقوق فضایی شامل اکتشاف فضا، مسئولیت خسارت، استفاده از سلاح، تلاش برای نجات، حفظ محیط زیست، به اشتراک گذاری اطلاعات، فناوری‌های جدید و اخلاق است.[2] سایر رشته‌های حقوق، از قبیل حقوق اداری، مالکیت معنوی ، کنترل تسلیحات، قانون بیمه، محیط زیست، حقوق کیفری و حقوق تجارت نیز در قانون فضا ادغام شده‌اند.[3]
از زمان جنگ سرد، پیمان اصول حاکم بر فعالیت کشورها در اکتشاف و استفاده از فضای خارجی، از جمله ماه و سایر اجرام آسمانی («پیمان فضای خارج از کشور») و اتحادیه بین‌المللی ارتباطات از راه دور به عنوان چارچوب اساسی عمل کرده‌است. و مجموعه ای از اصول و رویه‌های حقوق فضایی را تشکیل می‌دهد.[4][5] بعلاوه، کمیته استفاده صلح آمیز از فضای بیرونی سازمان ملل (COPUOS)، به همراه کمیته‌های فرعی حقوقی و علمی و فنی خود، مسئولیت بحث در مورد موضوعات قانون و سیاست بین‌المللی فضایی را بر عهده دارند. دفتر امور فضای بیرونی سازمان ملل (UNOOSA) به عنوان دبیرخانه کمیته فعالیت می‌کند و از طریق طیف وسیعی از کنفرانس‌ها و برنامه‌های ظرفیت سازی، دسترسی به فضا برای همه را ارتقا می‌بخشد.[6] دستورالعملهای خاصی در مورد تعریف فضای هوایی هنوز به‌طور جهانی تعیین نشده‌است.[7]
یکی از کارهای اولیه در زمینه حقوق فضایی، ولادیمیر ماندل، حقوقدان چک، کتاب Das Weltraum-Recht: Ein Problem der Raumfahrt (قانون فضایی: مشکلی از سفرهای فضایی) بود که به زبان آلمانی نوشته شد و در سال ۱۹۳۲ منتشر شد.[8]
در مؤسسه فناوری کالیفرنیا در سال ۱۹۴۲ تئودور فون کارمن و دیگر دانشمندان موشک با هم متحد شدند و با کمک وکیل اندرو جی هیلی شرکت آیروجت تشکیل دادند. بیست سال بعد، هیلی کتاب، قانون فضا و دولت را منتشر کرد.[9]
از سال ۱۹۵۷ با رقابت فضایی، ملت‌ها بحث در مورد سیستم‌هایی را برای اطمینان از استفاده صلح آمیز از فضای خارج آغاز کردند.[10][11] بحث‌های دو جانبه بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۵۸ منجر به ارائه موضوعات برای بحث و گفتگو به سازمان ملل شد.[10][12][13] در سال ۱۹۵۹، سازمان ملل کمیته سازمان ملل در امور استفاده صلح‌آمیز از فضا (COPUOS) را ایجاد کرد.[14]
قطعنامه‌های مجمع عمومی 1721 (XVI) و 1802 (XVII)، هر دو با عنوان «همکاری بین‌المللی در استفاده صلح آمیز از فضای بیرونی»، و قطعنامه ۱۹۶۲، یا «اعلامیه اصول قانونی حاکم بر فعالیتهای کشورها در کاوش و استفاده از فضای بیرونی» به اتفاق آرا تصویب شد. این اصول اساسی پایه و اساس پیمان فضای بیرونی سال ۱۹۶۳ را تشکیل داد.[15]
پنج معاهده بین‌المللی در COPUOS مورد مذاکره و تنظیم قرار گرفته‌است:
معاهده فضای خارجی با ۱۱۰ طرف گسترده‌ترین معاهده است.[16]
بعلاوه، معاهده منع آزمایش‌های سلاح هسته ای در سال ۱۹۶۳ در جو، در فضای خارجی و زیر آب («پیمان منع جزئی آزمایش هسته‌ای») آزمایش سلاح‌های هسته‌ای در فضا را ممنوع کرد.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
