From Wikipedia, the free encyclopedia
ایزدی، اِزِدی یا اِزیدی (به انگلیسی: Yazidism، یزیدیسم)[3](به کردی: Êzdiyatî, Êzdîtî یا شَهرفَهدین)[4][5][6] به مجموعه باورها و مناسکی گفته میشود که مردم ایزدی قائل به آن هستند. دین ایزدی یک دین قومباور و یکتاپرست است که ریشه در یک دین باختر ایرانی پیش از زرتشت دارد، که مستقیماً از سنت بینالنهرین گرفته شده است. اما نظریات پیشین دیرینگی این دین را به مهرپرستی میترائیسم و حتی ادیان میانرودان باستان پیوند میدهد.[7][8][9][10][11][12][13]ایزدیها عمدتاً به زبان کردی کرمانجی صحبت میکنند و دین آنها بر اساس اعتقاد به خدایی یگانه که جهان را آفرید و آن را به سرپرستی هفت موجود مقدس موسوم به فرشتگان سپرد، استوار است.[3][14][15]برجستهترین این فرشتگان ملک طاووس (Tawûsê) نامیده میشود، که رهبر فرشتگان است و بر جهان قدرت دارد.[15][16]
دین باستانی «ایزدی» با کیش یارسان (آیین یاری، کاکهای) دارای ریشههای مشترک است و به عقیده برخی مستقل از دین اسلام است.[17]
دعا در ادبیات ایزدی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. آنها حاوی نمادهای مهم و دانش دینی مرتبط با مردان مقدس، خدا و موقعیتهای روزانه هستند. نمازها عمدتاً خصوصی هستند و بهطور معمول در ملاء عام خوانده نمیشوند. ایزدیها معمولاً بهطور مستقیم به طرف خورشید دعا میکنند،[18] یا دعاها توسط یک نفر در طول یک گردهمایی خوانده میشود. دعاها بر اساس محتوای خود طبقهبندی میشوند:
آداب گذراندن نماز،
نمازهای روزانه،
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.