۶۷اُمین وزیر امور خارجه در ایران از ۱۴۰۳ From Wikipedia, the free encyclopedia
سید عباس عراقچی (زادهٔ ۱۴ آذر ۱۳۴۱)[10] دیپلمات و سیاستمدار ایرانی است که از سال ۱۴۰۳ به‌عنوان وزیر امور خارجه ایران فعالیت می‌کند.
 | به‌نظر می‌رسد بخش عمدهٔ مشارکت‌های این مقاله به‌دست فردی انجام شده است که رابطهٔ نزدیکی با موضوع مقاله داشته است. |
سید عباس عراقچی | |
|---|---|
.jpg) عراقچی در سال ۱۴۰۳ | |
| شصت و هفتمین وزیر امور خارجه | |
| آغاز به کار ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ | |
| رئیس‌جمهور | مسعود پزشکیان |
| پس از | علی باقری کنی (سرپرست) |
| معاون سیاسی وزیر امور خارجه | |
| دوره مسئولیت ۲۷ دی ۱۳۹۶ – ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ | |
| رئیس‌جمهور | حسن روحانی |
| وزیر | محمدجواد ظریف |
| پیش از | علی باقری کنی |
| سخنگوی وزارت امور خارجهسرپرست | |
| دوره مسئولیت ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ – ۶ شهریور ۱۳۹۲ | |
| رئیس‌جمهور | محمود احمدی‌نژاد |
| وزیر | علی‌اکبر صالحی |
| پس از | رامین مهمانپرست |
| پیش از | مرضیه افخم |
| سفیر ایران در ژاپن | |
| دوره مسئولیت ۱۴ دی ۱۳۸۶[1] – مهر ۱۳۹۰ | |
| رئیس‌جمهور | محمود احمدی‌نژاد |
| پس از | محسن طلایی |
| پیش از | مجید مطلبی شبستری (سرپرست موقت) |
| سفیر ایران در فنلاندسفیر آکردیته ایران در استونی | |
| دوره مسئولیت ۲۸ آذر ۱۳۷۸[2] – ۱۵ شهریور ۱۳۸۲[3] | |
| رئیس‌جمهور | سید محمد خاتمی |
| پس از | محمود بروجردی |
| پیش از | جواد کچوئیان |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۴ آذر ۱۳۴۱ (۶۱ سال) تهران، ایران |
| حزب سیاسی | بدون عضویت حزبی |
| همسر(ان) | بهاره عبداللهیان[4] |
| فرزندان | ۳[5] |
| خویشاوندان | سید احمد عراقچی (برادرزاده)[6][7] سید علی عراقچی[8] |
| هیئت دولت | دولت چهاردهم |
| جایزه‌ها | نشان لیاقت و مدیریت (درجهٔ ۲) |
| امضا |  |
| خدمات نظامی | |
| وفاداری | ایران |
| خدمت/شاخه | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| سال‌های خدمت | ۱۳۶۷–۱۳۵۸[9] |
| جنگ‌ها/عملیات | جنگ ایران و عراق |
| پس‌زمینه‌های علمی | |
| تحصیلات | علوم سیاسی (روابط بین‌الملل) |
| دانشگاه | دانشکده روابط بینالمللدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزیدانشگاه کنت |
| عنوان پایان‌نامه | The evolution of the concept of political participation in twentieth-century Islamic political thought (۱۹۹۶) |
| استاد راهنما | دیوید مک‌للان |
| کار علمی | |
| نهاد | دانشکده روابط بین‌الملل |
وی دانش‌آموختهٔ کارشناسی روابط بین‌الملل از دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، کارشناسی ارشد علوم سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و همچنین دکترای اندیشه‌های سیاسی از دانشگاه کنت است. عراقچی از اعضای سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق بود و فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۶۷ در وزارت امور خارجه ایران آغاز کرد. او در فاصله سال‌های ۱۳۷۸ تا سال ۱۳۸۲ به‌عنوان سفیر ایران در فنلاند و از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ به‌عنوان سفیر ایران در ژاپن فعالیت می‌کرد.
عراقچی در سال ۱۳۹۲ برای یک دوره ۴ ماهه در دولت دهم سرپرست سخنگوی وزارت امور خارجه بود و از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۶ نیز سمت معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه را برعهده داشت و از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ بود. او در پی تغییر ساختار این وزارتخانه، از ۲۷ دی ۱۳۹۶ تا ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ سمت معاون سیاسی وزیر امور خارجه را برعهده داشت و در زمان دولت رئیسی به‌عنوان مشاور عالی وزیر امور خارجه، عضو انجمن ملی دیپلماسی و از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ به‌عنوان دبیر شورای راهبردی روابط خارجی فعالیت می‌کرد.[11]
عبّاس عراقچی در آذر سال ۱۳۴۱ در یک خانواده سنتی در تهران زادهٔ شد. او دارای ۳ خواهر و ۳ برادر است که قریب به اتفاق اعضای خانوادهٔ وی در حوزهٔ بازرگانی و تجارت فعال می‌باشند و پدربزرگ وی تاجر فرش بود. او در ۱۷ سالگی پدر خود را از دست داد. او دارای دو برادر بزرگتر از خود است که یکی از آنها، عضو هیئت رئیسه اتحادیه صادرکنندگان و دیگری عضو اتحادیه فروشندگان است.[12] برادر زادهٔ وی، سید احمد عراقچی، از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ به عنوان معاون ارزی رئیس کل بانک مرکزی ایران فعالیت می‌کرد، که در پی نوسانات ایجاد شده در بازار ارز، پس از جدایی ولی‌الله سیف از ریاست بانک مرکزی، او نیز از سمت خود برکنار شد و توسط قوه قضائیه دستگیر شد.[13][14][15][16] همسر عراقچی، بهاره عبداللهیان است و آنها دارای ۲ پسر و ۱ دختر هستند.
عباس عراقچی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه، معاون پیشین وزارت امور خارجه در امور آسیا و اقیانوسیه و سفیر ایران در ژاپن از اسفند ۱۳۸۶ تا مهر ۱۳۹۰ است. وی پس از تغییر ساختار وزارت خارجه از ۱ بهمن ۱۳۹۶ تا ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ به عنوان معاون سیاسی وزارت خارجه فعالیت می‌کرد.[17]
در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲، در پی ثبت نام سخنگوی وزارت امور خارجه کشور برای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری رامین مهمانپرست طی نامه‌ای به علی اکبر صالحی؛ وزیر امور خارجه وقت، خواستار کناره‌گیری خود از سمت سخنگویی شد، که در پی آن، عباس عراقچی به عنوان سخنگوی جدید وزارت امور خارجه منصوب شد.[18] کمتر از ۴ ماه بعد، در ۷ شهریور ۱۳۹۲ مرضیه افخم جایگزین عراقچی شد[19] و در ۱۳ شهریور ۱۳۹۲ عراقچی با حکم محمد جواد ظریف، به عنوان معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه منصوب گردید. وی پس از امضای برجام موفق به دریافت نشان لیاقت و مدیریت از رئیس‌جمهور شد.
_(51102694651).jpg)
.jpg)
عراقچی، معاون وزیر امور خارجه دولت یازدهم، با انتصاب از جانب محمدجواد ظریف، از تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۹۲ به عضویت تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران درآمد. علاوه بر عراقچی، دیپلمات‌هایی از جمله حمید بعیدی‌نژاد و داوود محمدنیا نیز به عضویت این تیم انتخاب شدند. ریاست این هیئت نیز بر عهده محمدجواد ظریف بود.[21][22]
عراقچی در کلیه مذاکرات دو جانبه ایران با گروه ۱+۵ حضور داشت. در آخرین روز دور اول از مذاکرات ژنو (۲۴ نوامبر ۲۰۱۳) عراقچی با ثبت پیغامی با مضمون «برخاستن دود سفید از مذاکرات ژنو» در صفحه توییتر خود، موفقیت در دستیابی به توافق اولیه، در خصوص برنامه هسته‌ای ایران را اعلام رسانه‌ای کرد.[23] عراقچی تا پایان مذاکرات هسته‌ای ایران و دستیابی به برنامه جامع اقدام مشترک، به عنوان مذاکره‌کننده ارشد در متن مذاکرات حضور داشت و پس از محمدجواد ظریف، نفر دوم ایران در مذاکرات محسوب می‌شد.
پس از آغاز مذاکرات برای احیای برجام عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه به عنوان رئیس تیم مذاکره کننده انتخاب شد و راهی وین پایتخت اتریش گشت.[24]اولین دور مذاکرات نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور معاونان و مدیران سیاسی وزرای امور خارجه ایران، آلمان، فرانسه، انگلستان، روسیه، چین و انریکه مورا به نمایندگی از جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ۶ آوریل ۲۰۲۱ در وین برگزار شد.[25][26]
در رسانه‌ها، عراقچی محتمل‌ترین گزینه برای وزارت امور خارجه دولت چهاردم مطرح می‌شد.[27][28][29] حضور عراقچی در تحلیف ریاست جمهوری به این گمانه زنی‌ها شدت افزود.[30] انریکه مورا، دیپلمات ارشد اروپایی که برای تحلیف پزشکیان به ایران سفر کرده بود، با عراقچی دیدار کرد.[31] سرانجام عراقچی به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی شد.[32] در دومین روز از بررسی وزرای پیشنهادی دولت چهاردم، عراقچی در مجلس حاضر شد و از برنامه‌های خود دفاع کرد.[33]
عراقچی در ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه دولت چهاردهم به مجلس شورای اسلامی معرفی گردید و با ۲۴۷ رأی از مجموع ۲۸۸ رأی مأخوذه اعتماد نمایندگان مجلس را برای تصدی پست وزرات امور خارجه کسب کرد.[34][35]
عراقچی به عنوان یکی از مذاکره کنندگان اصلی برنامه جامع اقدام مشترک از مدافعان این برنامه بوده است. وی در نشست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در سالن آمفی تئاتر روزنامه اطلاعات گفت:
یکی از دستاوردهای این مذاکرات این است که سطح بلوغ سیاسی در ایران را بالا برده است. به یاد ندارم در موضوعی در جامعه ما در چند سال گذشته به اندازه مسئله هسته ای بحث‌های زنده و پویا در سطوح متفاوت جامعه صورت گرفته باشد. مهم‌ترین خواسته ما که منشأ قدرت ایران بود این بود که در یک دعوای ۱۲ ساله حرف ما به کرسی نشست و با مجموعه غرب و شورای امنیت بر سر غنی سازی به توافق رسیدیم. مسئله این نیست که غنی سازی در ۱۲ سال گذشته ضرورت معیشتی ما بوده است بلکه مسئله نبرد اراده‌ها میان ما و کشورهای غربی است. این مقاومت توسط همه مردم صورت گرفته است، مردمی که در برابر فشارها، تحریم‌ها و تهدیدهای نظامی ایستادگی کردند. تحریم‌ها در سه حوزه کلیدی انرژی، نفت و گاز و پتروسیمی و حمل و نقل، مالی و بانکی بر ایران وارد شده بود. در اکثر امورها بخصوص در حوزه نفت و گاز و انرژی و تبادلات مالی می‌توان با قاطعیت گفت که وضعیت به حالت عادی برگشت. برجام، به برنامه هسته ای ایران مشروعیت بین‌المللی داد؛ برنامه ای که طبق قطعنامه ۱۹۲۹ از نظر شورای امنیت سازمان ملل متحد، ممنوعه بود اما طبق قطعنامه ۲۲۳۱ یک برنامه مشروع بین‌المللی به شمول غنی سازی شد. فکر نمی‌کنم هیج کشور دیگری چنین امتیازی را از شورای امنیت گرفته باشد که غنی سازی آن در این سطح به رسمیت شناخته شده باشد.[36][37][38][39]
عراقچی به عنوان دبیر شورای راهبردی روابط خارجی در نشست دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه در مورد دیپلماسی گفت:
همه قبول دارند که دیپلماسی راه کم‌خطرتر و کم‌هزینه‌تر است؛ یعنی تا وقتی دیپلماسی جواب بدهد، کسی سراغ جنگ نمی‌رود. مسیر کم‌خطرتری که برای حل اختلافات و مدیریت روابط بین کشورها وجود دارد، مسیر دیپلماسی است. کشورها وقتی سراغ جنگ می‌روند که دیپلماسی کارایی خودش را از دست بدهد، یا هزینه دیپلماسی بیشتر از هزینه جنگ شود.[40]
عراقچی به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی حاضر شد و به سوالات نمایندگان پاسخ داد. عراقچی خاطر نشان کرد:[41][42][43]
مصوبه مجلس در حوزه سیاست خارجی لازم‌الاجرا است و استثنایی برای هیچ یک از این مصوبات قائل نیستیم و وزارت امور خارجه تابع سیاست‌ها و دستورالعمل‌های مسئولان عالی کشور است و ما مجری سیاست‌های ابلاغی هستیم. جهان‌بینی من همان جهان‌بینی دوران خدمتم در سپاه است و تغییر نکرده است و بنده جزو باند نیویورکی‌ها نیستم؛ البته قضاوتی هم درباره آن نمی‌کنم. قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی لازم‌الاجرا است و ما باید از آن تبعیت کنیم. اگر مذاکرات شرافتمندانه شکل گیرد، در چارچوب این قانون خواهد بود. من مذاکرات احیاء برجام را با وجود این قانون در سال ۱۴۰۰ شروع کردم و با آن جلو بردم. قانون اقدام راهبردی دست ما را پرتر و قوی‌تر کرده است.
فرهیختگان، روزنامه نزدیک به اصولگرایان در واکنش به این سخنان عراقچی، با عنوان «مرزبندی عراقچی با ظریف و روحانی» نوشت: «انتظارها بر این بود که ایده‌های عراقچی به‌واسطه نزدیک بودنش به روحانی و ظریف مشابه آنها باشد اما او در اولین جلسه حضورش در مجلس این موضوع را با اعلام تبعیت از قانون اقدام راهبردی مجلس رد کرد.»[44]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
