زرنکه (ساتراپی هخامنشی)

زَرَنکه یا زَرَکه (به پارسی باستان: 𐏀𐎼𐎣 ت.ت. 'Zaraⁿka یا Zraka')؛ (به یونانی باستان: Δραγγιανή ت.ت. 'Drangianḗ') که بعدتر زرنگ نامیده شد، یکی از ساتراپی‌های هخامنشیان، به‌شمار می‌رفت و در سرزمین‌های امروزی افغانستان، پاکستان و جنوب شرقی ایران واقع بوده است. نام این سرزمین در سنگ‌نوشته بیستون داریوش بزرگ و نقش رستم نیز آمده است.^[1]

زَرَنکه  (پارسی باستان) 𐏀𐎼𐎣 Zaraⁿka Zraka
ساتراپی شاهنشاهی هخامنشی
۵۵۰ پ.م.–۳۳۰/۳۲۹ پ.م.
درفش کوروش بزرگ
جایگاه ساتراپیَ زَرَنکه در قلمرو هخامنشی
مرکز	فرادا
تاریخچه
دولت
شاهنشاه
• ۵۵۰–۵۳۰ پ.م.	کوروش بزرگ
• ۳۳۶–۳۳۲ پ.م.	داریوش سوم
دوران تاریخی	شاهنشاهی هخامنشی
• تأسیس	۵۵۰ پ.م.
• اشغال بدست اسکندر مقدونی	۳۳۰/۳۲۹ پ.م.
پسین مقدونیه باستان

گفته می‌شود که زَرَنکه(سیستان) را گرشاسب، بنا کرده‌است.^{[چه کسی؟]} زَرَنکه به معنای سرزمین دریا است.^[2] آن را زره نیز می‌نامیدند.

پس از مهاجرت سکاها به دره سند و تشکیل پادشاهی سکایی در هند، گروهی از آن‌ها در زمان فرهاد دوم و اردوان دوم اشکانی در زَرَنکه مستقر شدند. از این زمان زَرَنکه تغییر نام داده و سک‌ستان (سرزمین سکاها) خوانده شد.

این سرزمین از نواحی بسیار حاصلخیز بود. پس از حمله اعراب به ایران، سک‌ستان یا سیستان، دومین خراج گزار بزرگ ایران به شمار می آمد.

جستارهای وابسته

• ساتراپی کَرمَنا
• ساتراپی مَکا
• ساتراپب هَرَهُوَتیش
• ساتراپی گَنداره
• ساتراپی هریوا
• زرنج
• سیستان
• ساتراپی‌های هخامنشیان

منابع

1. «Satraps and satrapies». Livius. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۵.
2. "𐏀𐎼𐎣". Wiktionary, the free dictionary (به انگلیسی). 2023-09-11.

• دانشنامه ایرانیکا
• ایران باستان، پیرنیا