پادشاهی هندوسکایی

دولت سکایی هند یک دولت ایرانی بود که برای مدتی بر شمال هند فرمان راند. پادشاهی سکاها در هند - که احتمالاً به شکل کنفدراسیونی از چند پادشاهی کوچک‌تر بوده - به اشکال مختلف خود از سال صد و پنجاه پیش از میلاد تا آغاز قرن پنجم میلادی ادامه داشت.^[۲]هندوسکاها گروهی از مردمان کوچ نشین ایرانی با منشأ سکایی بودند که از آسیای مرکزی به سمت جنوب به شمال غربی شبه قاره هند و دقیقاً به مناطق امروزی جنوب آسیا در افغانستان، پاکستان و شمال هند مهاجرت کردند. مهاجرت‌ها از اواسط قرن دوم پیش از میلاد تا قرن چهارم پس از میلاد ادامه داشت.

دولت سکایی هند
۱۵۰ پیش از میلاد–۴۰۰ میلادی
دولت سکایی هند در بزرگ‌ترین گستره خود
پایتخت	سیگال تاکسیلا ماتورا
زبان(های) رایج	زبان سکایی، یونانی، پالی (خروشتی خط)، زبان سانسکریت، پراکریت (خط براهمی خط)، سانسکریت، پراکریت (Brahmi خط)، و احتمالاً Aramaic
دین(ها)	بوداییسم و هلنیسم
حکومت	پادشاهی
شاه
• ۸۵–۶۰ پیش از میلاد	Maues
• ۱۰ میلادی	Hajatria
دوره تاریخی	باستان
• بنیان‌گذاری	۱۵۰ پیش از میلاد
• فروپاشی	۴۰۰ میلادی
مساحت
20 est.[۱]	۲٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱٬۰۰۰٬۰۰۰ مایل مربع)
پیشین پسین دولت یونانی بلخ شاهنشاهی مائوریا شاهنشاهی کوشان شاهنشاهی ساسانی پادشاهی سورن امپراتوری گوپتا

اولین پادشاه سکای هند مائوس/موگا (قرن اول پیش از میلاد) بود که قدرت سکاها را در قندهار تأسیس کرد. هندوسکاها برتری خود را بر شبه قاره شمال غربی گسترش دادند و هندو-یونانیان و سایر دولت‌های محلی را فتح کردند. هندوسکاها ظاهراً تحت تسلط دولت کوشان، یا توسط کوجولا کادفیس یا کانیشکا بودند. با این حال سکاها به عنوان ساتراپی به حکومت خود ادامه دادند و ساتراپ‌های شمالی و ساتراپ‌های غربی را تشکیل دادند. قدرت فرمانروایان سکا در قرن دوم میلادی پس از شکست هندوسکاها توسط امپراتور ساتاواهانا، گواتامیپوترا ساتاکارنی، شروع به زوال کرد. حکومت هندوسکایی در شبه قاره شمال غربی با شکست آخرین ساتراپ غربی رودراسیمها سوم توسط امپراتور گوپتا چاندراگوپتا دوم در سال ۳۹۵ پس از میلاد متوقف شد. فرمانروایان بعدی سکاهای غربی (حدود ۳۹۶ تا ۴۱۵ پس از میلاد) توسط امپراتوری گوپتای تسخیر شدند و به حکومت سکاها در شبه قاره هند پایان داده شد.^[۳]

سکاستان

سکاها در درانگیانا، منطقه‌ای در جنوب افغانستان، غرب پاکستان و جنوب ایران ساکن شدند که پس از آن به نام سکاستان یا سیستان نامگذاری شد. از آنجا، آنها به تدریج به ایران امروزی و همچنین شمال هند گسترش یافتند، جایی که دولت‌های مختلفی را تأسیس کردند.

گروه‌های سکایی مختلط که به درانگیانا و مناطق اطراف آن مهاجرت کردند، بعداً از طریق دره سند پایین به شمال و جنوب غربی هند گسترش یافتند.

شاه اشکانی، مهرداد دوم (حدود ۱۲۳–۸۸/۸۷ پ.م.) سیاست نظامی تهاجمی را در آسیای مرکزی در پیش گرفت و استان‌های زیادی را به دولت اشکانی اضافه کرد. این شامل باکتریای غربی بود که مهرداد آن را از دست هندوسکایی‌ها خارج کرد.

به دنبال فشار نظامی یوئه چی‌ها (پیش سازان کوشان)، بخشی از هندوسکایی‌ها از باکتریا به دریاچه هلمند (یا هامون) نقل مکان کردند و در یا اطراف درانگیانا (سیگال) ساکن شدند، منطقه ای که بعداً ساکیستان نام گرفت. این منطقه هنوز به نام سیستان شناخته می‌شود.

حضور سکاها در سکاستان در قرن اول پیش از میلاد توسط ایزیدور خاراکسی ذکر شده‌است. او توضیح داد که آنها در آن زمان با شهرهای یونانی از شرق (اسکندریه قفقاز و اسکندریه آراکوسی‌ها) و قلمرو تحت کنترل اشکانیان آراخوزیا از جنوب هم‌مرز بودند.^[۴]

جستارهای وابسته

• ابیریا

منابع

1. Taagepera, Rein (1979). "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D". Social Science History. 3 (3/4): 115–138. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.
2. "Indo-Scythians". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-03-20.
3. "List of Indo-Scythian dynasties and rulers". Wikipedia (به انگلیسی). 2023-12-21.
4. "Indo-Scythians". Wikipedia (به انگلیسی). 2023-12-18.

پیوند به بیرون

• دانشنامهٔ ایرانیکا، درآیند «دودمان هندوسکایی»
• "Indo-Scythian dynasties", R. C. Senior
• Coins of the Indo-Scythians