یکای پول ایالات متحدۀ آمریکا From Wikipedia, the free encyclopedia
دلار ایالات متحده (به انگلیسی: United States dollar) پول رایج و رسمی در ایالات متحده آمریکا است. کنگره ایالات متحده آمریکا در ۶ ژوئیه ۱۷۸۵ دلار را پول رایج جدید آن کشور قرار داد.[۸] دلار آمریکا به صورت اسکناس فدرال رزرو در گردش است.
دلار آمریکا، جزء ده پول قدرتمند دنیا در سال ۲۰۲۳ معرفی شده است.[۹]
دلار (به انگلیسی: Dollar) در زبان انگلیسی، دالِر تلفظ می‌شود. پیش از استقلال ایالات متحده یعنی در ۴ ژوئیه ۱۷۷۶، پول انگلستان (لیره) در ۱۳ مهاجرنشین انگلیسی آمریکای شمالی رایج بود. در جریان انقلاب، آمریکایی‌ها سکه نقره‌ای اسپانیا به نام «دالر» را که در مکزیک رایج بود، وسیله داد و ستد قرار دادند و به همین دلیل نام پول ملی خود را «دالر» گذاشتند.[۱۰]
سکه دلار نقره‌ای از قرن چهاردهم بیش از سه قرن به نام «تالر، دالر، تلار و دلار» در اروپا رایج بود که اسپانیایی‌ها آن را حفظ کردند و به مستعمرات خود در قاره آمریکا منتقل ساختند.[۱۱][۱۲]
تاریخ دلار به بیش از ۲۰۰ سال برمی گردد نظر به اینکه کنگره قاره‌ای ایالات متحده آمریکا اجازه به انتشار دلار آمریکا در تاریخ ۸ اوت ۱۷۸۶ داد. اصطلاح دلار به‌طور عام از تاریخ استعماری ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است به زمانی که سکه هشت رئالی (دلار اسپانیایی) توسط مردم اسپانیا در سراسر اسپانیای نو استفاده می‌شده است، اشاره دارد. اگرچه چندین نظام پولی در اوایل جمهوری پیشنهاد شد. دلار توسط کنگره برای انتشار در انواع سکه‌ها و اسکناس‌های مختلف پذیرفته شد.[۱۳][۱۴]
مرکزیت دلار به عنوان ارز ذخیرهٔ جهانی این امتیازات چشم‌گیر را به اقتصاد آمریکا داده است، آمریکا ضمن داشتن کسری تراز پرداخت‌های عظیم، می‌تواند هزینه و سرمایهٔ مصرفی را فراتر از تولید داخلی تأمین کند و به سرمایه‌گذاری‌هایی دست زند که بسیار بیشتر از اندوخته‌های داخلی آن است، زیرا خارجی‌ها علاقه‌مندند دارایی‌های خود را به دلار افزایش دهند. شاخص دلار ایالات متحده آمریکا که به ارزش دلار ایالات متحده شناخته می‌شود مهم‌ترین شاخص برای سنجیدن ارزش دلار در میان بقیه ارزهای جهان است.
علامت $ برای دلار آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر استفاده می‌شود. در قرن ۱۸ میلادی ps برای پزو استفاده می‌شد و به مرور دو حرف s و p به هم چسبیده شده و علامت $ را تشکیل دادند. اس با خط عمودی «$» که علامت بین‌المللی دلار است نیز از اسپانیایی‌ها اقتباس شده که پول خود را با علامت P (پی) مشخص می‌کردند و این "P" در آمریکای شمالی به تدریج و در جریان نوشتن به شکل «$» درآمد.[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]
سکه‌های رسمی ایالات متحده آمریکا که از سال ۱۷۹۲ تاکنون مورد استفاده قرار می‌گیرند
| ارزش | اسم | روی سکه | پشت سکه | طرح رو | طرح پشت |
|---|---|---|---|---|---|
| سنت
۱¢ |
پنی |  |
آبراهام لینکلن | سپر متحد | |
| ۵¢ | نیکل |  |
 |
توماس جفرسون | مانتیسلو |
| ۱۰¢ | دایم |  |
.png) |
فرانکلین روزولت | شاخه زیتون،
شاخه بلوط، مشعل |
| ۲۵¢ | کوارتر |  |
جورج واشینگتن | مختلف،
۵طرح در هر سال | |
| ۵۰¢ | نیم دلار |  |
 |
جان اف کندی | مهر رئیس‌جمهور |
| $۱ | سکه دلار |  |
شخص بومی و فرزندش | مختلف،
هرسال یک طرح جدید |
| ارزش | طرح روی اسکناس | طرح پشت اسکناس | طرح رو | طرح پشت |
|---|---|---|---|---|
| ۱$ |  |
 |
جورج واشینگتن | نشان آمریکا |
| ۲$ |  |
 |
توماس جفرسون | اعلان استقلال |
| ۵$ |  |
 |
آبراهام لینکلن | یادبود لینکلن |
| ۱۰$ |  |
 |
الکساندر همیلتون | وزارت خزانه داری |
| ۲۰$ |  |
 |
اندرو جکسون | کاخ سفید |
| ۵۰$ |  |
 |
یولیسیز سایمن گرانت | کنگره آمریکا |
| ۱۰۰$ |  |
 |
بنجامین فرانکلین | تالار استقلال |
$1 (Fr.223)
.jpg)
$2 (Fr.247)
$5 (Fr.271)
.jpg)
$1 (Fr.2300)
$1 (Fr.2306)
$5 (Fr.2307)
$10 (Fr.2309)نرخ دلار در ایران و تغییرات و جهش‌های آن، به عنوان مهم‌ترین ارز جهانی، اهمیت زیادی در شاخص‌های اقتصادی ایران معاصر داشته است.[۲۰][۲۱] در دوران رضاشاه به علت بحران‌هایی همچون رکود جهانی و جنگ جهانی دوم، از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۲۱، نرخ دلار در ایران از ۱۴ ریال به ۱۷ رسید. نخستین جهش ارزی با اشغال ایران توسط متفقین در طول جنگ جهانی دوم رخ داد که نرخ دلار در ایران با حدود کمتر از دو برابر افزایش، از ۱۷ ریال به ۳۲ ریال رسید. در دوران محمدرضا پهلوی، ابتدا از حوالی ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ که با وقوع مجموعه‌ای از بحران‌های داخلی و خارجی مانند کاهش فروش نفت و تحریم‌های نفتی همزمان بود، نرخ دلار آمریکا تا سه برابر نیز افزایش پیدا کرد، اما با آغاز دوران ثبات و رشد اقتصادی در ایران، یعنی از سال ۱۳۳۲ تا وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، دلار آمریکا در طول ۲۵ سال بیش از ده درصد از ارزش خود را در برابر ریال از دست داد و از ۸۰ ریال به ۷۰ ریال رسید. وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، پایان ارز تک نرخی و آغاز دوره‌ای از جهش‌های پیاپی ارزی در ایران بود که باعث شد نرخ دلار آمریکا تا سال ۱۴۰۰ به بیش از چهار هزار برابر برسد.[۲۲][۲۳][۲۴]
در سال ۱۳۹۶ برخی از نشریات ایرانی به نقل از نشریات اروپایی،[۲۵][۲۶] مدعی شدند که جمهوری اسلامی ایران از فوریه ۲۰۰۴، یک کارگاه مجهز چاپ اسکناس ارزهای غربی از جمله دلار را در شرق تهران راه اندازی کرده است.[۲۷] که در پی آن مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران آن را تکذیب کردند.
| رتبه | ارزها | کد ایزو ۴۲۱۷ (نشان) | ٪ سهم روزانه (۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹) |
|---|---|---|---|
۱ |  دلار آمریکا | USD (US$) | ۸۸٫۳% |
۲ |  یورو | EUR (€) | ۳۲٫۳٪ |
۳ |  ین ژاپن | JPY (¥) | ۱۶٫۸٪ |
۴ |  پوند استرلینگ | GBP (£) | ۱۲٫۸٪ |
۵ |  دلار استرالیا | AUD (A$) | ۶٫۸٪ |
۶ |  دلار کانادا | CAD (C$) | ۵٫۰٪ |
۷ |  فرانک سوئیس | CHF (Fr) | ۵٫۰٪ |
۸ |  یوان چین | CNY (元) | ۴٫۳٪ |
۹ |  دلار هنگ کنگ | HKD (HK$) | ۳٫۵٪ |
۱۰ |  دلار نیوزیلند | NZD (NZ$) | ۲٫۱٪ |
۱۱ |  کرون سوئد | (kr) SEK | ۲٫۰٪ |
۱۲ |  وون کره جنوبی | (₩) KRW | ۲٫۰٪ |
۱۳ |  دلار سنگاپور | SGD (S$) | ۱٫۸% |
۱۴ |  کرون نروژ | NOK (kr) | ۱٫۸٪ |
۱۵ |  پزو مکزیک | MXN ($) | ۱٫۷٪ |
| دیگر ارزها | ۱۳٫۸٪ | ||
| جمع کل[۲۹] | ۲۰۰٪ | ||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
