دستورالعمل ۲۱

دستورکار ۲۱ (به انگلیسی: Agenda 21) یک برنامهٔ کار داوطلبانه و غیر الزام‌آور است که از سوی سازمان ملل و در رابطه با توسعهٔ پایدار ارائه شده‌است.^[۱] این دستور کار حاصل کنفرانس سازمان ملل در بارهٔ محیط زیست و توسعه (اوج زمین) است که در سال ۱۹۹۲ در ریو دوژانیرو برگزار شد. این برنامه، دستور کاری برای سازمان ملل، دیگر سازمان‌های چند جانبه و دولت‌های سراسر جهان است که می‌تواند در سطح محلی، ملی و جهانی اجرا شود. عدد "۲۱" در عبارت دستورکار ۲۱ به قرن بیست و یکم اشاره دارد. این دستور کار در کنفرانس‌های بعدی سازمان ملل مورد تأیید و اصلاح قرار گرفت. هدف از دستورکار ۲۱، کمک به محیط زیست است و در اجلاسی که در سال ۱۹۹۲ در ریو در بارهٔ زمین برگزار شد، مورد توافق واقع شد.

دستورکار ۲۱

تصویر روی جلد اولین نسخه
نویسنده(ها)	سازمان ملل متحد
عنوان اصلی	Agenda 21
طراح جلد	سازمان ملل متحد (۱۹۹۲)
کشور	ایالات متحده آمریکا
زبان	انگلیسی چینی ژاپنی روسی فرانسوی اسپانیایی
گونه(های) ادبی	غیر-تخیلی
ناشر	سازمان ملل متحد
تاریخ نشر	۲۳ آوریل ۱۹۹۳
گونه رسانه	کتاب چاپی نسخه HTML
شمار صفحات	۳۰۰ صفحه
شابک	شابک ‎۹۷۸−۹۲−۱−۱۰۰۵۰۹−۷

ساختار و محتوا

دستور کار ۲۱ سندی ۳۰۰ صفحه‌ای دارای چهل فصل است که به صورت چهار بخش دسته‌بندی شده‌است:^[۲][۳]

• بخش ۱: ابعاد اجتماعی و اقتصادی که در تصمیم‌گیری، معطوف به مبارزه با فقر به خصوص در کشورهای در حال توسعه، تغییر الگوهای مصرف، ارتقا بهداشت، دستیابی به جمعیتی پایدارتر و سکونت گاه پایدار می‌باشد.
• بخش ۲: حفاظت و مدیریت منابع برای توسعه که شامل حفاظت از جو، مبارزه با جنگل زدایی، حفاظت از محیط شکننده، حفاظت از تنوع زیست شناختی (تنوع زیستی)، کنترل آلودگی و مدیریت بیوتکنولوژی، و ضایعه‌های رادیواکتیو است.
• بخش ۳: بخش سوم: تقویت نقش گروه‌های عمده شامل نقش کودکان و نوجوانان، زنان، سازمان‌های غیردولتی، مقام‌های محلی، کسب و کار و صنعت و کارگران؛ و تقویت نقش مردم بومی، جوامع آنها، و کشاورزان.
• بخش ۴: ابزارهای اجرا: اجرا شامل علم، انتقال فناوری، آموزش، نهادهای بین‌المللی و مکانیزم‌های مالی است.