حمله گسترده به اسرائیل به رهبری حماس (۷ اکتبر) از ویکیپدیا، دانشنامه آزاد
در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حماس و چند گروه شبه نظامی ملی‌گرای فلسطینی دیگر، حملات مسلحانه هماهنگ‌شده‌ای را از نوار غزه به غلاف غزه در جنوب اسرائیل آغاز کردند که اولین تهاجم به خاک اسرائیل از زمان جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل بود. حماس و دیگر گروه‌های مسلح فلسطینی این حملات را عملیات طوفان الاقصی (یا سیل الاقصی؛ عربی: عملیة طوفان الأقصی) نامیدند،[۱] در حالی که در اسرائیل به آن شنبه سیاه (عبری: השבת השחורה) یا کشتار تورات سیمچات (عبری:הטבח בשמחת תורה) می‌گویند،[۱۹] و در سطح بین‌المللی با عنوان حمله ۷ اکتبر شناخته می‌شود.[۲۰][۲۱][۲۲] این حملات آغازگر جنگ اسرائیل و حماس بود.
| حملهٔ حماس به اسرائیل | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از جنگ اسرائیل و حماس | |||||||
پایین: نمای ماهواره‌ای از آتش‌سوزی‌های گسترده در اطراف نوار غزه در اسرائیل، ۷ اکتبر ۲۰۲۳ | |||||||
| |||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||
|
حماس[۱] متحدان: | اسرائیل[۱] | ||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||
|
یحیی سنوار محمد ضیف | بنیامین نتانیاهو | ||||||
| واحدهای درگیر | |||||||
|
| ||||||
| قوا | |||||||
| گردان‌های عزالدین قسام: ~۳٬۰۰۰ نفر وارد اسرائیل شدند[الف] |
نیروهای دفاعی اسرائیل: ۶۰۰ سرباز[۱۵] ۱۲ تانک[۱۵] | ||||||
| تلفات و خسارات | |||||||
حملات در سحرگاه ۷ اکتبر با شلیک حداقل ۳۰۰۰ راکت به سمت اسرائیل آغاز شد و سپس نیروهای اسلام‌گرا با استفاده از وسایل نقلیه و پاراگلایدر وارد خاک اسرائیل شدند.[۲۳][۲۴] ستیزه‌جویان حماس با شکستن دیوار غزه-اسرائیل، به پایگاه‌های نظامی حمله کردند و غیرنظامیان را در ۲۱ منطقه از جمله بعری، کفارعزه، نیر اوز، نتیوحاسارا و الومیم قتل‌عام کردند. ۳۶۴ غیرنظامی هنگام شرکت در جشنواره موسیقی نوا کشته و تعداد زیادی زخمی شدند.[۲۵][۲۶] ارتش اسرائیل تخمین می‌زند که حدود ۳۰۰۰ شبه نظامی به جنوب اسرائیل حمله کردند و بعداً در آن روز به خاطر شکسته شدن حصارها، شهروندان غزه‌ای بیشتری وارد اسرائیل شدند.[۲۷] مهاجمان در مجموع ۱۱۳۹ نفر را کشتند: ۶۹۵ غیرنظامی اسرائیلی (از جمله ۳۸ کودک)،[۲۸] ۷۱ شهروند خارجی، و ۳۷۳ عضو نیروهای امنیتی.[۲۹] حدود ۲۵۰ غیرنظامی و سرباز اسرائیلی از جمله ۳۰ کودک به عنوان گروگان به نوار غزه برده شدند. هدف اعلام شده برای گروگان‌گیری، مجبور کردن اسرائیل به مبادله آنها با فلسطینیان زندانی بوده است.[۳۰][۳۱][۳۲][۳۳] گزارش‌ها حاکی از آن است که تعداد زیادی تجاوز و تعرض جنسی نیز رخ داده است، اما مقامات حماس دست داشتن جنگجویان خود در آن را رد کرده‌اند.[۳۴][۳۵][۳۶][۳۷]
حماس اعلام کرد که این حمله در پاسخ به ادامه اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل، محاصره نوار غزه، گسترش شهرک‌های اسرائیل، افزایش خشونت شهرک‌نشینان اسرائیلی و تشدید تنش‌های اخیر صورت گرفته است.[۳۸][۳۹][۴۰]
حداقل ۴۴ کشور این حمله را تروریستی اعلام و محکوم کردند، در حالی که برخی از کشورهای عربی و مسلمان، اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل را عامل اصلی این حمله دانستند.[۴۱][۴۲][۴۳] این روز خونین‌ترین روز در تاریخ اسرائیل و مرگبارترین روز برای یهودیان از زمان هولوکاست نام گرفت.[۴۴][۴۵][۴۶][۴۷] برخی این حمله را یک کشتار نسل‌کشی علیه اسرائیلی‌ها خوانده‌اند.[۴۸][۴۹][۵۰]
اسرائیل از زمان جنگ شش‌روزه در سال ۱۹۶۷ سرزمین‌های فلسطینی، از جمله نوار غزه را در اشغال خود نگاه داشته است.[ج][۵۲][۵۳]
حماس، یک جنبش اسلام‌گرای تأسیس شده در سال ۱۹۸۷، جنبش اسلام‌گرای اصلی در سرزمین‌های فلسطینی است.[۵۴] این جنبش موضع سازش‌ناپذیری در خصوص «آزادسازی کامل فلسطینی» دارد و اغلب از خشونت برای دستیابی به اهدافش استفاده می‌کند.[۵۴] بیانیه‌های اخیر آن نشانگر منتقل شدن تمرکز آن به پایان دادن به اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل و تأسیس یک کشور فلسطینی بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷ است. حماس مسئول بمبگذاری‌های انتحاری[۵۵][۵۶] و حملات موشکی بیشماری بوده که غیرنظامیان اسرائیلی را هدف قرار داده‌اند.[۵۷]
استرالیا، کانادا، اتحادیه اروپا، ژاپن، زلاند نو، و بریتانیا حماس را یک «سازمان تروریستی» تعیین کرده‌اند. در سال ۲۰۱۰ این سازمان تلاش کرد گفتگوهای صلح بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین را برهم بزند. در سال ۲۰۱۷، حماس منشور جدیدی اختیار کرد، که زبان یهودستیزانه را حذف و تمرکز خود را از یهودیان به صهیونیست‌ها منتقل کرد.[۵۸][۵۹][۶۰][۶۱] دانشوران در مورد اهداف حماس نظرات متفاوتی دارند، برخی می‌گویند به دنبال یک کشور فلسطینی درون مرزهای ۱۹۶۷ است[۶۲] در حالی که دیگران می‌گویند به دنبال نابودی اسرائیل است.[۶۳][چ]
در حالی که از سال ۲۰۲۱ هیچ درگیری بین حماس و اسرائیل وجود نداشته است، شبه نظامیان حماس حداقل در شش اردوگاه آموزشی در سراسر نوار غزه به مدت دو سال قبل از حمله آماده شدند. این شامل انجام تمرین گروگان‌گیری، هجوم به شهرک‌های اسرائیل و آموزش با پاراگلایدر بود. سرهنگ جاناتان کانریکوس، سخنگوی نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) اظهار داشت که چنین فعالیت‌هایی، هیچ چیز جدیدی نیست و اسرائیل در طول سال‌ها مناطق آموزشی بسیاری را در دوره‌های مختلف تشدید حمله کرده است.[۶۴] یک منبع ناشناس نزدیک به حماس ادعا کرد که حماس در تلاشی عمدی برای فریب دادن اسرائیل به این که حماس یک تهدید نیست، فعالیت نظامی خود را کاهش داد.[۶۵]
روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد سپاه پاسداران و اعضای حماس و حزب‌الله از ماه اوت جلسه‌های متعددی را برای برنامه‌ریزی حمله به اسرائیل در بیروت ترتیب دادند که در برخی از آنها اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه و حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله نیز شرکت کرده‌اند. زیاد نخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی و صالح العاروری، معاون رئیس دفتر سیاسی حماس هم در برخی از این جلسات حضور داشته‌اند. سپاه پاسداران از آن زمان به حماس برای طراحی حمله زمینی، هوایی و دریایی به اسرائیل کمک کرده و افزود چراغ سبز این حمله‌ها طی جلسه‌ای در دوشنبه ۱۰ مهر در بیروت داده شد.[۶۶]
روزنامه وال استریت ژورنال روز ۳ آبان ۱۴۰۲ طی گزارشی نوشت: «جمهوری اسلامی پیش از حمله شبه‌نظامیان فلسطینی به اسرائیل، به حدود ۵۰۰ نیروی حماس و دیگر شبه‌نظامیان مستقر در نوار غزه، آموزش نظامی ویژه داده است. این آموزش‌ها، شهریورماه امسال در داخل خاک ایران و تحت نظر نیروی قدس سپاه پاسداران انجام شده و اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه، و برخی افراد ارشد گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی نیز از این آموزش‌ها دیدن کرده‌اند.»[۶۷]
حماس تنها در روز شنبه ۷ اکتبر بیش از پنج هزار موشک از نوار غزه به خاک اسرائیل شلیک کرد و بدون حمایت حکومت ایران احتمالاً قادر به انجام این کار نمی‌بود. صحبت از ۳۰ میلیون دلار کمک ایران در ماه فقط برای سازمان حماس است، علاوه بر این دانش فنی ساخت موشک و آموزش توسط سپاه پاسداران را نیز باید به آن افزود.[۶۸]
حدود ساعت ۶:۳۰ صبح به وقت تابستانی اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳،[۶۹] حماس با اعلام آغاز عملیات طوفان الاقصی اعلام کرد که در مدت ۲۰ دقیقه بیش از ۵٬۰۰۰ موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل شلیک کرده است. منابع اسرائیلی از پرتاب حداقل ۳٬۰۰۰ پرتابه از غزه خبر دادند. حداقل پنج نفر بر اثر حملات راکتی کشته شدند.[۲۴][۷۰][۳۲][۷۱] انفجارها در مناطق اطراف نوار و در شهرهای دشت شارون از جمله جدره، هرزلیه،[۷۲] تل آویو، و اشکلون گزارش شده است.[۷۱] آژیرهای حمله هوایی نیز در بیر شوا، اورشلیم، رهاوت، ریشون لتسیون و پایگاه هوایی پالماچیم فعال شدند.[۷۳][۷۴][۷۵] حماس فراخوانی برای تسلیحات صادر کرد و محمد دیف، فرمانده ارشد نظامی، از مسلمانان در همه جا برای حمله به اسرائیل درخواست کرد.[۳۲]
شبه‌نظامیان فلسطینی همچنین به سوی قایق‌های اسرائیلی در نزدیکی نوار غزه تیراندازی کردند، در حالی که درگیری‌ها بین فلسطینی‌ها و نیروهای دفاعی اسرائیل در بخش شرقی حصار اطراف غزه رخ داد.[۷۳] در غروب، حماس رگبار دیگری با حدود ۱۵۰ راکت به سمت اسرائیل پرتاب کرد که انفجارهایی در یبنه، گیواتائیم، بت یام، بیت دگان، تل آویو و ریشون لتسیون گزارش شد.[۷۰]
.jpg)
به‌طور همزمان، حدود ۱٬۰۰۰[۷۰] مبارز فلسطینی با استفاده از کامیون، وانت، موتورسیکلت، بولدوزر، قایق‌های تندرو و پاراگلایدر از غزه به اسرائیل نفوذ کردند.[۷۶][۶۹][۷۷] به نظر می‌رسد که تصاویر و فیلم‌ها شبه‌نظامیان را مسلح و نقاب‌دار نشان می‌دهد که لباس‌های سیاه پوشیده‌اند و سوار بر کامیون‌های وانت[۷۱][۷۵] و آتش گشودن در سدروت، کشته شدن ده‌ها غیرنظامی و سرباز اسرائیلی را نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد ویدئوهای دیگری اسیر اسرائیلی و یک تانک در حال سوختن اسرائیل را نشان می‌دهند[۷۸][۳۲] و همچنین شبه‌نظامیان در حال رانندگی با خودروهای نظامی اسرائیل هستند.[۷۱] بر اساس گزارش‌ها، به شبه‌نظامیان دستور داده شد تا به جمعیت غیرنظامی از جمله مدارس ابتدایی و یک مرکز جوانان حمله کنند تا «تا حد امکان مردم را بکشند» و گروگان‌ها را برای استفاده در مذاکرات آتی بگیرند.[۷۹][۸۰] ستیزه‌جویان برای حوادث مختلف، مانند کشتن همه گروگان‌ها، آتش زدن خانه‌ها و سایر اموال، یا استفاده از گروگان‌ها به عنوان سپر انسانی آماده بودند.[۸۱]
در همان صبح، یک قتل‌عام در یک جشنواره موسیقی در نزدیکی رعیم رخ داد که منجر به کشته شدن حداقل ۲۶۰ نفر شد و بسیاری هنوز مفقود هستند. شاهدان از ستیزه‌جویان سوار بر موتور سیکلت نقل کردند که به شرکت کنندگان در حال فرار تیراندازی کردند. برخی نیز گروگان گرفته شدند.[۸۲][۸۳] ستیزه‌جویان غیرنظامیان را در نیر اوز،[۷۵] بئری و نتیو هااسارا قتل‌عام کردند،[۸۴][۷۲][۷۲] ۲۰۰ غیرنظامی در کشتار کفار عزه، ۱۰۸ نفر در کشتار عام بئری، و ۱۵ نفر در کشتار نتیو هااسارا کشته شدند،[۸۵][۸۶] همچنین گزارش شده است که گروگان‌ها در افکیم گروگان گرفته شده‌اند.[۸۷] حتی گزارش‌هایی مبنی بر کشتن یا ربودن حیوانات خانگی توسط شبه‌نظامیان حماس وجود دارد.[۸۸] حماس گفت که برای وادار کردن اسرائیل به آزادی اسرای فلسطینی خود، زندانی را به خود اختصاص داده است و مدعی شد که برای آزادی همه فلسطینی‌های زندانی (از جمله زنان و کودکان) به اندازه کافی اسیر گرفته است.[۸۹]
به هیچ‌یک از ساکنان نیر ام آسیبی نرسید. اینبال رابین-لیبرمن، هماهنگ‌کننده امنیتی ۲۵ ساله، همراه با عمویش آمی، چندین شبه‌نظامی را که قصد نفوذ به مزرعه مرغ در آن نزدیکی را داشتند، کشتند. آنها با موفقیت بقیه ستیزه‌جویان مهاجم را از ورود به جامعه بازداشتند.[۹۰][۹۱][۹۲]
شبه‌نظامیان حماس یک فرود آبی–خاکی در زکیم انجام دادند.[۷۱][۹۳] منابع فلسطینی مدعی هستند که پایگاه محلی ارتش اسرائیل مورد حمله قرار گرفته است.[۹۴] ارتش اسرائیل گفت که دو مهاجم را در ساحل کشته و چهار کشتی از جمله دو قایق لاستیکی را منهدم کرده است. یک پایگاه نظامی در خارج از ناحال اوز نیز توسط ستیزه‌جویان تصرف شد و حداقل دو سرباز اسرائیلی کشته و شش نفر دیگر اسیر شدند.[۹۵]
درگیری در پایگاه نظامی رعیم، مقر لشکر غزه گزارش شده است.[۹۶] بعداً گزارش شد که حماس کنترل این پایگاه را به دست گرفت و چندین سرباز اسرائیلی را به اسارت گرفت.[۹۶] ارتش اسرائیل در اواخر روز کنترل خود را دوباره به دست‌آورد.[۹۷][۹۸] گزارش شده است که ایستگاه پلیس سدروت تحت کنترل حماس قرار گرفته است و شبه‌نظامیان ۳۰ اسرائیلی از جمله پلیس و غیرنظامیان را کشتند.[۷۳][۹۹]
چندین گروه فلسطینی حمایت خود را از این عملیات اعلام کردند. بریگادهای مقاومت ملی، شاخه مسلح جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین (DFLP) مشارکت خود در این عملیات را از طریق سخنگوی نظامی خود ابوخالد تأیید کردند،[۱۰۰] و گفتند سه جنگجو را در نبرد با ارتش اسرائیل از دست داده‌اند.[۱۰۱] جبهه مردمی برای آزادی فلسطین، یکی دیگر از گروه‌های شبه‌نظامی سوسیالیست فلسطینی، و گروه «لانه شیرها» حمایت خود را از این عملیات اعلام کردند و آمادگی حداکثری و بسیج عمومی را در میان نیروهای خود اعلام کردند و گردان‌های ابوعلی مصطفی (شاخه مسلح PFLP) ویدئوهایی از یورش به برج‌های دیده‌بانی اسرائیل منتشر کردند.[۱۰۲][۱۰۳]
یک سخنگوی ارتش اسرائیل اظهار داشت که شبه‌نظامیان غزه از حداقل هفت نقطه[۷۶] وارد اسرائیل شده و به چهار اجتماع کوچک روستایی اسرائیل، شهر مرزی سدروت و دو پایگاه نظامی از زمین و دریا حمله کرده‌اند.[۷۷] رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که هفت منطقه از جمله ناحال اوز، کفار عزه، ماگن، بئری و صوفه تحت کنترل حماس قرار گرفتند.[۱۰۴] گزارش شده است که گذرگاه اریز تحت کنترل حماس قرار گرفته و شبه‌نظامیان را قادر می‌سازد از غزه وارد اسرائیل شوند.[۷۰] کوبی شبتای، کمیسر پلیس اسرائیل گفت که ۲۱ نقطه درگیری شدید در جنوب اسرائیل وجود دارد.[۱۰۵]
زمزمه‌های آتش‌بس در تمامی دوران این درگیری وجود داشت. با این حال، چند روز پیش از تحلیف ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور برگزیده ایالات متحده، طی مفاد آتش‌بسی جدید، چند تن از گروگان‌های اسرائیل آزاد شدند. براساس مفاد آتش‌بسی که ۴۲ روزه خوانده می‌شد، به مرور گروگان‌های اسرائیلی (پس از ۴۷۱ روز اسارت[۱۰۶]) آزاد و در ازای آنها، زندانیان فلسطینی از اسرائیل آزاد می‌شدند. نخستین مرحله آتش‌بس، روز یکشنبه ساعت ۸:۳۰ به وقت محلی (۶:۳۰ به وقت گرینویچ) آغاز شد.[۱۰۷] مصر، از میانجیگران مذاکرات مدعی شده بود اسرائیل ۱۸۹۰ زندانی فلسطینی را در ازای ۳۳ گروگان اسرائیلی در مرحله نخست آزاد خواهد کرد.[۱۰۷] این مرحله حدود شش هفته ادامه خواهد داشت. در پی این آتش‌بس، ایتامار بن گاویر، وزیر راست افراطی امنیت ملی از حزب اوتزما یهودیت از ائتلاف خارج و کابینه را ترک کرد.[۱۰۸] در مرحلهٔ نخست آتش‌بس، سه زندانی اسرائیلی آزاد شده شامل سه زن بودند؛
این سه زن، غروب یکشنبه توسط حماس در میدان سارایا واقع در مرکز شهر غزه، به نیروهای صلیب سرخ تحویل داده شدند.[۱۰۶] در نهایت گروگان‌ها در کریدور نتزاریم در اختیار ارتش اسرائیل قرار گرفتند.[۱۱۰]
در ازای این سه زن، اسرائیل ۹۰ زندانی فلسطینی را از زندان عوفر در کرانه باختری آزاد کرد.[۱۱۱]
با این حساب، به ازای هر گروگان اسرائیلی، ۳۰ زندانی فلسطینی آزاد می‌شوند.[۱۱۲]
نتانیاهو دربارهٔ این آتش‌بس گفته بود رئیس‌جمهورهای ایالات متحده حق اسرائیل برای ادامهٔ جنگ را محفوظ می‌دارند. وی افزود ما نیروهایمان را در محور فیلادلفیا و منطقه حائل در اطراف نوار غزه بیشتر خواهیم کرد.[۱۱۳]
این چهار گروگان پس از آزادی بر این باور بودند که آنها در طی این مدت، توسط حماس در اردوگاه‌های سازمان ملل نگهداری می‌شدند.[۱۱۴]
در روز ۶ بهمن ۱۴۰۳، چهار گروگان زن اسرائیلی دیگر آزاد شدند و در ازای آنها، ۲۰۰ زندانی فلسطینی توسط اسرائیل آزاد شدند.[۱۱۵]
این چهار زن در حمله ۷ اکتبر توسط حماس در کیبوتص ناحال اوز مشغول خدمت سربازی بودند.
فهرست این زنان به شرح زیر است:
پیش‌تر قرار بود گروگان دیگری با نام اربیل یهود (۲۹ ساله)، یکی از آزادشده‌ها باشد،[۱۱۷][۱۱۸] اما حماس از تحویل وی سر باز زد و در ساعات پایانی نام او را با یکی از این چهار نفر عوض کرد. اسرائیل ابتدا محالفت کرد. پس از آزادی این چهار نفر، اسرائیل اعلام کرد تا زمانی که اربیل یهود آزاد نشود، حاضر نیست مسیر بازگشت فلسطینی‌ها به بخش شمالی غره باز یا براساس توافق زندانیان فلسطینی را آزاد کند.[۱۱۷][۱۱۹] ارتش اسرائیل روز دوشنبه ۸ بهمن پس از گرفتن تأییدیه زنده بودن اربیل یهود، مسیر شمال نوار غزه را باز کرد.[۱۲۰] در روز ۳۰ ژانویه ۲۰۲۴ُ سه اسرائیلی دیگر به همراه ۵ تایلندی، توسط حماس آزاد شند. [۱۲۱] گروگان‌های اسرائیلی شامل سه زن دیگر بودند؛
در ازای این چند تن، ۳۳ اسیر با حکم حبس ابد و ۴۷ اسیر با محکومیت‌های مختلف و چنین زندانی دیگر (روی هم رفته ۱۱۰ زندانی فلسطینی) از زندان‌های اسرائیل آزاد شدند.[۱۲۱] زکریا الزبیدی فرمانده گردان‌های الاقصی شاخه نظامی فتح در شهر جنین نیز یکی از زندانی‌های فلسطینی آزاد شده توسط اسرائیل در این روز است.[۱۲۲]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
.svg)
.jpg)
.svg)
