From Wikipedia, the free encyclopedia
هیدروژن (۱H به‌طور طبیعی دارای ۳ ایزوتوپ است که گاهی به صورت ۲H, ۱H, و ۳H نشان داده می‌شوند. دوتای اولی (یعنی ۲H, ۱H) پایدار هستند، درحالی که ۳H دارای نیمه-عمر ۱۲٫۳۲ سال است. همچنین از هیدروژن ایزوتوپ‌های سنگین تری نیز وجود دارند که همگی مصنوعی (سنتزی) هستند، و نیمه-عمر آن‌ها کمتر از یک زپتوثانیه (۱۰−۲۱ ثانیه) است، از این میان، ۵H پایدارترین و، ۷H کمترین پایداری را دارد.[2][3]
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| Standard atomic weight (Ar) |
| |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.
هیدروژن تنها عنصری است که ایزوتوپ‌های آن نام‌های متفاوتی به صورت عامیانه دارند: ایزوتوپ ۲H (یا هیدروژن-۲) معادل دوتریوم[4] و ایزوتوپ ۳H (یا هیدروژن-۳) معادل تریتیوم است.[5] نمادهای D و T گاهی برای اشاره به دوتریوم و تریتیوم استفاده می‌شوند. آیوپاک نمادهای D و T را قبول کرده‌است، اما پیشنهاد کرده‌است که به جای آن از «نمادهای استاندارد» (۲H و ۳H) استفاده شود، به جهت جلوگیری از سردرگمی در طبقه‌بندی حروف در فرمول شیمیایی,[6] هیدروژن معمولی بدون نوترون گاهی، پروتیوم نامیده می‌شود.[7] (در طول مطالعات اولیه رادیواکتیو به برخی از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو سنگین نام‌های دیگری داده شد، اما چنین نام‌هایی امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد)
| نماد | Z(p) | N(n) | جرم ایزوتوپ (u) | نیمه عمر | حالت واپاشی[8] | ایزوتوپ دختر[n 1] | اسپین هسته‌ای | representative isotopic composition (mole fraction)[n 2] |
range of natural variation (mole fraction) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1H | ۱ | ۰ | ۱٫۰۰۷۸۲۵۰۳۲۰۷(۱۰) | پایدار[n 3][n 4] | 1⁄2+ | ۰٫۹۹۹۸۸۵(۷۰) | ۰٫۹۹۹۸۱۶–۰٫۹۹۹۹۷۴ | ||
| 2H[n 5] | ۱ | ۱ | ۲٫۰۱۴۱۰۱۷۷۷۸(۴) | پایدار | 1+ | ۰٫۰۰۰۱۱۵(۷۰)[n 6] | ۰٫۰۰۰۰۲۶–۰٫۰۰۰۱۸۴ | ||
| 3H[n 7] | ۱ | ۲ | ۳٫۰۱۶۰۴۹۲۷۷۷(۲۵) | ۱۲٫۳۲(۲) y | β- | 3 He |
1⁄2+ | Trace[n 8] | |
| 4 H |
۱ | ۳ | ۴٫۰۲۷۸۱(۱۱) | ۱٫۳۹(۱۰)×۱۰−۲۲ s [۴٫۶(۹) MeV] |
n | 3 H |
2− | ||
| 5 H |
۱ | ۴ | ۵٫۰۳۵۳۱(۱۱) | >۹٫۱×۱۰−۲۲ s ? | n | 4 H |
(1⁄2+) | ||
| 6 H |
۱ | ۵ | ۶٫۰۴۴۹۴(۲۸) | ۲٫۹۰(۷۰)×۱۰−۲۲ s [۱٫۶(۴) MeV] |
3n | 3 H |
2−# | ||
| 4n | 2 H | ||||||||
| 7 H |
۱ | ۶ | ۷٫۰۵۲۷۵(۱۰۸)# | ۲٫۳(۶)×۱۰−۲۳ s# | 4n | 3 H |
1⁄2+# | ||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
