پستانداران سمی
From Wikipedia, the free encyclopedia
پستانداران سمی جانورانی از رده پستانداران هستند که زهر تولید میکنند و از آن، برای کشتن یا از کار انداختن طعمه، برای دفاع از خود در برابر شکارچیان یا همنوعان خود یا در رفتارهای تهاجمی استفاده میکنند. پستانداران سمی، اکنون نادر هستند. زهر پستانداران، یک گروه ناهمگن با ترکیبات و شیوههای عمل متفاوت در سه راسته از پستانداران شامل هوچربکورسانان، تکسوراخسانان و خفاشها را تشکیل میدهند. پیشنهاد شدهاست که برخی از اعضای راستهٔ نخستیسانان نیز، سمی هستند.[1] برای توضیح نادر بودن انتقال زهر در پستانداران، مارک دافتون از دانشگاه استرثکلاید معتقد است که شکارچیان پستانداران مدرن، به زهر نیاز ندارند زیرا میتوانند بهسرعت با دندان یا چنگال خود، شکار را بکشند اما زهر، هر چقدر هم که پیچیده باشد، برای تأثیرگذاری و ناتوانسازی طعمه، به زمان نیاز دارد.[2] با وجود نادر بودن وجود زهر در بین پستانداران موجود، زهر ممکن است یک ویژگی اجدادی در میان گروههایی از پستانداران باشد.[3]
زهر در میان برخی مهرهداران دیگر، بسیار رایجتر است و در گونههای بسیار بیشتری از خزندگان (مانند مارهای زهرآگین) و ماهیها (مانند سنگماهیها) وجود دارد. برخی از پرندگان برای خوردن یا لمس شدن، سمی هستند (مثلاً پیتویی کلاهدار) اما هیچگونه پرندهٔ زهرآگین، شناسایی نشدهاست.[4] تنها چند گونه از دوزیستان سمی وجود دارند. برخی از سمندران میتوانند دارای دندههای زهرآگین تیزی باشند که در صورت لزوم، آنها را بیرون بیاورند.[5][6]