مردم ترک
از اقوام اوراسیایی / From Wikipedia, the free encyclopedia
مردمان تُرک یا تُرکها[31][32][33] گروههای قومی اوراسیایی هستند. خاستگاه اصلیشان شرق آسیا و کوههای آلتای است.[34][35][36] مردمان ترک امروزه در آسیای شمالی، آسیای مرکزی و آسیای غربی، سیبری جنوبی، شمالغربی چین و بخشهایی از اروپای شرقی ساکناند و به زبانهایی از خانوادهٔ زبانهای ترکیتبار سخن میگویند و اشتراکات تاریخی و فرهنگی میان آنها مشاهده میشود. ترکها در کشورهایی همچون مغولستان، چین، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، افغانستان، ایران، جمهوری آذربایجان، عراق، ترکیه، قبرس و یونان حضور دارند.[37][38][39][40][41] گستره مهاجرت کنونی ترکزبانهای آسیای کوچک بیشتر به سوی کشورهای اروپای مرکزی (آلمان، اتریش، سوئیس، فرانسه، انگلیس)، آمریکا و استرالیا بوده، جوامع قابلتوجهی را در این کشورها تشکیل دادهاند. آنها از لحاظ تاریخی و زبانی با گوکترکها، مردمی ایلی که در قرن ششم یک امپراتوری در گستره مغولستان و مرزهای شمالی چین تا دریای خزر را بنیاد نهادند مرتبطاند. مردمان ترک، جز چند استثنا مانند بخش اروپایی ترکیه و منطقه ولگا در آسیا زندگی میکنند. مهمترین پیوند تاریخی آنان، جدا از تاریخ و زبان، این است که جز یاقوتستان و چوواش در سیبری همگی مسلماناند. مردمان ترکزبان را میتوان به دو گروه اصلی غربی و شرقی تقسیم کرد. گروه غربی شامل مردم ترک جنوبغرب اروپا و جنوبغرب آسیا ساکن ترکیه و ایران هستند. گروه شرقی شامل مردم ترک آسیای مرکزی، قزاقستان و منطقه خودمختار اویغور در سین کیانگ چین هستند.[42]
کل جمعیت | |
---|---|
تقریباً ۱۴۰–۱۶۰ میلیون[1][2] یا بالای ۱۷۰ میلیون[3] | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
ترکیه | ۵۷٬۵۰۰٬۰۰۰–۶۱٬۵۰۰٬۰۰۰[4] |
ازبکستان | ۲۵٬۲۰۰٬۰۰۰[5] |
ایران | ۱۵٬۰۰۰٬۰۰۰–۲۰٬۰۰۰٬۰۰۰[6] |
روسیه | ۱۲٬۷۵۱٬۵۰۲[7] |
قزاقستان | ۱۲٬۳۰۰٬۰۰۰[8] |
چین | ۱۱٬۶۴۷٬۰۰۰[9] |
آذربایجان | ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰[10] |
اتحادیه اروپا | ۵٬۸۷۶٬۳۱۸ |
ترکمنستان | ۴٬۵۰۰٬۰۰۰[11] |
قرقیزستان | ۴٬۵۰۰٬۰۰۰[12] |
افغانستان | ۳٬۵۰۰٬۰۰۰[13] |
عراق | ۱٬۵۰۰٬۰۰۰[14] |
تاجیکستان | ۱٬۲۰۰٬۰۰۰[15] |
ایالات متحده آمریکا | ۹۰۰٬۰۰۰+[16] |
سوریه | ۸۰۰٬۰۰۰–۱٬۰۰۰٬۰۰۰+[17] |
بلغارستان | ۵۹۰٬۶۶۱ |
قبرس شمالی | ۳۱۳٬۶۲۶[18] |
استرالیا | ۲۹۳٬۵۰۰ |
گرجستان | ۳۰۵٬۵۳۹[19] |
اوکراین | ۲۷۵٬۳۰۰[20] |
عربستان سعودی | ۲۲۴٬۴۶۰ |
مغولستان | ۲۰۲٬۰۸۶[21] |
لبنان | ۲۰۰٬۰۰۰[22][23][24][25] |
پاکستان | ۱۸۰٬۰۰۰[26] |
مولدووا | ۱۵۴٬۴۶۱[27] |
مقدونیهٔ شمالی | ۸۱٬۹۰۰[28] |
زبانها | |
زبانهای ترکی | |
دین | |
اسلام (سنی • مسلمان بدون مذهب • مسلمان فرهنگی • قرآنیان • علوی • شیعه دوازدهامامی • جعفری) بودایی، روحباوری، تنگریباوری، شمنباوری، مانوی | |
قومیتهای وابسته | |
هزاره ها، مغول ها[29][30] |