مجموعه گنجعلی خان
یکی از مجموعه بناهای تاریخی کرمان / From Wikipedia, the free encyclopedia
مجموعه گنجعلی خان در مرکز تاریخی شهر کرمان و در کنار بازار بزرگ کرمان قرار دارد. گنجعلی خان که از حاکمان مشهور زمان شاه عباس است از سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ هجری قمری بر کرمان فرمانروایی کرد و آثار و بناهای زیادی بنا نمود و در آبادی این منطقه کوشش کرد.
مجموعه بناهای گنجعلی خان | |
---|---|
نام | مجموعه بناهای گنجعلی خان |
کشور | ایران |
استان | استان کرمان |
شهرستان | کرمان |
اطلاعات اثر | |
کاربری | مجموعه تاریخی |
دیرینگی | دوره صفوی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۸۲۹ |
تاریخ ثبت ملی | ۲۶ اردیبهشت ۱۳۴۷ |
از جمله بناهای عمومی که از این حاکم مشهور به جا مانده، مجموعه گنجعلی خان در داخل شهر کرمان و رباط زین الدین (کاروانسرای گنجعلی خان) در راه یزد- کرمان، حوض خان در راه کرمان - مشهد و تعدادی قنات در شهر کرمان بودهاست. سهمی از درآمد مجموعه و قناتها به آستان قدس رضوی داده میشود. این بناها در لشکرکشیهای آقا محمدخان صدمات جبران ناپذیری دیدهاند.
مساحت مجموعه گنجعلی خان ۱۱۰۰۰ مترمربع و عناصر مجموعه و سال ساخت آنها عبارتاند از: میدان ۱۰۰۵ ه. ق، بازار ۱۰۰۵ ه. ق، در ضلع جنوبی حمام ۱۰۲۰ ه. ق، در ضلع شمالی ضرابخانه، در ضلع شرقی مدرسه ۱۰۰۷ ه. ق و کاروانسرا ۱۰۲۱ ه. ق، در ضلع غربی آب انبار ۱۰۲۱ ه.ق در سه سمت میدان، بازارهای گنجعلی خان قرار دارد که بازار مسگرها و بخشی از راسته اصلی را تشکیل میدهد. معمار بخشی از مجموعه استاد سلطان محمد و بانی آن گنجعلی خان، حاکم کرمان در سالهای ۱۰۰۵ تا ۱۰۲۹ ه.ق بودهاست. چهار مسجد در چهار سمت میدان قرار داشته که سه باب آن باقیمانده و زیباترین آنها مسجد ضلع شرقی در کنار کاروانسرا است که موزهای از هنرهای تزئینی بهشمار میآید. سبک معماری این بنا به شیوه اصفهانی است.[1][2]