طنابداران

طنابداران (به انگلیسی: Chordata) شاخه ای از جانوران هستند که به‌طور کلی دارای چهار ویژگی می‌باشند. این ویژگی‌ها در تمام طول زندگی آن‌ها یا فقط در مقاطع خاصی از زندگی این جانوران (مثلاً در دوران جنینی) بروز می‌کنند. این ویژگی‌ها شامل طناب‌پشتی (Notocord)، طناب عصبی پشتی (Dorsal nerve cord)، شکاف‌های حلقی (pharyngeal slits) و استخوان دمی (Post-anal tail) هستند.^[2] علاوه بر این موارد، طنابداران معمولاً دارای ویژگی‌هایی چون دستگاه گردش خون، بدنی متقارن، بدن بندبند و فضایی به نام سلوم (Coelom) هستند.

طنابداران Chordates محدودهٔ زمانی: Fortunian – Holocene, ۵۳۵ تا ۰ میلیون سال پیش PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Example of chordates of four subphyla of lower rank: a ببر سیبری (مهره‌دار) and a Polycarpa aurata (دم‌طنابداران), two Olfactores, as well as Ooedigera peeli (Vetulicolia) and a Branchiostoma lanceolatum (سرطنابداران).
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
Subgroups
سرطنابداران †پیکایاها Olfactores †دیرین‌باشان[1] دم‌طنابداران مهره‌داران †Palaeospondylus †Zhongxiniscus And see text

طبقه‌بندی

طنابداران به سه زیرشاخه تقسیم می‌شوند.

- مهره‌داران (Vertebrates) شامل ماهی‌ها، دوزیستان، پرندگان، خزندگان و پستانداران

سرطنابداران (Cephalochordata) شامل نیزک‌ها

- دم‌طنابداران (Tunicata) شامل کوزه‌داران و سالپ‌ها

همچنین دیرین‌باشان نیز زیرشاخه‌ای از طنابداران است که در گذشته منقرض شده‌اند.

نیم‌طنابداران (Hemichordata) را پیش از این به عنوان زیرشاخهٔ چهارم طنابداران می‌دانستند ولی امروزه آن را شاخه‌ای جداگانه به‌شمار می‌آورند. لاروهای دم‌طنابداران دارای یک طنابک و یک طناب عصبی هستند ولی در دوران بلوغ این طناب‌ها را از دست می‌دهند.

سرطنابداران یک طنابک و یک طناب عصبی دارند ولی مغز یا اندام ویژهٔ حسی ندارند. مهره‌داران تنها زیرشاخه‌ای از طنابداران هستند که دارای جمجمه می‌باشند.^[3]

تبارزایی

طنابداران

کلادنمای شاخه طنابداران.[4] طنابداران سرطنابداران   دوسرتیزان     بویندگان آب‌دزدک دریایی   کِرمینِگان     سالپ‌سانان     کوزه‌داران     جمجمه‌داران   مخاطی‌واران   مهره‌داران   دندانچه‌داران†     سرسپران†     کامل‌کامان     بال‌وارسپرسانان†   آرواره‌دهانان   پلمه‌پوست‌ها†     غضروف‌ماهیان   کامل‌دهانان   خارپایگان†   ماهی‌های استخوان‌دار   پرتوبالگان   گوشتی‌بالگان void چهاراندامان   دوزیستان   درون‌شامه‌داران   پستانداران   سوسماریان void   پولک‌سوسمارسانان (مارمولک، مار، سوسمار پل‌دماغی، و خویشاوندان منقرض آن‌ها)         شاه‌سوسمارسانان (چمباتمه‌ای‌ها، پرندگان و خویشاوندان منقرض آن‌ها)

منابع

1. García-Bellido, Diego C; Paterson, John R (2014). "A new vetulicolian from Australia and its bearing on the chordate affinities of an enigmatic Cambrian group". BMC Evolutionary Biology. 14: 214. doi:10.1186/s12862-014-0214-z. PMC 4203957. PMID 25273382.
2. فرهنگ لغت بایگانی‌شده در ۶ ژانویه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
3. Rychel, A.L. , Smith, S.E. , Shimamoto, H.T. , and Swalla, B.J. (2006). "Evolution and Development of the Chordates: Collagen and Pharyngeal Cartilage". Molecular Biology and Evolution 23 (3): 541–549.
4. Putnam NH, Butts T, Ferrier DE, Furlong RF, Hellsten U, Kawashima T, Robinson-Rechavi M, Shoguchi E, Terry A, Yu JK, Benito-Gutiérrez EL, Dubchak I, Garcia-Fernàndez J, Gibson-Brown JJ, Grigoriev IV, Horton AC, de Jong PJ, Jurka J, Kapitonov VV, Kohara Y, Kuroki Y, Lindquist E, Lucas S, Osoegawa K, Pennacchio LA, Salamov AA, Satou Y, Sauka-Spengler T, Schmutz J, Shin-I T, Toyoda A, Bronner-Fraser M, Fujiyama A, Holland LZ, Holland PW, Satoh N, Rokhsar DS (June 2008). "The amphioxus genome and the evolution of the chordate karyotype". Nature. 453 (7198): 1064–71. doi:10.1038/nature06967. PMID 18563158.

عطری، مرتضی، واژه‌نامه علوم زیستی، دوجلدی، همدان: اداره انتشارات دانشگاه بوعلی‌سینا، ۱۳۸۴.

• طنابداران در دانشنامه زندگی