ردهای از چهاراندامان From Wikipedia, the free encyclopedia
دوزیستان یک رده از مهرهداران هستند که شامل ۲۵۰ جنس و ۲۵۰۰ گونه هستند.
دوزیستان محدودهٔ زمانی: اواخر دوونین تا امروز | |
---|---|
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
زیرشاخه: | مهرهداران |
فروشاخه: | آروارهداران |
بالارده: | چهاراندامان |
دوزیستان جانورانی خونسرد هستند که دو دوره زندگی دارند. دوران نوزادی در آب زندگی میکنند و دوران بلوغ را در خشکی و آب زندگی میکنند. دوزیستان در دورهٔ نوزادی دارای باله هستند و در آب شنا میکنند و مانند ماهیها با آبشش تنفس میکنند اما وقتی بزرگ شدند دارای دست و پا میشوند و به وسیلهٔ شُش تنفس میکنند دوزیستان همانند ماهیها تخمگذار هستند. قورباغه و وزغ جزء دوزیستان هستند.
دوزیستان دارای نیش و چنگال نیستند ولی دارای سیستم دفاعی دقیقی بوده که به خوبی فعال میباشد. آنها دارای بدنی کوچک و لغزنده بوده و طبیعتی آرام دارند. بیشتر گونه خودشان را در روز نشان نمیدهند. دوزیستان جهت بقاء خود از ترفندهای دیگر نظیر هم رنگ شدن با محیط (نظیر آفتابپرست) استفاده میکنند و دارای دوره دگردیسی کامل هستند.
دوزیستان از حدود ۳۶۰ میلیون سال پیش گام به خشکی نهادند و از حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش توانستند وابستگی خود را به آب و محیطهای مرطوب برای بقا و زادآوری کم یا قطع نمایند و با شش تنفس کنند.
بسیاری از دودمانهای دوزیستان اولیه کالبدهای نسبتاً بزرگی را تکوین دادند و به مکانهای مسکونی موجود دست یافتند و تبدیل به گیاهخواران و شکارچیان بسیاری از اقلام غذایی محیطهای آبی، نیمه آبی و زمینی گردیدند. گرچه آنها باید کاملاً پرطاقت بوده و شاید در این جنبه با خزندگان برابری کرده باشند، ولی هنوز برای تولید مثل، نظیر قورباغهها و سمندرهای امروزی، به آب وابسته بودهاند.[1]
دوزیستان جدید کاملاً متفاوت از دوزیستانی هستند که حدود ۷۵ میلیون سال بر قلمرو زمین فرمان راندند. نیاکان دوزیستان امروزی احتمالاً طی اواخر دوران دیرینزیستی بهوجود آمدهاند: بدن آنها کوچک بود و با مناطق زیستی حاشیهای سازگاری یافتند و از منابعی استفاده میکردند که مورد استفادهٔ خویشاوندان بزرگشان واقع نمیشد. شاید بدین طریق آنها از رقابت با مهرهداران بعدی گریخته باشند.[1][2]
خزندگان از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که در نتیجهٔ تکامل تخمی که میتوانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به آب آزاد شده بود. خزندگان به سرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیطهایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ تریاس به تدریج از میان رفتند.
بهطور سنتی ردهٔ دوزیستان شامل آن دسته از چهاراندامان میشود که در زمره آبپردهداران قرار نمیگیرند یعنی مشیمه ندارند. ردهٔ دوزیستان به سه زیررده بخش میشود که دو زیررده از آن منقرض شدهاند:[3] (علامت † در زیر).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.