شناور اثر سطحی
وسیلهای مقیله که توانایی حرکت در سطح آب را دارد. آبپیما بااستفاده از اثر جریان هوا بروی سطح آب شناور میشود. / From Wikipedia, the free encyclopedia
آبپیما، شناور اثر سطحی یا اکرانوپلان (به روسی: Экраноплан) شناورهای دریایی هستند که در ارتفاع کم نسبت به سطح آب پرواز میکنند.
اکرانوپلان نوعی وسیله نقلیه دریایی و پرنده است که با بهرهگیری از اثر متقابل سطح با فاصله کمی از سطح آب و با سرعت بالا به پرواز درمیآید و روی بالشتکی از هوا بر فراز آب میخزد. سازمان بینالمللی دریانوردی قایق پرنده را در زمره کشتیها طبقهبندی کرده است.
اکرانوپلان از لحاظ ظاهری شبیه به هواپیماها است ولی بدنه آن مانند بدنه قایقهای تندرو است. در دستهبندی شناورهای دریایی جزو شناورهای آیرودینامیک محسوب میشود. این اختراع برای اولین بار در شوروی سابق و در سال ۱۹۶۰ توسط آقای بوریسلاو الکسیو به ثبت رسید.
اکرانوپلان یکی از تسلیحات نامتعارف شوروی در جنگ سرد بود، برای نخستین بار بهطور گسترده در نیروی دریایی شوروی بکار گرفته شد و یکی از اسرار مهم نظامی اتحاد شوروی بهشمار میرفت، بطوریکه سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده مدتها در مورد ماهیت این ماشینهای غولآسا دچار سردرگمی بودند.[1]
واژه اکرانوپلان از ترکیب واژه «اکران» (به روسی: Экран) به معنای «سطح» و واژه «پلان» (به روسی: План) که بخشی از آئروپلان به معنای «هواپیما» است ساخته شده که اشاره به هواپیمایی دارد در نزدیکی یک سطح پرواز میکند. به اکرانوپلان «شناور اثر سطحی»، «وسیله نقلیهٔ اثر متقابل سطح»، «وسیله نقلیهٔ اثر متقابل زمین» (به انگلیسی: Ground Effect Vehicle) یا به اختصار GEV نیز گفته میشود.