حمام خان (سنندج)
اثر ثبتشده در فهرست آثار ملی ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
حمام خان یا حمام پیرظهیری در ضلع شمالی بازار سرپوشیده سنندج در مجاورت مسجدی به نام داروغه قرار دارد. این حمام از گذشته تاکنون با توجه به موقعیت خاص آن با بازار ارتباط نزدیک داشته است. راههای دسترسی به این بنا از خیابانهای انقلاب و طالقانی و از سمت میدان انقلاب امکانپذیر است. از سمت خیابان چهارباغ و کوچههای پشت بازار و از سمت شمال میدان سنندجی میتوان به آن دسترسی پیدا کرد. به عبارتی حمام در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر واقع شده است. بافت قدیمی شهر سنندج دارای محلات متعددی است که به تبع آن حمامهای مختلفی در آنها قرار داشته و شماری از آنها هم باقیمانده که از جمله میتوان به حمام خان اشاره کرد.
حمام خان | |
---|---|
نام | حمام خان |
کشور | ایران |
استان | استان کردستان |
شهرستان | سنندج |
اطلاعات اثر | |
نامهای دیگر | حمام پیرظهیری |
کاربری | حمام |
دیرینگی | دوره قاجار |
دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۲۶۰۳ |
تاریخ ثبت ملی | ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ |
بنا به نوشته مورخان محلی کردستان در کتابهایی همچون تفحه ناصریه نوشته میرزا شکرالله سنندجی حدیقه ناصر میرزاعلی اکبر وقایع نگار، تاریخ اردلان مستوره اردلان، زبده التواریخ سنندجی نوشته قاضی محمد شریف، لب التواریخ نوشته خسرو بن محمداردلان به موضوع ساخت کهن دژ (قلعه)، بازار، مساجد، حمام و بناهای مختلف در زمان ساخت دوباره شهر سنندج به عنوان مرکز ایالت کردستان به دست «سلیمان خان اردلان» والی کردستان اشاره شده است. به نظر میرسد این بنا یکی از مکانهای عالی و باشکوه شهر سنندج با توجه به سنگ نوشته آن مربوط به دوره حاکمیت «امانالله خان اردلان» والی کردستان بوده و کار ساختمانی آن در سال ۱۲۲۰ هجری قمری به اتمام رسیده است. این بنا بعدها به سبب تملک آن به وسیله امین التجار در سال ۱۲۹۵ هجری قمری در دوران حکومت «فرهاد میرزای معتمدالدوله» (عموی ناصرالدین شاه) بازسازی و مرمت عمده به ویژه تزئینات آهک بری آن تجدید شده است. کتیبههای داخل آهنگریهای اضلاع شمالی و جنوبی سکوهای سربینه (حمام سرد) گویای این امر است که تاریخ آنها مربوط به سال ۱۲۵۹ هجری قمری است. این آهنگریهای دوره نخست تقریباً به صورت عمده در زیر لایه جدید قرار میگیرد به جز مواردی که در سکوهای شمالی و جنوبی سربینه (حمام سرد) باقیمانده است.
حمام خان سنندج بعدها به مالکیت شخصی خانواده پیرظهیری در آمد و در شهر سنندج با این نام شناخته میشود و سرانجام در سال ۱۳۷۷ از سوی اداره کل میراث فرهنگی وقت تملک گردید و کار مرمت و حفاظ آن از سال ۱۳۷۸ آغاز شد.