آلمانی سفلی
From Wikipedia, the free encyclopedia
زبان آلمانی سفلا یا آلمانی پایین یا ساکسونی (آلمانی سفلی: Plattdütsch, Plattdüütsch, Plattdütsk, Plattduitsk; ; آلمانی: Plattdeutsch, Niederdeutsch; هلندی: Nederduits) نام مجموعهای از زبانهای ژرمنی غربی است که در شمال آلمان و همچنین بخشهایی از شرق هلند رواج دارد، حدود ۵ میلیون گویشور بدان حرف میزنند. گستره کاربرد امروزی این زبان بیشتر در شمال آلمان (که آن را Plautdietsch مینامند)، خاور هلند (بیشتر قوم فریزی با لهجه فریزی-ساکسونی با آن سخن میرانند) و جنوب دانمارک بوده و در بیرون از این سه کشور بسیار حوزه نفوذ بسیار ناچیزی دارد. به عنوان زبانی اینگوانیک، زبان آلمانی پایین کاملاً از زبانهای ایرمینونیک (آلمانی بالا) متفاوت بوده و به آلمانی استاندارد، هلندی، فریسی و انگلیسی نزدیکی دارد[11]. این تمایز ناشی از تغییرات همخوانهای آلمانی بالنده بودند که با خطوط اوردینگن و بنرات به عنوان مرزهای مهم زبانشناسی تشدید شدهاند[3].
آلمانی پایین | |
---|---|
ساکسونی پایین | |
Plattdütsch, Plattdüütsch, Plattdütsk, Plattduitsk
آلمانی: Plattdeutsch, Niederdeutsch هلندی: Nederduits | |
زبان بومی در | شمال آلمان خاور آلمان خاور هلند جنوب دانمارک |
قومیت | هلندیها, فریسیها و آلمانیها; تاریخی ساکسونها (ژرمنها و زیرگروههای نوین منطقهای آلمانیها) |
شمار گویشوران | ۳۰۱,۰۰۰ در همه کشورها،(۵ میلیون در شمال آلمان، ۱/۷ میلیون در خاور هلند) ؛ ۶/۷ تا ۱۰ میلیون شناسایی شدهاند (۲۰۰۱)[1][2][3] |
هندو-اروپایی
| |
گونههای نخستین | ساکسونی کهن
|
گویشها | آلمانی پایین باختری
آلمانی پایین خاوری
|
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | آلمان[4] هلند[6] |
زبان اقلیت شناختهشده در | |
کدهای زبان | |
ایزو ۲–۶۳۹ | nds |
ایزو ۳–۶۳۹ | nds (وردههای هلندی و وستفالی رمزهای جدایی دارند) |
گلاتولوگ | lowg1239 (آلمانی پایین)[10] |
زبانشناسی | 52-ACB |
مناطق تقریبی در گویشوری لهجههای ساکسونی پایین/ آلمانی پایین در اروپا | |
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آیپیای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامتهای سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسههای یونیکد ببینید. |
کاربرد گستره نفوذ تاریخی این زبان شامل شمال لهستان، استان کالینینگراد روسیه و بخشی از جنوب لیتوانی بودهاست. جنگ جهانی دوم و پس از آن تغییر در مرز کشورها باعث اخراج گسترده گروههای آلمانی زبان از این مناطق شد. جوامع آلمانی در کشورهای بالتیک نیز به زبان آلمانی پایین سخن میگفتند. همچنین زبان آلمانی سفلای میانه زبان میانجی در پیمان هانسیتیک بوده و به همین علت تأثیر قابل توجهی بر زبانهای اسکاندیناویایی گذاشتهاست.
لازم به ذکر است که زبان آلمانی پایین تقریباً ۳۰۱,۰۰۰ گویشور بومی در همه کشورها دارند؛ در حالی که ۶/۷ تا ۱۰ میلیون از آن گویشوران شناخته شدهاند. در مطالعهٔ بسال ۲۰۰۵ از هـ. بلوئمهوف (به هلندی: H. Bloemhof) تحت عنوان آمار زبان آلمانی پایین (به هلندی: Taaltelling Nedersaksisch) نشان داد که روزانه ۱/۸ میلیون نفر در هلند بدین زبان سخن میگویند[12].