Zabaltza (Etxauribar)
Nafarroa Garaiko udalerria From Wikipedia, the free encyclopedia
Zabaltza[5] ([s̻aβalts̻a]) Nafarroa Garaiko erdialdeko udalerri bat da, Etxauribarrean kokatua, Iruñeko merindadean. 295 biztanle zituen 2014. urtean. Iruñetik 16 kilometro mendebaldera dago.
- Artikulu hau Etxauribarreko udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Zabaltza».
| Zabaltza | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |||||||||||
.jpg) | |||||||||||
| |||||||||||
 | |||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||||||||||
| Lurraldea | Nafarroa Garaia | ||||||||||
| Merindadea |  Iruñea | ||||||||||
| Eskualdea | Etxauribar, Iruñerria | ||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua |  Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Nafarroa | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Zabalza <> Zabaltza[1] | ||||||||||
| Alkatea | Marina Mejías Jiménez (AIZ) | ||||||||||
| Posta kodea | 31174 | ||||||||||
| INE kodea | 31262 | ||||||||||
| Herritarra | zabaltzar | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 42°46′03″N 1°48′23″W | ||||||||||
| Azalera | 14 km² | ||||||||||
| Garaiera | 501 metro | ||||||||||
| Distantzia | 16 km (Iruñetik) | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 289 (2023:  −8) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 20,64 bizt/km² | ||||||||||
| Zahartzea[2] | % 27,66 | ||||||||||
| Ugalkortasuna[2] | ‰ 83,33 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera[2] | % 89,19 (2011) | ||||||||||
| Desberdintasuna[2] | % 0 (2011) | ||||||||||
| Langabezia[2] | % 8,51 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[3][4] | % 16,20 (2018:  %3,83) | ||||||||||
Iruñeko metropoli eremuko beste hainbat herritan bezala, Iruñerriko Mankomunitatea arduratzen da zabor bilketaz, ur-horniduraz eta bestelako zerbitzuak eskaintzeaz.
Zabaltza honako kontzejuek osatzen dute: Arraitza, Ubani eta Zabaltza.
Udalerri mugakideak
Zabaltzak mugakide ditu Ziritza eta Etxauri iparraldean, Zizur Zendea ekialdean, Etxarri eta Bidaurreta mendebaldean, eta Beraskoain eta Gares hegoaldean.
Zabaltza udalerria XIX. mendeko erreformen ondorioz sortu zen. 1846. urtea arte Zabaltza Etxauriko ibarreko kontzeju guztiekin batera Etxauribarraren zati zen. 1846ko birmoldaketaren ostean, ibarraren batasun administratiboa hautsi zen, eta kontzejuak udalerri independente bihurtu ziren. Zabaltza eta Ubaniko kontzejuek Zabaltza udalerria osatu zuten; lehen kontzejuaren izena mantendu zen, Ubanik baino biztanle gehiago eta garrantzi handiagoa zituelako.
1938an Zabaltzak Arraitza udalerria anexionatu zuen. Udalerriaren izenak Zabaltza izaten jarraitu zuen arren, udaletxea Arraitzan kokatu zen.
Sakontzeko, irakurri: «Nafarroa Garaiko parke eolikoak»
Zabaltzako Arraitza kontzejuaren mugetan, Erreniega mendilerroan, EHN enpresak eraikitako Hiriberri parke eolikoa dago. Ezarritako potentzia 19,80 megawatt da. Parkearen jabea Acciona da, gaur egun.
| Zabaltzako biztanleria |
|---|
 |
| Datu-iturria: www.ine.es |
1940tik aurrera, Arraitzako biztanleria ere sartu da, Zabaltzak anexionatu egin zuen eta. 2008ko erroldan jasota dagoenez, Espainiaz kanpoko etorkin bakarra bizi zen herrian, biztanleriaren % 0,50 (Nafarroako Foru Erkidegoko batezbestekoaren azpitik).
Udaletxea
- HELBIDEA: Kontzejuko Plaza, 1 (Arraitza kontzejua)
Udal hauteskundeak
Azken agintaldietan, Zabaltzako alkatea Agrupación Independiente Zabalza (AIZ) taldeko kideen artean aukeratu da. 2007an Alfredo Izko Rezusta hautatu zuten, eta taldeak udaleko bost ordezkariak lortu zituen. Boto baliogabeak bi izan ziren (emandako boto guztien % 1,63), eta boto zuriak bost izan ziren (% 4,13). Abstentzioa % 28,07 izan zen.
| Alderdia | Botoak | Aukeratua? |
| Francisco Jesus Erripodas Uritz (AIZ) | 73 | Bai |
| Alfredo Izko Rezusta (AIZ) | 59 | Bai |
| Maria Aranzazu Arbizu Irunberri (AIZ) | 50 | Bai |
| Rosa Teresa San Martin Rezusta (AIZ) | 46 | Bai |
| Emilio Itzu Aizkorbe (AIZ) | 38 | Bai |
2011ko udal hauteskundeetan ere AIZ izan zen garailea (6 zinegotzi), eta Marina Mejías Jiménez aukeratu zuten alkate. Urte horretan NaBai 2011ko zerrenda ere (zinegotzi bat) aurkeztu zen.[6]
Alkateak
Hauek izan dira Zabaltzako azken alkateak:
| Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia |
| 1979 | 1983 | ||
| 1983 | 1987 | ||
| 1987 | 1991 | ||
| 1991 | 1995 | ||
| 1995 | 1999 | ||
| 1999 | 2003 | ||
| 2003 | 2007 | ||
| Alfredo Izko Rezusta | 2007 | 2011 | Agrupación Independiente Zabalza |
| Marina Mejias Jimenez | 2011 | 2015 | Agrupación Independiente Zabalza |
| 2015 | 2019 | ||
| Marina Mejias Jimenez | 2019 | Jardunean | Agrupación Independiente Zabalza[7] |
La Pamplonesa autobus konpainiak Zabaltza Iruñearekin batzen du. Autobus lineak honako ibilbidea egiten du:
- Beraskoain - Arraitza - Zabaltza - Baternain - Zizur Nagusia eta Iruñea
Nafarroako Foru Erkidegoko Gobernuak onartutako Euskararen Foru Legean ezarrita dagoenez, Zabaltza eremu mistoko udalerria da. Beraz, hizkuntza ofizialak euskara eta gaztelania dira. 2001eko erroldan, herritarren % 12,42k zekien euskaraz.
2009ko urtarriletik, udalerriaren izen ofiziala Zabalza <> Zabaltza da (Zabaltza euskaraz, Zabalza gaztelaniaz).[1]
Zabaltzako jai nagusia abuztuaren 15ean da, Andre Maria Jasokundearen egunean.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
