konposatu kimiko From Wikipedia, the free encyclopedia
Soja olioa edo soja-olioa sojaren (Glycine max) hazietatik ateratzen den olioa da. Munduan gehien kontsumitzen den olio jangarrietako bat da. Industrian (tintak eta margoak egiteko) eta bioerregaiak ekoizteko ere erabiltzen da.
| Soja olio | |
|---|---|
 | |
| Zeren produktua | soja |
| Mota | hazi olio, olio eta vitamin K-rich food product (en)  |
| Erabilera | |
| Konposatu aktiboa | Nutrilipid (en) eta intralipid (en) |
| Identifikatzaileak | |
| CAS zenbakia | 8001-22-7 |
| EC zenbakia | 232-274-4 |
| ECHA | 100.029.340 |
| CosIng | 34121 |
| MeSH | D013024 |
| RxNorm | 9949 |
| UNII | 241ATL177A eta P6C7NVO1UF |
| NDF-RT | N0000147016 |
Soja olioaren produkzioa prozesu konplexua da. Prentsa hidraulikoen bidezko ekoizpen mekanikoa garestia eta etekin txikikoa denez gero, gehienean olioa ateratzeko disolbatzaileak erabiltzen dira. Lehenik aleak garbitu eta lehortzen dira eta azala kentzen zaie. Ondoren 75 °C ingurura berotzen dira. Gero xaflatan moztu eta disolbatzailetan (maizenik hexanoa) sartzen dira. Disolbatzaileak soja aleetako olioaren %99 erautzen du. Hexanoa lurrunketaren bidez bereizten da oliotik. Horrela lortutako olio gordinak lohitasun ugari dauka eta findu beharra da. Soja aleei olioa kendu ondoren geratzen den hondakina (soja irina) abereak bazkatzeko baliatzen da[1].
Soja olioaren batez besteko gantz-azido osaketa hau da[2]:
| Gantz-azidoak | Ehunekoa | |
|---|---|---|
| aseak | azido palmitikoa | %11 |
| azido estearikoa | %4 | |
| monoasegabeak | azido oleikoa | %24 |
| poliasegabeak | azido linoleikoa | %54 |
| azido alfa linolenikoa | %7 | |
Giza elikaduran oso erabilia da. Izan ere, merkea izatez gain, ke-puntu altua du (238 °C) eta aski gantz-azido ase gutxi (%15). Janari industrian, besteak beste, entsaladarako gatzozpinak, saltsak, maionesa, margarina, ogia eta snackak egiteko baliatzen da. Industrian erabiltzeko askotan hidrogenatu egiten da, eta prozesu horretan osasunarentzako kaltegarriak diren trans koipeak sortzen dira. Elikagaiak ez diren beste produktu asko ekoizteko ere erabiltzen da, esate baterako, biodiesela, tintak, plastifikagarriak, margoak eta kandelak[1].
Soja olioa munduan gehien kontsumitzen den bigarren landare olioa da, palma olioaren ondotik[3]. Kontsumitzaile handienak Txina, Ameriketako Estatu Batuak eta Brasil dira. 2011/12 merkataritza urtean munduan 41.946.000 tona produzitu ziren[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
