Malmasingo herri gotortua
Burdin Aroko herri gotortua Bizkaian From Wikipedia, the free encyclopedia
Malmasingo herri gotortua izen bereko mendiaren gailurrean, Arrigorriagan[1], dagoen Burdin Aroko eta Erromatar garaiko herria eta egungo aztarnategi arkeologikoa da.
| Malmasingo herri gotortua | |
|---|---|
 Eraikitako euskal ondasun nabarmena | |
 | |
| Datuak | |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Bizkaia |
| Herria | Arrigorriaga |
| Koordenatuak | 43°13′39″N 2°54′10″W |
 | |
| Garaia | Burdin Aroa |
| Altitudea | 361 m |
Burdin Aroa
Aztarna hauek Bilboko lurretan aurkitutako aztarnarik zaharrenak dira. Bertan nekazaritza praktikatzen zen, horrela frogatzen baitute bertan aurkitutako errotek, garai bereko beste herrietan aurkitutakoen antzera. Brontzezko plakatxo batzuk ere aurkitu zituzten.[2]
Malmasingo gotorlekua itsas gaineko 361 metroko garaieran dago. Gunearen izaera guztiz estrategikoa da, Ibaizabal ibaiaren ibarrean[3]. Harkaitz baten gailurrean dago, mendiaren mendebaldeko maldan. Malmasindik Ibaizabalen erdiko eta beheko aldea ikus daitezke. Gotorlekuak bere inguru osoa menperatzen du, jadanik adierazitako izaera estrategikoa areagotuz.
Iparraldean muga malkarra du, gailurrera igotzea zailtzen duena, eta beste maldak ere nahiko gogorrak dira. Gainera, bertan, lubanarroak eta harresiak eraiki ziren bidea oztopatzeko.
Bi barrunbe desberdin ikusten dira nabariki: bat kanpoaldean, zehaztu gabeko materialez osatutako harresiak mugatutakoa. Oraindik ez da bertan ikerketa zehatzik egin; hala ere, azalean materialik ez dagoenez, pentsa daiteke lurrezko defentsa bat dela, kanpoaldeko jauslekuen bidez areagotzen dena.
Beste barrunbea gotorlekuaren barrualdean dago, non eraikitako harresiaren zati batzuk nabaritu baitaitezke sasiartean ezkutaturik. Hemen, harrien aztarnak, batzuetan ugariak, harresiaren izaera argi adierazten dute: tamaina ertaineko harriez eginda dago, eta harriak bata bestearen gainean jarrita daude, masarik gabe. Bigarren barrunbe hau, aurrekoaren moduan, terraza ugariz zeharkatuta dago. Terraza horiek, zalantzarik ez, malda egokitzeko lanekin lotuta egongo ziren, hau da, bertan eraiki ahal izateko lanekin. Eraikuntzarik gehienak material iragankorrezkoak izango ziren.
Aipatutako bi barrunbeen kanpoaldean terraza-moduko eraikuntza batzuk marrazten dira, aurreratutako defentsatzat har litezkeenak. Baliteke laborantza errazteko eginak izatea ere.
Mendi horretan larre eta otadi ugari daude, eta horrek errazten du gotorlekua bere osotasunean ikustea, eta berak bere inguruarekin dituen harremanak antzematea[1].
Gune arkeologikoa babesteko 2001eko abuztuaren 31an, Eusko Jaurlaritzak, Sailkatutako Kultura Ondasuna izendatu zuen, Monumentu Multzo kategoriaz.
Gunea 2024an induskatzen hasi zen, Arrigorriagako Malmasingo Lagunak elkartearen bultzadagatik. Aurretik, elakrte horrek aztarnategia induskatu zedin eskera publikoa egin zuten[4].
Jagoba Hidalgo Masak aztarnategiaren azterketa geografikoa egin zuen, LIDAR irudiak ea aurreko azterlanak kontuan hartuta. Artikulua CKQ (Estudios de Cuaternario / Kuaternario Ikasketak / Quaternary Studies) aldizkari zientifikoan argitaratu zen[5].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
