Lanperna ezkatazorrotza (Amanita echinocephala) Amanitaceae familiako perretxikoa da.[1] Ez jatea aholkatzen da. Toxikotasuna izan dezakeela uste da.
| Lanperna ezkatazorrotza | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Amanitaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Amanita | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Amanita echinocephala (Vittad.) Quél. (1872)
| |||||||||||||||||||||||||||
| Basionimoa | Agaricus echinocephalus | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Sinonimoak: *Amanita solitaria (Bull.:Fr.) Fr..
Deskribapena
Kapela: 6,5 eta 20 cm bitarteko diametrokoa. Haragitsua, esferikoa, gero ganbila, leuna, zuri-elur kolorekoa, gero pixka bat arrexka kolorez edo urdin oso arinez zikintzen dira, garatxo konikoez punteatuta, piramidalak, hirtsutuak, gutxitu egiten dira ertzetan, eta gero Pholiota batzuk izaten dituzten bezalako zati ezkatatsuen itxura hartzen dute. Ertza, oso erregularra, osoa dagoenean oraindik, mintz soberakinarekin eta apaingarri batez koroatuta egoten da. Kapelaren azala distiratsua da, hasieran likatsu samarra.
Orriak: Estu, finak, desberdinak, sabeldunak, libreak edo koska txiki batez hankari itsatsiak, gris-berdexka zurbil kolorekoak edo glaukoa, gero gris-hori-berdexka kolorekoak, ertza zintaduna eta zurbilagoa.
Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak eta ukitzen ez diotenak.
Hanka: 8 eta 20 cm bitarteko garaierakoa eta 1,3 eta 2 cm bitarteko lodierakoa. Normalean liraina, betea, solidoa, gehienetan erraboilduna, baina gero mehetua. Erraboilaren azpian puntarekin (lurrean sakon lurperatuta dagoenean). Erraboila koroatua, oin laburreko formetan. Eraztun zabal nabarmena, mintzezkoa, ertzean errezel orokorraren hondarrekin. Bolba bereizia.
Haragia: Zuria edo zertxobait urdinez edo grisez koloreztatua, oinean solidoa. Usain eta zapore nabarmenik gabea.[2]
Etimologia: Amanita grekotik dator eta Zilizia eta Siria arteko mendiari egiten dio erreferentzia, han oso ugariak ziren eta. Grezieraz beste esanahi bat ere badu, perretxikoa, kontzeptu orokor gisa. Echinocephala epitetoa grekotik dator, ezten, esan nahi duen "ekinos" hitzetik eta burua esan nahi duen "kepalé" hitzetik. Eztenez estalitako kapelarengatik.
Jangarritasuna
Zalantzazkoa. Toxikotasuna izan dezake.[3]
Nahasketa arriskua
Ez nahastu Amanita zuriekin. Amanita vittadinii eta Amanita codinae antzekoak dira, ez dira jangarriak. Amanita solitaria edo Amanita boudieri delakoak orri zuriak ditu eta kotoizko eraztuna (ez mintzezkoa).[4]
Sasoia eta lekua
Udaberritik udara. Batez ere kare-lurretan edo lurzoru neutroetan, hostozabalen eta koniferoen azpian. Urte bero eta lehorretan. Urria.
Banaketa eremua
Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Europa, Kaukasia, Israel, Japonia.
Erreferentziak
Kanpo estekak
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
