Kim Dae-jung

Kim Dae-jung (Hangul: 김대중; Hanja: 金大中; RR: Gim Daejung; MR: Kim Taejung; kim.dɛ̝.dʑuŋ edo kim tɛ̝.dʑuŋ ahoskatua; Haji-do, Korea, 1925eko abenduaren 3a - Seul, 2009ko abuztuaren 18a) hegokorear politikaria izan zen, Errepublikako presidentea 1998–2003 bitartean. Diktaduraren aurka izandako jarrera zela-eta, Asiako Nelson Mandela ezizena eman zioten. Presidente izan zen urteetan, Ipar Korearekin adiskidetzeko politika bultzatu zuen. 2000. urtean Bakearen Nobel saria jaso zuen.^[1]

Kim Dae-jung
Irudi gehiago
8. Hego Koreako presidente 1998ko otsailaren 25a - 2003ko otsailaren 24a ← Kim Young-sam - Roh Moo-hyun → Hautetsia: 1997 South Korean presidential election (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea 1988ko maiatzaren 30a - 1992ko abenduaren 19a Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea 1971ko uztailaren 1a - 1972ko urriaren 17a Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea 1963ko abenduaren 17a - 1971ko ekainaren 30a Barrutia: Mokpo (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea 1961eko maiatzaren 14a - 1961eko maiatzaren 16a Barrutia: Inje County (en) Hautetsia: 5th Legislative Assembly (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea Hautetsia: 8th Legislative Assembly (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea Hautetsia: 7th Legislative Assembly (en) lehendakari Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea Hautetsia: 13th Legislative Assembly (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea Hautetsia: 6th Legislative Assembly (en) Hego Koreako Biltzar Nazionaleko kidea Hautetsia: 14th Legislative Assembly (en)
Bizitza
Jaiotza	Hauido (en) , 1924ko urtarrilaren 6a
Herrialdea	Hego Korea
Heriotza	Severance Hospital (en) , 2009ko abuztuaren 18a (85 urte)
Hobiratze lekua	Seoul National Cemetery (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: pneumonia bihotz-gutxiegitasuna
Familia
Aita	Kim Won Sik
Ezkontidea(k)	Cha Yong-ae (en)  (1945eko apirilaren 9a -  1959ko ekainaren 25a) Lee Hui-ho (en)  (1962ko maiatzaren 10a -  2009ko abuztuaren 18a)
Seme-alabak	ikusi Kim Hong-gul (en) Kim Hong-il (en) Kim Hong-eop (en)
Leinua	Gimhae Kim clan (en)
Hezkuntza
Heziketa	Ha-ui Elementary School (en) Mokpo Bukkyo Elementary School (en)
Hezkuntza-maila	Doktor Nauk in Political Science (en)
Hizkuntzak	japoniera koreera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria eta kazetaria
Enplegatzailea(k)	Cambridgeko Unibertsitatea
Jasotako sariak	ikusi Bakearen Nobel Saria  (2000) Knight Grand Cross of the Order of the Bath Knight Grand Cross of the Order of St Michael and St George Rafto Prize  (2000) Bruno Kreisky saria Philadelphia Liberty Medal Grand Cross 1st class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic Silver Olympic Order  (1999) honorary doctor of the University of Portland honorary doctorate from the University of Cambridge  (2001) Grand Order of Mugunghwa Order of the Bath Order of Saint Michael and Saint George Italiar Errepublikako Merituaren Ordena
Gradua	sub-lieutenant (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Alderdi politikoa	Democratic Party (en)

Hau korear izena da, abizena Kim du.

Bizitza

Klase ertaineko nekazari-familia batean hazi zen. Lehen eta bigarren mailako ikasketak amaituta, japoniar konpainia batean hasi zen lanean, bulegari gisa. 1945ean bertan behera utzi zuen lanbide hori, eta negozioen munduan murgildu zen.

Koreako Gerran (1948-1953), korear komunisten jazarpena pairatu zuen, eta erregimenaren etsai izateaz akusatu zuten. Atxilo hartu zuten, eta herio-zigorra ezarri zioten, baina espetxetik ihes egitea lortu zuen. Gerra amaitu bezain laster politikan hasi zen, Syngman Rheek ezarritako erregimen autokratikoari gogor egiteko. Diktaduraren azpian bost aldiz aurkeztu zuen bere burua hauteskundeetan, baina ez zuen Legebiltzarrean aulkirik lortu. 1961ean bai; diktadorea eroririk, legebiltzarkide hautatu zuten, eta lanean hasi zen erregimen demokratikoaren alde, eragozpen handiak izan bazituen ere. Park Chung-heeren agintaldian ere, oposizioan egon zen, gobernuak matxinada politikoak zapaltzeko erabili zituen neurrien aurka zegoelako.

1971ko lehendakaritzarako hauteskundeetan, Kimek, Koreako Alderdi Demokratikoaren izenean, botoen %40 eskuratu zituen, baina Park Chung-heek baino gutxiago, hala ere. 1973an, Tokion zegoela, Koreako Zerbitzu Sekretuak bahitu eta herrialdera itzularazi zuen. 1976an berriro atxilotu zuten, herritarrak erregimenaren aurka matxinatzeko sustatzeagatik. 1979an askatu zuten. Urte horretan bertan, urrian, Park Chung-hee hil egin zuten. 1980ko maiatzean, Gwangjuko Demokraziaren Aldeko Mugimenduaren ondoren, sedizio- eta konspirazio-akusaziopean atxilotu zuten Kim, eta hiltzera kondenatu. Hala ere, nazioarteko presioari esker, 20 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten, heriotzarenaren ordez.

1982ko abenduan aske utzi zuten, eta Estatu Batuetara erbesteratu zen. Hiru urte geroago itzuli zen, beraren kontrako giroa baretu zenean. Berriro ere politikan lan egiten hasi zen. 1987an, hauteskunde orokorretara aurkeztu zuen bere burua, gobernuaren aurka zeuden gainerako indar politikoekin elkartuta, baina koalizioa hautsi egin zen, Kim Young-sam hautagai aurkariaren mesedetan. Hala, Kim Dae-jungek gobernuaren politikaren aurkako oposizioaren gidaritza hartu behar izan zuen berriro. 1992an eta 1995an berriz aukeztu zuen bere burua hauteskundeetara, baina ez zuen irabazi.

Azkenean, 1997an, Kim Jong-pilen alderdiarekin koalizioa osatu eta Lee Hoi-chang garaitzea lortu zuen. 1998 eta 2003 urteen artean izan zen Hego Koreako presidente. Urte horietan, Ipar Korearekin adiskidetzeko politika bultzatu zuen. 2000. urtean Bakearen Nobel saria jaso zuen, Kim Jong-il Ipar Koreako presidentearekin elkartu eta baketzeko asmoak aurkeztu zizkion urte berean hain justu. Demokraziaren alde lan egin zuen agintaria izan zen eta oposizio aurrerakoietik presidente izatea lortu zuen lehenengoa. Sunshine Policy izeneko akordioaren bultzatzaile nagusia izan zen. 2000. urtean sinatu zuten hitzarmen hori eta, besteak beste, tentsio militarrak murrizteko, lankidetza ekonomikoaren alde egiteko eta Ipar eta Hego Korea baketzeko abiapuntua izan zen. Koreako Gerran banatuak izan ziren familiak ere berriz biltzeko lan egin zuen.^[1]

2003an politika aktiboa alde batera uztea erabaki zuen. 2009ko abuztuaren 18an hil zen, Seulen, pneumonia batek eragindako bihotzekoak jota.^[1]