Getariako itsas-gudua

Getariako itsas-gudua 1638ko abuztuaren 22an Bizkaiko golkoan gertaturiko itsas-gudua izan zen, Franko-espainiar Gerran eta Hogeita Hamar Urteko Gerraren barnean.

Getariako itsas-gudua
Hogeita Hamar Urteko Gerra Franko-espainiar Gerra
Andries van Eertvelten margolana
Data	1638ko abuztuaren 22a
Lekua	Getariako kostaldea, Bizkaiko golkoa
Koordenatuak	43°18′N 2°12′W
Emaitza	Frantziarren garaipena
Gudulariak
Frantzia  Espainia
Buruzagiak
Henri de Sourdis Claude de Launay-Razilly Lope de Hoces
Indarra
27-44 itsasontzi 7-8 brulote 12-18 galeoi
Galerak
Itsasontzirik ez. 40 hildako.[1] Ia galeoi guztiak. 4.000[1] – 5.000 hildako.[2]

Gudua

1638ko ekainean frantziar armadak Bidasoa zeharkatu zuen Hondarribia setiatzeko. Armadak 27-44 itsasontzi inguruen laguntza zuen, Henri de Sourdisen zuzendaritzapean zeudela.

De Hoces almiranteak frantziar ontziteria erasotzeko agindua hartu zuen baina 12 galeoi besterik ez zituen. Abuztuaren 17an espainiar itsas-armada Getariako portutik atera eta kostaldetik hurbil kokatu zen. Horrela, frantziar itsasontzi handien hurbilketa ekidin eta itsasertzetik laguntza zuen. Orduan, De Sourdisek espainiarrak bonbardatzea eta bruloteak bidaltzea erabaki zuen.

Horretarako ipar haizearen laguntza behar zuen, abuztuaren 22an gertatu zena. Frantziarren plana primeran irten zen. De Hocesek ez zen bruloteen zain frantziarrek horrelakorik erabiltzen ez zutelako. De Sourdisek gainera bruloteak maskaratu eta itsasontzi arruntak ziruditen.

De Hocesek, etsiak jota eta frantses itsas eskuadrak posizioa hartuko zuelakoan, portuan ainguraturik zeuden espainiar itsas armadako itsasontzien biltegiak zartaraztea agindu zuen. Eztanda izugarria izan zen, eta Getariaren zati handi bat birrindu zuen.

Espainiar itsas armada osoa, Santiago izan ezik, sutan errea izan zen. 1.000 marinel baino ez ziren kostaldera ailegatu, tartean Lope de Hoces bera. Chevalier Paulek lan handia egin zuen guduan.

Ondorioak

Hildakoak orotara milaka izan ziren. Pentsa daiteke haietako asko getariarrak zirela, De Hocesek agindutako eztandaren ondorioz hilak. Frantses itsas armadan, hamarka hildako batzuk zenbatu ziren.

Richelieu kardinalak eraikitako frantziar itsas-armada berriaren lehenengo garaipen inportantea izan zen eta hau oso pozik zegoen emaitzarekin. Frantziarrek Bizkaiko golkoaren behin-behineko kontrola lortu zuten.

Itsason izandakoa garaipenak ez zuen balio izan Hondarribia bereganatzeko eta, hiru aste beranduago, frantziarrak menderatuak izan ziren.

Abraham Duquesne frantziar almiranteak guduan zegoen eta 1676an taktika bera erabili zuen Palermoko itsas-guduan.

Itsasontziak

Frantzia Couronne, 72 kanoi, 500 lagun, Claude de Launay-Razilly almiranteordea Navire du Roi, (52) 300 lagun, Philippe des Gouttes Vaisseau de la Reine, (38), 245 lagun, Danerac La Vierge, (34), 245 lagun, Jacques du Mé Le Cardinal,(30), 245 lagun, de Coypeauville. Le Triomphe, (30), 205 lagun, de Caen La Victoire, (30), 205 lagun, Contenaut Saint-Louis de Hollande, (24), 205 lagun, Treillebois Trois-Rois: (30), 205 lagun, Baptiste La Fortune, (30), 205 lagun, de Casenac L'Europe, (34), 205 lagun, Chevalier Jules de Montigny Le Triton, (30), 155 lagun, Villemoulin Le Faucon, (30), 155 lagun, Dumenillet Le Cygne, (30), 205 lagun, Chevalier de Cangé Le Cocq, (30), 205 lagun, De Chastelus La Licorne, (30), 205 lagun, La Chesnaye Le Corail, (30), 205 lagun, de Porte-Noire L'Emerillon, 125 lagun, de Morsay Le Saint-Charles, (28), 155 lagun, Saint-Etienne Le Dauphin du Havre, (28), 155 lagun, Boisjoly La Perle, (24), 125 lagun, La Roullerie La Renommée, (24), 125 lagun, Daniel L'Intendant, (24), 125 lagun, de Conflans Le Saint-Jean, (24), 125 lagun, Abraham Duquesne La Magdelaine de Brest, (24) 125 lagun, Louis de Senantes Turc, 100 lagun, Jean Guiton Saint-Francois, (16) 100 lagun, Regnier Marguerite, (14), 100 lagun, La Treille Hermine, (14), 100 lagun, de Lignieres Neptune, (16), 100 lagun, Chevalier Paul Esperance-en–Dieu, (24) 100 lagun, Chevalier Garnier Petit-Saint-Jean, (16) 100 lagun, Razet / De Broq Fregate du Havre, 66 lagun, Clerisse Royale, (8), 82 lagun, Savigny Cardinale, (8), 92 lagun, Baronnie Lion Nassau Licorne Grande Fregate de Brest, (8), 92 lagun Flibot de Brest 7 edo 8 brulote

Espainia Capitana, Lope de Hoces y Cordova Santiago, Nicolas Judice Neptuno Samta Teresa Carmen San Juan Nuestra Senora de la Anunciacion Nuestra Señora del Caro 4 fragata

Erreferentziak

1. Vergé-Franceschi, Michel. (2002). Dictionnaire d'Histoire Maritime. in: collection Bouquins. éditions Robert Laffont, 709 or..
2. Le Moing, Guy. (2011). Les 600 plus grandes batailles navales de l'Histoire. Marines Editions, 205 or..

Kanpo estekak

• Datuak: Q1795012