From Wikipedia, the free encyclopedia
Garraiska[1] edo arraixka[2] (Melissa officinalis) Lamiaceae familiako landare bizikor bat da, Europakoa eta Mediterraneoaren ingurukoa jatorriz. Limoi-usain bizia du, eta sendabelar gisa erabiltzen da, lasaigarri gisa, eta haren olio esentziala lurringintzan erabiltzen da.
| Garraiska | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Plantae |
| Ordena | Lamiales |
| Familia | Lamiaceae |
| Generoa | Melissa |
| Espeziea | Melissa officinalis |
| Datu orokorrak | |
| Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | melissa leaf (en)  eta melissa seed oil (en) |
Zutoin herrestaria du, ia metro beteko altuerakoa. Adarrak zuzenak dira, eta urtekoak. Aurkako hostoak ditu, txortendunak, 9 x 7 cm-rainokoak, eta hosto-orriak obalak dira eta ilekarak, kolorez berde ilunak, eta ertza horzduna da.
Udan loratzen da, eta lore pentameroak ematen ditu, kandudunak, bertizilatuak. Lau lorezil dituzte, korolarekin bat eginak. Obulutegia superoa da. Loreak nektarretan aberatsak dira, eta intsektu himenoptero polinizatzaileak erakartzen dituzte.
Mediterraneoko arrokoa da, jatorriz, baina Europa epel osora hedatu da. Materia organikotan aberatsak diren zoruetan hazten da, belardi hezeetan, baso-soilguneetan edo soroen eta ibaien ertzetan. Ondo drainatutako zoruak behar ditu.
Hostoek limoi-usain bizia askatzen dute txikitzean, eta aromaterapian erabiltzen dira.
Infusiotan hartzen da lasaigarri gisa eta espasmoen aurka. Takikardien aurka erabiltzen da, bihotz-muskulua lasaitzen eta bihotzaren erritmo normala berreskuratzen laguntzen baitu.
Eltxoak uxatzeko ere erabiltzen da, eta hortzetako pasa batzuetan ere bai, propietate antiseptikoak dituelako eta usain ona duelako.
Historian zehar, hainbat izen zientifiko eman zaizkio espezie honi. Hauek dira:
Melissa officinalis
subsp. altissima (Sm.) Arcang., Comp. Fl. Ital., ed. 2: 427 (1894). Europako hegoaldetik Kaukasora.
subsp. inodora Bornm., Beih. Bot. Centralbl. 31(2): 250 (1914). Mediterraneoaren ekialdetik Irakeko ekialdera.
subsp. officinalis. Eurasiakoa, mundu osoan kultibatua.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
