Frederik de Klerk

Frederik Willem de Klerk (Johannesburgo, 1936ko martxoaren 18a - Lurmutur Hiria, 2021eko azaroaren 11)^[1] afrikaner jatorriko abokatu eta politikari hegoafrikarra izan zen, apartheid garaiko azken presidentea (1990-1994) eta sasoi horri amaiera emateko lan egin zuena. Izan ere, 1993an Bakearen Nobel Saria elkarbanatu zuen Nelson Mandelarekin batera.

Frederik de Klerk
(1993) Irudi gehiago
1. Hegoafrikako presidenteordea 1994ko maiatzaren 10a - 1996ko ekainaren 30a ← Alwyn Schlebusch (en) - Thabo Mbeki → 7. Hegoafrikako presidentea 1989ko abuztuaren 15a - 1994ko maiatzaren 10a ← Pieter Willem Botha - Nelson Mandela → Minister of Education (en) 1984ko irailaren 17a - 1989ko abuztuaren 15a ← Gerrit Viljoen (en) - Gene Louw (en) → Minister of Home Affairs of South Africa (en) 1982 - 1985 ← Chris Heunis - Stoffel Botha (en) → Minister of Energy (en) 1979 - 1982 ← Fanie Botha (en) - Pietie du Plessis (en) → Minister of Social Development (en) 1978ko urtarrila - 1978ko urria ← Johannes Petrus van der Spuy (en) - Schalk van der Merwe (en) → Minister of Sport and Recreation (en) 1978 - 1979 ← Piet Koornhof (en) - Gerrit Viljoen (en) →
Bizitza
Jaiotza	Johannesburg, 1936ko martxoaren 18a
Herrialdea	Hegoafrika
Lehen hizkuntza	afrikaansa
Heriotza	Lurmutur Hiria, 2021eko azaroaren 11 (85 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: mesotelioma
Familia
Aita	Johannes de Klerk
Ama	Corrie Coetzer
Ezkontidea(k)	Marike de Klerk (en)  (1959 -  1998) Elita Georgiades (en)  (1998 -  2021)
Haurrideak	ikusi Wimpie de Klerk
Hezkuntza
Heziketa	Potchefstroom University for Christian Higher Education (en) North-West University (en) Goodenough College (en)
Hizkuntzak	ingelesa afrikaansa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria eta abokatua
Parte-hartzailea World Economic Forum Annual Meeting 1992 (en)
Jasotako sariak	ikusi Bakearen Nobel Saria  (1993) Félix Houphouët-Boigny Peace Prize  (1991) Nazioarteko lankidetzaren Asturiasko Printzesa Saria  (1992) Philadelphia Liberty Medal James Joyce Awards honorary doctorate of Haifa University Gold Order of Mapungubwe  (2002) honorary doctorate of the Vrije Universiteit Brussel  (1993) Order of Good Hope Order of Mapungubwe Asturiasko Printzea Sariak
Kidetza	Amerikako Sozietate Filosofikoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Reformed Church (en)
Alderdi politikoa	National Party (en) National Party (en)
fwdeklerk.org

Euskal Herrian bizi den gatazka konpontzeko lanetan ere inplikatu zen eta Bruselako Adierazpenaren sinatzaileen artean egon zen.

Bizitza

Zuzenbidea ikasi zuen eta, 1958an, Potchefstroom Unibertsitatean graduatu ondoren, abokatutzan hasi zen lanean, Vereenigingen. Parlamentuko kide aukeratu zuten, 1972an, Alderdi Nazionaletik. Garai hartan, Hegoafrikan, apartheid sistema zegoen indarrean eta, haren kariaz, gutxiengo zuria gehiengo beltzaren gainetik zegoen politika eta gizarte arloko eskubide askori zegokienez. Alderdi Nazionala apartheidaren aldekoa zen. 1989ko abuztuan, Hegoafrikako lehendakaria, P. W. Botha, gaixorik, kargua utzi behar izan zuenean, De Klerk, Alderdi Nazionaleko liderra zenez, behin-behineko lehendakari izendatu zuten. Berehala egin zen hauteskundeetarako deia eta, espero bezala, De Klerk atera zen lehendakari. Baina aldaketa sakonak etorri ziren; izan ere, Frederik De Klerkek, lehendakaritzarako kanpainan, bost urteko plan bat proposatu zuen apartheid sistema gainditu eta herritar guztien ordezkaritza bermatuko zuen konstituzio berri bat onartzeko. Hauteskundeen ondorenean, 1976tik debekaturik zeuden protesta manifestazioak legeztatu ziren eta preso politiko asko irten ziren kalera, Nelson Mandela, Afrikar Kongresu Nazionaleko buruzagi beltza, tartean zela, 1962. urteaz geroztik kartzelan baitzegoen. De Klerk-ek eta Mandelak batera lan egin zuten trantsizioko konstituzio bat sortzeko eta, halaxe, 1993ko abenduan onartu zen. Konstituzio hark, esan bezala, aldaketa handiak ekarri zituen Hegoafrikara. Hasteko, bederatzi eskualde edo probintziatan banatu zen lurraldea, probintzia bakoitzak autonomia aski handia zuela, arraza eta alderdi politiko guztientzat irekitako hauteskundeak egin ziren eta Batasun Nazionaleko gobernu bat eratzea proposatu zen, hauteskunde demokratikoak egin eta lehen bost urteetarako. Hegoafrikako apartheid sistema ezabatzeko egindako lanagatik, 1993an, Bakearen Nobel saria eman zitzaien De Klerki eta Mandelari, erdi bana.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

1. Berasategi Otamendi, Gorka. (2021-11-12). «Apartheidaren azkenengo presidentea» Berria (Noiz kontsultatua: 2021-11-12).

Kanpo estekak

• (Ingelesez) (Afrikaansez) FW De Klerk Fundazioa

• Datuak: Q151813
• Multimedia: Frederik Willem de Klerk / Q151813