Espainia NATOko kide izaten jarraitzeko erreferenduma

Espainia NATOko kide izaten jarraitzeko erreferenduma Europako herrialde horretan 1986ko martxoaren 12an egindako erreferenduma izan zen. Espainia 1982ko maiatzaren 30ean sartu zen Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundean eta erreferendumean egonaldia bozkatu zuten.^[1]

Espainia NATOko kide izaten jarraitzeko erreferenduma

1978 ← 1986ko martxoaren 12a → 2005

Hautesleak 29.024.494 Parte-hartzea 17.246.458 (%59,42)   Alderdia Bai Ez Bozak 9.054.509 6.872.421 Ehunekoa %56,85 %43,15

Felipe Gonzálezen gobernuak 1986ko urtarrilaren 31n iragarri zuen, alde batetik Europako Ekonomia Erkidegoan sartu ondoren hala agindu zuten eta, eta bestetik 1982ko hauteskunde orokorretara PSOE "NATOren sarrerari ez" (gaztelaniaz: OTAN, de entrada no) lemapean joan baitzen.^[2]

Galdera ofiziala honakoa izan zen:

«

El Gobierno considera conveniente, para los intereses nacionales, que España permanezca en la Alianza Atlántica, y acuerda que dicha permanencia se establezca en los siguientes términos: 1.º La participación de España en la Alianza Atlántica no incluirá su incorporación a la estructura militar integrada. 2.º Se mantendrá la prohibición de instalar, almacenar o introducir armas nucleares en territorio español. 3.º Se procederá a la reducción progresiva de la presencia militar de los Estados Unidos en España. ¿Considera conveniente para España permanecer en la Alianza Atlántica en los términos acordados por el Gobierno de la Nación?[3]

»

Emaitzak

Erroldako 29.024.494 hautesleetatik %59,42ak bozkatu zuen, hau da 17.246.452. Horietatik %52,5a (9.054.509) aldekoa, %39,85a (6.872.421) kontrakoa, %6,54a (1.127.673) zuria eta %1,11a baliogabea izan zen.

Erkidegoa		Hautesleak	Parte-hartzea	Bai		Ez
				Bozak	%	Bozak	%
	Andaluzia	4.810.221	%61,55	1.868.623	67,38	904.635	32,62
	Aragoi	952.361	%60,17	318.640	61,72	197.608	38,28
	Asturias	907.599	%56,36	273.074	57,28	203.622	42,72
	Balear Uharteak	524.710	%52,03	151.881	61,11	96.663	38,89
	Errioxa	202.523	%59,97	69.405	63,92	39.174	36,08
	Euskal Autonomia Erkidegoa	1.644.108	%65,41	336.518	32,45	700.539	67,55
	Extremadura	823.281	%61,96	305.219	65,79	158.723	34,21
	Galizia	2.220.686	%38,51	465.103	59,10	321.809	40,90
	Gaztela eta León	2.071.409	%56,44	627.633	61,54	392.251	38,46
	Gaztela-Mantxa	1.283.563	%58,30	451.729	68,42	208.484	31,58
	Kanariar Uharteak	1.003.385	%55,39	242.015	46,31	280.639	53,69
	Kantabria	402.339	%59,64	140.251	63,96	79.031	36,04
	Katalunia	4.614.731	%62,80	1.263.416	46,28	1.466.639	53,72
	Madril	3.591.044	%60,91	1.135.636	56.77	864.700	43,23
	Murtzia	723.287	%61,39	254.572	62,08	155.469	37,92
	Nafarroa	396.841	%62.64	99.815	43,28	130.828	56,72
	Valentziako Erkidegoa	2.776.354	%66,33	1.027.648	60,73	664.465	39,27
	Guztira	29.024.494	%59,42	9.054.509	56,85	6.872.421	43,15

Euskal Herria

Herri Batasunaren aurkako propaganda: OTAN EZ

Ezkertiar alderdiek eta independentistek kontrako kanpaina egin zuten. Haien ustez, ezetzak gaitzespen hirukoitza irudikatu zueln: militarismoari, Espainiari, konstituzioari, eta oro har, inperialismoari.^[4] PSEk eta UCDk, berriz, NATOren aldeko botoa eskatu zuten.^[5] EAJk boto askatasuna ezarri zuen, nahiz eta jeltzale nagusi batzuek (Jose Antonio Ardanza lehendakariak eta Xabier Arzalluz Euzkadi Buru Batzarreko presidenteak) baietzaren alde egin. Carlos Garaikoetxeak, berriz, kontra egin zuen. Modu harrigarrian, Koalizio Popularrak (eta berarekin batera barnean zituen Alianza Popular edo Nafar Herriaren Batasuna alderdiek), betidanik NATOren aldekoa izandakoa, abstentziora deitu zuen.

Hego Euskal Herrian ezezkoak irabazi zuen: Araban, % 59,5ek eman zuten NATOn segitzearen kontrako botoa; Bizkaian, % 64,6 izan ziren; Gipuzkoan, % 68,3; eta Nafarroa Garaian, % 52,7. Oro har, hamar boto paperetik sei baino gehiago izan ziren NATOren aurkakoak.^[6]

Erreferentziak

1. Ruiz, David. (2002). La España democrática (1975-2000). Política y sociedad. Madril: Síntesis, 80-87 or. ISBN 84-9756-015-9..
2. Juliá, Santos. (1999). Un siglo de España. Política y sociedad. Madril: Marcial Pons, 266-267 or. ISBN 84-9537903-1..
3. Boletín Oficial del Estado de España - Real Decreto 214/1986, de 6 de febrero, por el que se somete a referéndum de la Nación la decisión política del Gobierno en relación con la Alianza Atlántica
4. Aizpurua, Itziar. «Euskal Herria Bai! Inperialismo-OTAN ez!» Naiz.
5. Oñate Aiastui, Iker. (2016-3-11). «Protestak antolatu dituzte NATOri ezetza berresteko, erreferendumetik 30 urtera» Argia.
6. Orzaiz, Ion. (2016-03-12). «Euskal Herriak ezetz esan zuenekoa» Berria.

Kanpo estekak

• Datuak: Q7573251
• Multimedia: Spanish NATO membership referendum, 1986 / Q7573251