Errobi

Errobi
Nive (fr), Niva (oc)
Errobi; Nive (fr), Niva (oc)
Datu orokorrak
Mota	ibai
Luzera	79,3 km
Geografia
Koordenatuak	43°01′30″N 1°10′50″W
Kokapena	Euskal Herria
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Arnegiko Errobi; Bastan (en) ; Ezterengibeleko erreka; Berroko erreka; Eiherattoko erreka; Laka (ibaia); Latsa; Lauribar; Latsea; Beherobiko erreka; Urepeleko Errobi; Antzarako erreka;
Arroaren azalera	1.030 km²
Arro hidrografikoa	Adour basin (en)
Iturburua	Orbaizeta
Bokalea; ()	Aturri eta Baiona

Errobi^[1] Ipar Euskal Herriko ibaia da. Bere frantsesezko izena Nive da, gaskoierazkoa Niva.

Artikulu hau Iparraldeko ibaiari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Errobi (argipena)».

Datu azkarrak Errobi Nive (fr), Niva (oc), Datu orokorrak ...

Itxi

Errobi, Donibane Garaziko lurretan osatzen da, Nafarroa Behereko hiru errekaren urekin:

Beherobia (emari nagusia),
Laurhibar,
Arnegi erreka

Atekagaitzeko arroilek, Itsasu hegoaldean, Lapurdirako sarrera markatzen dute. Aturri ibaiarekin, Baionako lurretan batzen da.

Errobi ibaia oso preziatua da kirol-arrantza egiten dutenentzat (izokinkideak) eta ur-bizietan kirolak (bereziki raftinga) gustuko dituztenentzat.

IV. mendean Chronographus anni 354 idazlanak azaltzen duenez, Errobi Senpereraino zen nabigagarria.^[2]

Sakontzeko, irakurri: «Errobiren ibaiadarren zerrenda»

Errobiko arroak prezipitazio nabarmenak ditu: urteko batez besteko plubiometria 1.680 mmkoa da. Ibaiaren erregimena eurikoa da, ia ez du elurrik.

Aturriren beste ibaiadarrek bezala, emari handia du. Bere emaria 42 urtez, 1967 eta 2008 artean, ikertua izan da Kanbon, hau da, Aturri ibaiarekin elkartu baino 15 km lehenago^[3]. Ikertutako eremuak 870 km² ditu, hots, arroaren %85a.

Batez besteko emaria 30,2 m³ segundokoa bada ere, urtaroz urtaro aldatzen da: neguan eta udaberrian 40,8 eta 46,1 m³/s artean dago (gehienezko bi izanik: lehenengoa abendu-urtarrilean, eta bigarrena apirilean); maiatzetik irailera, emaria gutxituz doa, eta txikiena abuztuan du: 11,9 m³/s.

Errobiren batez besteko emariak (m³/s) Kanbon neurtuak
Datuak: 1967 eta 2008 artean

Historiako momentuzko gehienezkoa 745 m³/segundokoa zen 1994ko abenduaren 1ean, egunekoa, berriz, 515 m³/segundokoa zen, 1981eko urtarrilaren 16an lortua.

Errobiren datuak Marne Paristik gertu lortutakoak baino handiagoak dira, nahiz eta azken ibai honen arroa 15 bider handiagoa izan (12.920 km² Errobiko 870en aurka).

Remove ads