Marne (ibaia)

Marne^[1] Frantziako ipar-ekialdeko ibaia da, Senaren ibaiadarra eskuinetik. 514 kmko luzera du. Ibai honek Frantziako lau departamenduri ematen die izena: Marne Garaia, Marne, Sena eta Marne eta Marne Harana, hain zuzen ere.

Marne Marne (fr)
Datu orokorrak
Garaiera	423 m
Mota	ibai
Luzera	514 km
Geografia
Koordenatuak	47°49′06″N 5°21′00″E
Estatu burujabe	Frantzia
Frantziaren banaketa administratiboa	Metropolitar Frantzia
Eskualdea	Île-de-France
Departamendua	Sena eta Marne
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Q51278493 Thérouanne (en) Suize (en) Grand Morin (en) Beuvronne (en) Blaise (en) Coole (en) Ourcq Petit Morin (en) Guenelle (en) Rognon (en) Fion (en) Saulx (en) Somme-Soude (en) Surmelin (en) Traire (en) Cubry (en) Gondoire (en) Isson (en) Les Tarnauds (en) Livre (en) Morbras (en) Rongeant (en) Semoigne (en) La Gravelotte (en)
Arroaren azalera	12.800 km²
Arro hidrografikoa	Marne basin (en)
Ur-emaria	100 m³/s
Iturburua	Marne River spring (en) eta Langres Plateau (en) (Saints-Geosmes (en) ) (429 m 423 m)
Bokalea	Sena (Alfortville Charenton-le-Pont) (29 m)

Langresko goi-ordokian, Balesmes-sur-Marne udalerrian (Seine-et-Marne) jaio, eta Charenton-le-Ponten (Val-de-Marne) Senara isurtzen da. Ontziz ibil daiteke ibaiaren behealdean. Aisne, Rhin eta Saonne ibaiekin dago loturik, hainbat ubideren bitartez.

Lehenengo Mundu Gerran Marne ibaiaren inguruan gudu bi izan ziren: lehendabizikoa 1914an eta bigarrena 1918an.

Ibaiadar nagusiak

• Traire
• Suize
• Rognon
• Blaise
• Saulx
• Fion
• Coole
• Somme-Soude
• Ourcq
• Thérouanne
• Surmelin
• Petit Morin
• Grand Morin
• Beuvronne

Iradokimena

XIX. eta XX. mendeetan Marne margolari askoren musa izan da. Hona hemen batzuk:

Marne ibaia Paul Cézannek margotua

• Camille Corot
• Paul Cézanne
• Camille Pissarro
• Henri Rousseau, "Le Douanier Rousseau" ezizenaz ezaguna.
• Albert Marquet
• Raoul Dufy
• André Dunoyer de Ségonzac
• Louis Vuillermoz
• Maurice Boitel
• Daniel du Janerand

Zeharkaktutako udalerri nagusiak

• Marne Garaia (52): Chaumont, Saint-Dizier
• Marne (51): Châlons-en-Champagne, Épernay
• Aisne (02): Château-Thierry
• Sena eta Marne (77): Meaux
• Sena-Saint-Denis (93): Neuilly-sur-Marne, Noisy-le-Grand
• Marne Harana (94): Nogent-sur-Marne, Créteil, Charenton-le-Pont, Champigny-sur-Marne, Saint-Maur-des-Fossés, Joinville-le-Pont, Saint-Maurice

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014/01/16 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

1. Euskaltzaindia. Europako toponimia fisikoa. .

Kanpo estekak

• Datuak: Q41983
• Multimedia: Marne River / Q41983