From Wikipedia, the free encyclopedia
Cádiz[1] Espainiako hego-mendebaldeko hiri bat da, izen bereko probintziako hiriburua. 2013an 123.948 biztanle zituen.
| Cádiz Cádiz 𐤀𐤂𐤃𐤓 | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Espainiako udalerria | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatu burujabe |  Espainia | ||||||||||
| Autonomia |  Andaluzia | ||||||||||
| Probintzia | Cádizko probintzia | ||||||||||
| Alkatea | José María González Santos (en)  | ||||||||||
| Izen ofiziala | Cádiz | ||||||||||
| Jatorrizko izena | Cádiz 𐤀𐤂𐤃𐤓 | ||||||||||
| Posta kodea | 11000 | ||||||||||
| INEk ezarritako kodea | 11012 | ||||||||||
| Herriburua | Cádiz City (en) | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 36°32′06″N 6°17′51″W | ||||||||||
 | |||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 12.100.000 m² | ||||||||||
| Altuera | 11 m | ||||||||||
| Mugakideak | San Fernando | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 111.811 (2023) −1.255 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 0 bizt/km² | ||||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||||
| Sorrera | K.a. XI. mendea | ||||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
| Hiri senidetuak | Brest, Tanger, Veracruz, Puebla, Móstoles, Buenos Aires, Habana, Medway, Montevideo, San Juan, Santos, Dakhla, Indio, Biblos, Coruña, Ceuta, Huelva, Las Palmas Kanaria Handikoa, Santa Cruz Tenerifekoa, Torrevieja, Cartagena de Indias, Santa Fe de Antioquia (en) , Guaduas (en) , Ambalema (en) , Mariquita (en) , Bogota, Baltimore, Kobe, Mexiko Hiria, Rio de Janeiro eta Callao | ||||||||||
| Matrikula | CA | ||||||||||
| cadiz.es | |||||||||||
Bere ekonomia, batez ere, merkataritzaren sektorean oinarritzen da, ontziolen presentziagatik eta portuko zein Zona Frankoko jarduerengatik. Cadizko ekonomiaren beste oinarrizko sektorea turismoa da, bertako hondartzengatik, herriko jaiengatik eta ondare historiko garrantzitsuagatik. Cadiz da, era berean, langabezia-maila handiena duen Espainiako probintzia, % 30 inguruko langabezia-mailarekin; 13k Badajoz eta Andaluziako beste probintzia batzuk dituzte atzetik, Kordoba, Jaén eta Granada barne.
Gaur egun, Cádiz bere historia luze eta eragingarriagatik da batez ere ezaguna, Gerra Punikoetan, Iberiaren erromanizazioan, Amerikaren aurkikuntzan eta konkistan edo Espainian bere lehen konstituzioarekin erregimen liberala ezartzean izan zuen garrantziagatik,
Cádiz Espainiako hegoaldean dago. Iberiar penintsulako herririk hegoaldekoenetariko bat da, Algecirasek bakarrik dago hegoalderago. Cádiz hiria Cádiz probintziako hiriburua da, eta probintzia hori Andaluziako zortzi probintzietako bat da. Herri handiak ditu auzoan, adibidez Puerto Real eta San Fernando. Metropolitar barrutia kontuan hartuta, Andaluziako hirugarren gune jendetsuena da, Sevillaren eta Málagaren ondoren.
Geografikoki edo estrategikoki hiri honek beti izan du garrantzia Iberiar penintsulan. Izan ere, Mediterraneo itsasoaren sarrera eta irteera kontrolatzen du; horregatik, antzina, oso hiri ospetsua izan zen. Cádiz Espainiako hiririk zaharrena ere bada, eta bertan kultura askotako herriak bizi izan dira: erromatarrak, arabiarrak...
Cádiz zerutik ikusita, agerian du penintsula dela. Dena dago urez inguratuta, zati txiki bat izan ezik, eta hori da Cádizko lehorreko sarrera naturala: autoz edo trenez sar eta irten daiteke. Horrez gain, lehorreko beste sarrera bat ere badute, artifiziala, zubi bat erabilita.
Hamar barruti daude hirian:
| Barruti bakoitzaren azalera, biztanleria eta dentsitatea[2] | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Barrutia | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |||||||||
| Azalera | 0,32 | 0,20 | 0,28 | 0,15 | 0,13 | 0,17 | 0,20 | 1,09 | 0,83 | 1,03 | |||||||||
| Biztanleria | 6.794 | 6.315 | 6.989 | 5.752 | 5.147 | 4.637 | 4.167 | 29.936 | 28.487 | 32.157 | |||||||||
| Dentsitatea bizt/km2 | 21.231,25 | 31.575,00 | 24.960,71 | 38.346,67 | 39.592,31 | 27.276,47 | 20.835,00 | 27.464,22 | 34.321,69 | 31.220,39 | |||||||||
Bertako klima beroa da, eguzki-ordu kopuru handia dauka, horregatik, iparraldeko jende asko joaten da bertara uda pasatzera. Hango eguraldia bestelakotu egiten da, ordea, Levanteko haize boladak daudenean.
 Datu klimatikoak (Cádiz)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 14.6 | 16.7 | 17.2 | 19.7 | 20.1 | 23.8 | 26.5 | 27.4 | 27.7 | 25.8 | 16.6 | 16.3 | 21.3 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 8.8 | 11.0 | 12.9 | 13.7 | 15.5 | 19.4 | 21.7 | 21.5 | 21.8 | 19.7 | 12.3 | 10.1 | 15.7 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 83.0 | 73.0 | 60.0 | 61.0 | 31.0 | 9.0 | 2.0 | 4.0 | 14.0 | 67.0 | 77.0 | 118.0 | 603.0 |
| Iturria: [3] | |||||||||||||
| 1897 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 67.987 | 69.191 | 67.306 | 76.137 | 74.367 | 85.854 | 98.754 | 114.951 | 134.342 | 156.711 | 154.347 | 133.363 | 124.892 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg)
