Bong Joon-ho

Bong Joon-ho (koreeraz: 봉준호, Daegu, 1969ko irailaren 14a) hegokorear zinema zuzendaria eta gidoilaria da. Memories of murder (2003), The Host (2006) eta Snowpiercer (2013) filmengatik egin zen ezaguna, azkeneko biak Hego Koreako film arrakastatsuenetakoak izanda. 2019an idatzi eta zuzendu zuen Parasite filmagatik Cannesko Urrezko Palma eta lau Oscar sari irabazi zituen; Film onena, Jatorrizko gidoi onena, Zuzendari onena eta Nazioarteko film onena^[1]. Metacritic web orriak XXI. mendeko 25 zuzendari onenen zerrendan 13. postuan jarri zuen 2017an.^[2]

Bong Joon-ho
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Daegu, 1969ko irailaren 14a (55 urte)
Herrialdea	Hego Korea
Lehen hizkuntza	koreera
Familia
Ama	Park Soyeong
Hezkuntza
Heziketa	Yonsei University (en) (1988 - 1995) gradu : soziologia
Hizkuntzak	koreera ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria, gidoilaria, politikaria eta telebista-ekoizlea
Lan nabarmenak	ikusi Sarinui chueok Snowpiercer (en) Okja Parasite The host
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Palma  (2019) : Parasite Zuzendari onenaren Oscar Saria  (2020) : Parasite Ho-Am Prize in the Arts Officer of Arts and Letters  (2016) Grand Bell Awards
Kidetza	Writers Guild of America, West (en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	New Progressive Party (en)

Hau korear izena da, abizena Bong du.

Biografia

Erdi eskolan zegoen bitartean zinemagile bihurtzea erabaki zuen, familia artistiko baten eraginaz beharbada (aita diseinatzailea zen eta aitona autore aipagarri bat). Soziologia arloan matrikulatu zen Yonsei Unibertsitatean 1989ko amaieran eta bertan zinema klubeko kidea izan zen. Garai hartan Edward Yang, Hou Hsiao-hsien eta Shohei Imamura zinegileak zituen gustuko. 1990eko hamarkadaren hasieran bi urteko programa bete zuen Koreako Zinema Arte Akademian. Han zegoen bitartean 16 mm-ko film labur asko egin zituen eta Memory in the Box and incoherence bere graduazio lana Vancouver eta Hong Kong-eko nazioarteko zinema jaialdietan proiektatzeko deitua izan zen^[3].

1994an Baeksaekin (White Man) film laburra zuzendu zuen. 2000. urtean Barking Dogs Never Bite bere lehen film luzea (erdi komedia erdi gizarte-satira krudela) kaleratu zuen, arrakasta txikia lortu zuena ikusleen artean. 2003ko bere hurrengo filmak, Memories of Murder, Hego Koreako historian ezaguna den lehen serie hiltzailean oinarrituta, arrakasta komertzial eta kritiko handia lortu zuen. 2006an The Host filmak arrakasta handia izan zuen bai bere herrialdean (orain arte diru kopuru gehien biltzea lortu duen Hego Koreako filma da) eta baita nazioartean ere (kritikoen onarpena izan zuen Cannesko zinema jaialdian proiekzio ez lehiakor batekin)^[4][5].

2008an Tokyo! filmean parte hartu zuen ("Shaking Tokyo" segmentuan) Michel Gondry eta Leos Caraxekin. Hurrengo urtean Madeo (Mother) filma egin zuen, bere seme ezgaitua hilketa-kargutik salbatzeko borrokan ari den ama adeitsu baten istorioa. 2009ko Cannesko Zinemaldiko Un Certain Regard sailean estreinatu zen. 2013an Snowpiercer egin zuen, Le Transperceneige nobela grafiko frantsesaren moldaketa bat^[6].

2011n, World Drama epaimahaiaren kide izan zen Sundanceko Zinemaldian eta Cannesko zinemaldiko Caméra d’or ataleko epaimahai nagusia^[7]. 2017ko Cannesko zinemaldian Okja filmarekin lehiatu zen^[8] eta 2019ko jaialdian Gisaengchung (Parasites) filmarekin, Palme d’Or irabazi zuena, sari hau irabazten duen lehen zuzendari korearrean bihurtzen^[9]. Gisaengchung-ekin, Bong-ek zuzendari onenaren Oscar saria irabazi zuen 2020an, eta film onenaren, nazioarteko zinemaren eta jatorrizko gidoi onenarengatik ere.

Filmografia

Zuzendari zein gidoilari lanak egin ditu Bong Joon-hok bere ibilbide profesionalean.

Zuzendutako luzemetraiak

• 2000 - Barking Dogs Never Bite (플란다스의 개)
• 2003 - Memories of Murder (살인의 추억)
• 2006 - The Host (괴물)
• 2009 - Mother (마더, Madeo)
• 2013 - Snowpiercer
• 2017 - Okja
• 2019 - Parasite (기생충)

Idatzitako luzemetraiak

• 1997 - Motel Cactus
• 1999 - Phantom: The Submarine
• 2000 - Barking Dogs Never Bite (플란다스의 개)
• 2003 - Memories of Murder (살인의 추억)
• 2005 - Antarctic Journal
• 2006 - The Host (괴물)
• 2009 - Mother (마더, Madeo)
• 2013 - Snowpiercer
• 2014 - Sea Fog
• 2017 - Okja
• 2019 - Parasite (기생충)

Idatzi eta zuzendutako laburmetraiak

• 1994 - Baeksaekin (White Man)
• 1994 - Incoherence
• 1994 - The Memories in My Frame
• 2003 - Twentidentity
• 2004 - Digital Short Films by Three Filmmakers - "Influenza" (segmentua)
• 2008 - Tokyo! - "Shaking Tokyo" (segmentua)
• 2011 - 3.11 A Sense of Home - "Iki" (segmentua)

Iturria: Korean Movie Database ^[10]

Ohiko aktoreak

Bong Joon-ho zuzendariaren ohiko aktoreak

Filma	Bae Doona	Byun Hee-bong	Choi Woo-shik	Go Ah-sung	Go Soo-hee	Lee Jung-eun	Park Hae-il	Song Kang-ho	Tilda Swinton	Steven Yeun
Barking Dogs Never Bite	Y	Y			Y
Memories of Murder		Y					Y	Y
Host !The host	Y	Y		Y	Y		Y	Y
Mother						Y
Snowpiercer				Y				Y	Y
Okja		Y	Y			Y			Y	Y
Parasite			Y			Y		Y
Mickey 17										Y

• 
  Bae Doona
• 
  Byun Hee-bong
• 
  Choi Woo-shik
• 
  Lee Jung-eun
• 
  Song Kang-ho
• 
  Tilda Swinton
• 
  Steven Yeun
• 
  Parasite

Sariak

2001

• Hong Kongeko Zinemaldia FIPRESCI saria zinegile asiar gazteentzako (Barking Dogs Never Bite)
• Slamdance Zinemaldia, Edizio onena (Barking Dogs Never Bite)

2003

• Donostiako Zinemaldia, Zuzendari onenaren zilarrezko maskorra, Altadis saria zuzendari berriari eta FIPRESCI saria (Memories of Murder)
• Torinoko Zinemaldia, Gidoi onenaren saria eta audientziaren saria (Memories of Murder)
• Tokioko Nazioarteko Zinemaldia, Film asiarraren saria (Memories of Murder)

2006

• Sitgeseko Zinemaldia, Efektu berezi onenak eta Orient Express saria film asiar onenari (The Host)

2007

• Fantasporto Oportoko zinemaldia, Zuzendari onena (The Host)

2019

• Canneseko Zinemaldia, Palme d'Or (Parasite)

2020

• Oscar sariak, Jatorrizko gidoi onena (Parasite)
• Oscar sariak, Zuzendari onena
• Oscar sariak, Film onena (Parasite)
• Oscar sariak, Nazioarteko film onena (Parasite)