Guatemalar idazlea From Wikipedia, the free encyclopedia
Ana María Rodas (Guatemala Hiria, 1937ko irailaren 12a). Guatemalako poeta, narratzailea, kazetaria, literatura, kazetaritza irakaslea eta literatur kritikaria da. Erdialdeko Amerikako literatura eszenan pertsonaia nabarmena da[1] eta bere lana Latinoamerikako erreferente feministatzat hartzen da. Emakumeen aurkako indarkeria salatu eta feminitatearen agindua zalantzan jartzen du, pasibotasuna baztertuz.[2] Bere lehen liburua Poemas de la izquierda erótica (1973) bereziki aipatua da.[3] 2000. urtean Guatemalako Literatura Sari Nazionala jaso zuen. 2015etik 2016ra, Kultura eta Kirol Sailburua izan zen Alejandro Maldonado Agirreren lehendakaritzan. 2021ean Guatemalako Nazioarteko Liburu Azokaren XVIII edizioa egile honi eskaini zitzaion.[3]
Ana María Rodas | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Guatemalako Hiria, 1937ko irailaren 12a (87 urte) |
Herrialdea | Guatemala |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | kazetaria, poeta, idazlea eta literatura-kritikaria |
Jasotako sariak | |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | katolizismoa |
Guatemala hirian jaio zen 1937ko irailaren 12an. Bere aita, Ovidio Rodas Corzo, margolaria eta kazetaria zen - El imparcial eta Diario de Centro Américan lan egin zuen-. Bere amak, Ana Maria Pérez Lagomazzinik, helduentzako liburuak irakurtzen zizkion, nebarekin batera. [3] [4]
Gaztetan hasi zen idazten eta idazteko ohitura onartzen zion kazetaritzaren aldeko apustua egin zuen. Bere lehen lana Diario de Centro Américan izan zen, 14 urterekin gizarte eta kirol kronikarekin hasi zen, gero 16rekin kazetaria zen jada. Geroago gobernuaren informazioa idatzi zuen.[3]
"Ia bizitza osoan, kazetari gisa, estatu-ministerioez arduratu nintzen, Jauregi Nazionalean; eta ezagutzen ez dudan arrazoiren batengatik, normalean sindikatuak eta ikasle-elkarteak esleitzen zizkidaten. Eta 60ko eta 70eko hamarkadetan adierazpen-askatasunaren ateak gehiago itxi zirenean, lantokiz aldatu behar izan nuen, modu irekiagoan, autozentsura gutxiagorekin, aipatutako iturriei buruz normalean finkatzen zitzaizkidan iturriez idazteko, ziurrenik, urteetan pilatutako esperientziagatik".
1974an idatzitako Poemas de la izquierda erótica, gizartearen kanon kontserbadoreak auzitan jartzeagatik eskandalua eragin zuen, baina bestalde, Guatemalako Kazetarien Elkartearen Prentsa Askatasuna saria jaso zuen.[5] Gero, (2021), El Imparcial eta Siglo 21 egunkarietan lan egiteaz gain, ElPeriódico-rekin kolaboratu zuen ere.
1984an irakasle hasi zen San Carlos Unibertsitatean eta 1993tik Rafael Landívar Unibertsitatean. Francisco Marroquín Unibertsitatean eta Universidad Panamericanan ere irakatsi zuen.[3]
Horrez gain, Diario de Centro América-ko zuzendaria, Tipografia Nazionalekoa (2004-2008), Guatemalako Liburutegi Nazionaleko zuzendaria (2012) eta Kultura eta Kirol Ministroa (2015-2016) ere izan da.
Ana María Rodas, Luis Eduardo Rivera eta Enrique Noriegarekin batera, 70. hamarkadako belaunaldiaren parte dira, zeinak hizkuntzaren erresignifikazioaren, jarrera etiko kritikoaren bitartez egungo Guatemalako poesia berritzeko oinarriak ezarri zituen.[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.