musikari eta folklore-ikertzaile bilbotarra From Wikipedia, the free encyclopedia
Aingeru Bergizes Jausoro edo Aingeru Berguices Jausoro (Bilbo, 1957ko otsailaren 27a - Galdakao, 2022ko ekainaren 3a) musikari profesional eta folklore ikertzaile izan zen, Oskorri musika taldeko kide izan zen hasierako urteetan baina beste hainbat taldeetan ere parte hartu du. Akordeoiaren historia soziala ikertu du bereziki, besteak beste eskusoinuaren sarrera Bizkaian eta Bilboko La Casillako dantzaldiak aztertuz doktore tesian.[1][2]
| Aingeru Bergizes | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Bilbo, 1957ko otsailaren 27a |
| Herrialdea |  Bizkaia, Euskal Herria |
| Heriotza | Galdakao, 2022ko ekainaren 3a (65 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | euskara gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | musikaria |
Akordeoi eta pianoko karrerak eginak zituen, umetan hasi eta helduaroan osatuta. Ingeniaritzako ikasketak abiatu zituen gaztetan eta Historia Garaikidean doktoretza egin zuen helduaroan.[1]
Umetan hasita solfeo, piano eta akordeoi ikasketak Bilboko konserbatorioan ikasle libre moduan azterketak eginez joan zen gainditzen. Akordeoian zentratu zen eta azterketak Bartzelonan pasatzen zituen, aldi berean ingeniaritzako ikasketetan hasi zen garai berean, baina musikari profesional moduan hasi zen lanean eta une hartan ikasketak utzi zituen. 30 urte beranduago berrartu eta akordeoiko goi mailako ikasketak bukatu zituen. Jarraian pianoko ikasketak ere bukatu zituen. Musikologiako doktorego ikasketak egin eta segidan doktoretza egin zuen Joseba Agirreazkuenagaren zuzendaritzapean musikaren historia soziala eta akordeoia ardatz hartuta, Bilboko La Casillako dantzaldiak eta akordeoiaren sarrera Euskal Herrian aztertuz.[1][2]
Musikari profesional moduan hainbat talderekin jo eta grabatu du Aingeru Bergizesek bere ibilbide profesionalean: Oskorrirekin Plazarik plaza (1980), Eta Oskorri sortu zen (1981) eta Adio Kattalina (1982) diskoetan; Ruper Ordorikarekin Hautsi da Anphora (1980), Gontzal Mendibilekin Argitze garaian egunsentiari agur (1978), eta baita Amuriza, edo Lopategi eta Azpillaga bertsolariekin ere. Berbena taldeetan ere jotakoa, Jazz munduan ere eskarmentu handikoa zen. El Redoble Atxuritarra, Voilá eta Zubipeko Swing taldeetan jo zuen besteak beste.[1]
Akordeoia, trikitixa eta Bizkaiko dultzaina hainbat erromeria eta kalejiratan jotakoa zen, baina musikari profesional moduan aritu zen 25 urteetan eta ikasketak piano eta akordeoikoak izan arren, pianoa ez zuen profesionalki jo izan eta akordeoia ere gutxi, baxu elektrikoa eta bonbardinoa jo baitzituen batez ere. Aholkulari, antolaketa eta errendimendu prozesuen kudeatzaile, inteligentzia emozionala lantzeko taller-emaile, Gestalt terapeuta, yoga irakasle, egurraren artisau... Elizetako organoak eraikitzen eta errestauratzen lan egin zuen bost urtez Frantzian.[1]
Musikari tradizionalen ibilbidea asko interesatu izan zaio, nola egin ote zuten erakusten duten mailara iristeko ikasketa formalik izan gabe. Jakin-min horrek eraman zuen folklore ikertzaile lanetan murgiltzera. 2016an irakurri zuen doktore-tesia EHUn, Joseba Agirreazkuenagaren zuzendaritzapean. Bertan nagusiki Bilboko La Casillako dantzaldiei begiratu zien. Udaleko artxiboetan arakatuz ikusi zuen material asko zegoela eta horrez gain El Noticiero Bilbaino egunkaria xehe aztertu zuen 1880-1900 bitartean dantzaldiei buruz eskaintzen zuen informazio aberatsa aztertuz.[1] Ikerketak Bilboko herritarren soziabilitatearen mundua aztertzen du. Dantzak garrantzia hartzen du, euskal dantzaren tradizioaren alderdi batzuk eta musika-tresnei, errepertorioei eta koreografia dantzatuei buruzko ekarpen berriak bateratzen baititu. Instrumentu horiek Europa osoan zehar ernamuintzen dira, eta masa-gizartearen hasierako denboran adierazpen eta gozamen kolektiborako modu berri bat sortzen dute. Era berean, klase proletarioen kultura-produktu hori lurralde osoan hedatuz joango da, bi soinu-tresna boteretsuren eskutik: musika-banda eta akordeoia, beren tresna laguntzaileekin.[2]
Emakume panderojoleen inguruan ere egin ditu ikerketak. Gizarte frankistan emakumeek ezarria zuten rol hertsia gainditu eta publikoan dantzaldietan protagonismoa hartu zuten panderojoleak aztertu zituen Bergizesek. Horren inguruan hitzaldiak, ikus-entzunezkoak eta aurkezpenak egin zituen azken urteetan.[1]
Eusko Ikaskuntzaren Jentilbaratza folklore aldizkariaren eta Soinuenea Fundazioaren Soinuberri erredakzio-batzordeko kidea izan zen,[3] eta Eusko Ikaskuntza eta Zatak Herri Ondarea elkarteetako bazkide. Aiko taldearen Jotamentala dokumentalean zein bestelako ikastaldietan parte hartu du. Bilduma oparoa zuen akordeoi, argazki zahar, arbelezko disko, eskuidatzi, bestelako tresna eta liburutegi aberatsarekin.[1]
Hauek dira Aingeruk berak bakarrik argitaratutako zenbait lan:[1]
Beste egile batzuekin batera:[1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
