From Wikipedia, the free encyclopedia
Tularemia gaixotasun infekziosoa da, zoonosia dena, Francisella tularensis bakterioak eragindakoa. Bere etiologia eta sintomatologia izurri bubonikoarenarekin alderatua izan da, nahiz eta bere pronostikoa azken hau bezain larria ez izan.
Tularemia | |
---|---|
Tularemiak eskuan eragindako traumatismo bat | |
Deskribapena | |
Mota | infekzio bakteriano primarioa, Zoonosia eritasuna |
Espezialitatea | infektologia |
Arrazoia(k) | Francisella tularensis |
Sintoma(k) | sukarra, pozoitzea, buruko mina, anorexia, Negela, enantema, linfadenitisa, esplenomegalia, hepatomegalia, Ondoeza, goragalea, oka, Sudurreko odoljarioa, ultzera, bubo (en) , pneumonia, Pleuresia, trakeitisa, bronkitisa, beherakoa, tripako mina, eztarriko mina linfagitisa |
Patogenoaren transmisioa | aire bidezko kutsadura, vector-borne transmission (en) , ukitzeen bidezko kutsapen fecal–oral route (en) |
Azterketa medikoa | miaketa fisiko, Hemograma, kultibo mikrobiologiko, ELISA, Polimerasaren kate-erreakzioa, Tularin (en) agglutination test (en) |
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | Estreptomizina, Ziprofloxazino, doxiziklina eta Tetraziklina |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | A21 |
GNS-9-MK | 021 |
GNS-10 | A21 |
GNS-9 | 021 |
DiseasesDB | 13454 |
MedlinePlus | 000856 |
eMedicine | med/2326 emerg/591 ped/2327 |
MeSH | D014406D014406 |
Disease Ontology ID | DOID:2123 |
Gaitzak animalia marraskariak, untxiak eta erbiak jotzen ditu, batik bat. Animalia horiek gizakia kutsatzen dute, hainbat kasutan akaroak eta intsektuak (kaparrak, euliak...) gaitzaren bektoreak izanik.
Ipar Amerikan, Asian eta Europan endemikoa da, eta animaliekin harremanetan daudenak (ehiztariak, baserritarrak, sukaldariak...) dira arrisku-taldeak gaixotasuna harrapatzeko.
Aitortu beharreko gaixotasuna da. 2016an kasu bakarra jakinarazi zen EAEn [1]
Francisella tularensis bakterioa kokobazilo Gram negatiboa eta aerobio hertsia da. Birulentzia handiko mikrobioa da, dosi txikietan infektatzen duena. Arratoiak, saguak, katagorriak, untxiak eta erbiak infektatu ohi ditu, hilkortasun handia eraginez.
Tularemia modu askotan transmititu daiteke animaliengandik gizakiarengana:
Tularemia ez da pertsonen artean kutsatzen
Gaitzaren inkubazio epea 1-14 egunetakoa da (nahiz eta kasu gehienetan 3-5 egunetakoa izan)
Tularemiaren sintomak oso lotuak daude mikrobio patogenoaren sarbidearekin (azalekoa, digestiboa, begietakoa, arnas bidekoa...)
Zauri baten bidez sartzen denean, mikrobioak tularemia ultzeroglandularra eragiten du: sarbidearen tokian ultzera bat agertu eta inguruko nodulu linfatikoak handitzen dira. Sukarra, buruko mina eta ahulezia gaitzaren beste sintoma batzuk dira.
Bakterio patogenoa inhalazioaren bidez sartzen denean pneumonia bat ager daiteke.
Sintomatologiak ez du asko laguntzen tularemiaren diagnostikoan, zantzu fisikoak (sukarra, buruko mina, ahulezia...) oso orokorrak direlako. Hemokultiboak (bakterio eragilea identifikatzeko) eta froga serologikoak (bakterioaren aurkako antigorputzak antzemateko) dira diagnostikorako gehien erabiltzen diren tresnak
Estreptomizina da aukerako antibiotikoa tularemia tratatzeko. Tetraziklina eta kloranfenikola ere erabili ohi dira.
Ikerketa ugari garatu arren, ez da oraindik txerto eraginkorrik aurkitu gaitza prebenitzeko
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.