From Wikipedia, the free encyclopedia
Kurlinta handia (Numenius arquata) Scolopacidae familiako hegazti zangaluzea da[1]
Kurlinta handi | |
---|---|
Iraute egoera | |
Ia galzorian (IUCN 3.1) | |
Sailkapen zientifikoa | |
Klasea | Aves |
Ordena | Charadriiformes |
Familia | Scolopacidae |
Generoa | Numenius |
Espeziea | Numenius arquata Linnaeus, 1758 |
Banaketa mapa | |
Datu orokorrak | |
Masa | 76 g (pisua jaiotzean) arra: 742 g (helduen pisua) emea: 869 g (helduen pisua) |
Zabalera | 0,97 m |
Kumaldiaren tamaina | 4 |
Errute denbora | 28 egun |
Iparraldeko Eurasian bizi den hegazti hau neguan hegoaldeko Europara, hegoaldeko Asiara eta Afrikara migratzen da. Euskal Herrian oso ohikoa izaten da negu partean.
Gure artean agertzen den hegazti limikolo handiena da. 48-57 cm arteko luzera eta 89-106 cm arteko hego-zabalera ditu. Emea 1.300 gramo pisatzera irits daiteke eta arra txikiagoa da, 1.000 gramo gehienez ere[2]. Orokorrean lumaia gris-arrea izaten du eta bizkarraldeko lumak ilunagoak dira sabelaldekoak baino. Gorputz osoan lerro ilun ez-jarraitu ugari ditu. Buruari dagokionez pileoa ilunagoa du eta mokoa eta beriaren artean ere zerrenda ilunago bat agertzen du. Hegaztiaren osagai deigarriena bere moko luze kurbatua da, emeetan luzeagoa dena. Hanka luzeak ditu, gris-urdinxka kolorekoak[3].
Europa erdialdeko populazioak neguan migratzen dute eta Kantauri itsasoaren kostaldera etortzen dira besteak beste. Britainiar uharteetako kurlintak sedentarioak dira[3]. Padurak eta estuarioak okupatzen dituzte, Urdaibai[4] eta Txingudi[5] esate baterako. Ugalketa garaian kontinente barneko hezeguneak hobesten ditu, taiga eremuetan batez ere.
Hegazti orojalea da baina animali gehiago jaten ditu landare jatorriko elikagaiak baino. Mokoa limoetan sartu eta poliketoak, krustazeoak, anfipodoak eta moluskuak harrapatzen ditu. Uda partean kontinente barneko zelaietan matxinsaltoak, kakalardoak, kilkerrak, lur-zizareak eta tarteka ornodun txikiak ere harrapatzen ditu (arrainak, anfibioak, muskerrak, beste hegazti batzuen txitak eta ugaztun txikiak)[3][2].
Kolonia handiak eratzen ditu kumaldietan. Ez du habia bat eraikitzen, lurrean zulo bat egin eta lumaz eta landare hondarrez estaltzen du. Oliba koloreko lau arrautza jartzen ditu, orbain ilun ugari dituztenak. Guraso biek txitatzen dituzte arrautzak 27-29 egunez eta txitak jaio eta berehala habia inguruan ibiltzen hasten dira. Gurasoek zaindu eta elikatzen dituzte 32-38 egunetan zehar, erabat garaturik dauden arte[3].
Carl von Linneok deskribatu zuen 1758 urtean Systema naturae liburuan. Hiru azpiespezie ezagutzen dira[6]:
Honako izen hauek ematen zaizkio kurlinta handiari[7]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.