From Wikipedia, the free encyclopedia
Gantxoa edo arropa esekitzeko pintza[1] arropa lehortzeko esekitzeko erabiltzen den tresna da, normalean esekitoki batean erabiltzen dena. Gantxoak diseinu desberdinetan datoz.
| Gantxo | |
|---|---|
esku-tresna, Ainguraketa (eraikuntza)a eta laundry supply (en)  | |
 | |
XVIII. mendean, arropa zikina zuhaixka, adar edo esekitokietan zintzilikatzen da lehortzeko, baina ez dago inolako gantxorik garaiko pintura edo grabatuan. Arropa bustia esekitzeko gantxoak XIX. mendearen hasieran bakarrik agertzen dira, Jérémie Victor Opdebec-ek patentatutako diseinu batekin.[2] Diseinu horrek ez du malgukirik erabiltzen, eta pieza bakarraz osatzen da, bi puntarekin bien artean distantzia txiki bat duena. Pintza mota horrek euste-ekintza errazten du, bi muturrak aparte jartzen baitira eta, hala, nolabait estutzen dira, eta, ondorioz, bi muturrak atseden-egoerara itzultzen.[3]
1853an, AEBetako David M. Smithek bi puntadun gantxo bat asmatu zuen, palanka txiki batek eta malguki batek lotua.[4][5] Palanka-ekintza baten bidez, bi muturrek pintzaren goiko aldean irrist egiten dutenean, muturrak ireki egiten du, eta askatzen denean, malgukiak bi muturrak ixten ditu, eusteko behar den ekintza sortuz.
Solon E. Moorek 1887an hobetu zuen Smithen diseinua. Hari bakar batez egindako "malguki bildu" bat gehitu zuen. Malgukiak zurezko bi pieza ixten zituen indar gisa jardunez, eta bi erdiei mugitzeko eta mekanizatzeko aukera ematen die aldi berean. 20. mendean hedatu zen modelo hau, eta 21. mendean ere gehien erabiltzen diren gantxoak Mooreren diseinuan oinarritzen dira.[4]
Hona hiru diseinu eta patenteak konparazioan.
.png){kind=small}
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
