Bernagorri arrunt

From Wikipedia, the free encyclopedia

Bernagorri arrunt

Bernagorri arrunta (Tringa totanus) Scolopacidae familiako hegazti zangaluzea da[1], Eurasiako eskualde epeletan bizi dena. Euskal Herrian neguko pasean ikusten da[2].

Datu azkarrak Iraute egoera, Sailkapen zientifikoa ...
Bernagorri arrunt
Thumb
Iraute egoera
Thumb
Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
KlaseaAves
OrdenaCharadriiformes
FamiliaScolopacidae
GeneroaTringa
Espeziea Tringa totanus
Linnaeus, 1758
Banaketa mapa
Thumb
Datu orokorrak
Masa22,3 g
129 g
Zabalera62 cm
Kumaldiaren tamaina4
Errute denbora24 egun
Itxi
Bernagorri arrunta elikatzen.
Thumb
Hegan ari denean hegoertzean zerrenda zuri deigarria azaltzen zaio.

Deskribapena

Hegazti limikola ertaina da, 24-27cm arteko luzera eta 47-53 cm arteko hego-zabalera ditu[3]. Kolore arre-grisa du eta ugalketa garaian marroi kolore biziagoa hartzen du, sabelaldea beti ere argiagoa da. Ipurtaldea zuria du[4]. Dena dela gorputz osoan orbain txiki ilunen lerroak ikusten dira. Hanka gorri-laranja biziak ditu, hortik bere euskarazko izena. Moko zorrotza ere gorria du baina iluntzen doa muturrean.

Hegan ari denean hegoen ertzean marra zuri zabal bat azaltzen zaio[4]. Buztana abaniko gisa zabaltzen du.

Habitata

Kostaldeko eta barnealdeko hezegunetan ikusten da, beti ere landaretza ugaria baldin badago. Padurak, aintzirak, gatzagak okupatzen ditu eta ubide artifizialetan ere agertzen da[3].

Elikadura

Ornogabe akuatikoak jaten ditu, moluskuak, krustazeoak eta poliketoak gehienbat[3]. Tarteka landare jatorriko elikagaiak ere jaten ditu dieta osatzeko[4].

Ugalketa

Apirila eta uztaila artean izaten du ugaltzeko garaia. Dentsitate handiko koloniak eratzen ditu, habiak elkarren ondoan ezarriz[5]. Lurrean egiten du habia, landare artean ezkutatuta eta belarrez estaltzen du. 3-5 arrautza jartzen ditu, krema edo arre kolore finekoak eta orbain ilun asko dituztenak. 25 egunetan zehar txitatzen ditu eta txitak jaiotzen direnean 25-35 egun behar dituzte erabat garatzeko[3].

Taxonomia

Carl von Linneok deskribatu zuen 1758 urtean, bere Systema naturae liburuan[6][7]. Sei azpiespezie ezagutzen dira[8]:

  • Tringa totanus craggi (Hale, 1971), Txinako ipar-mendebaldean bizi da.
  • Tringa totanus eurhina (Oberholser, 1900), Tajikistan, India iparraldean eta Tibeten bizi da.
  • Tringa totanus robusta (Schioler, 1919), Islandian eta Faroetan bizi da.
  • Tringa totanus terrignotae (Meinertzhagen & Meinertzhagen, A., 1926), Mantxurian eta Txina ekialdean bizi da.
  • Tringa totanus totanus (Linnaeus, 1758), Europan bizi da.
  • Tringa totanus ussuriensis (Buturlin, 1934), Siberia hegoaldean, Mongolian eta Ekialdeko Asian bizi da.

Iruditegia

Erreferentziak

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.