Natria kloroacetato

Natria kloroacetato, kloroacetato de natrio aŭ Cl-CH₂-COO-Na estas natria organika komponaĵo de "kloroacetata acido", kiu servas kiel deirpunkto aŭ peranto de diversaj kemiaĵoj uzataj en medicino kaj industrio^[2]. Ĝi estas blanka solido, brulema kaj facile solvebla en akvo, malkomponiĝas^[3] kiam temperaturo estas pli alta ol 150 °C, eligante karbonan unuoksidon kaj hidrogenan kloridon kaj natrian oksidon. Natria kloroacetato uzatas kiel kolorigilo, herbicido, kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj, karboksa-metil-celulozo, tioglikolata acido kaj nitrometano.

Natria kloroacetato
Kemia strukturo de la Natria kloroacetato
3D Kemia strukturo de la Natria kloroacetato
Alternativa(j) nomo(j)
Ununatria Kloroacetato Ununatria salo de kloroacetata acido Natria kloretanoata acido
Kemia formulo	Cl-CH2-COO-Na
CAS-numero-kodo	3926-62-3
ChemSpider kodo	56306
PubChem-kodo	23665759
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blanka kristala higroskopa solido
Molmaso	116.48 g mol−1
Smiles	C(C(=O)[O-])Cl.[Na+]
Denseco	1,71 g/cm3
Fandopunkto	150 °C (malkomponiĝas)
Solvebleco	Akvo:85 g/100 ml
Acideco (pKa)	1,36 x 10−3
Mortiga dozo (LD50)	95 mg/kg (muso, buŝa)
Merck Index-kodo	2112 (15-a eldono)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R25 R38 R50
Sekureco	(S1/2) S22 S36/37 S45 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero T Toksa N Damaĝaj substancoj Xi Irita O Oksidiga agento
GHS etikedigo de kemiaĵoj[1]
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H301, H315, H319, H400, H410
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P264, P270, P273, P280, P301+310, P302+352, P305+351+338, P321, P330, P332+313, P337+313, P362, P391, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Sintezo

Sintezo 1

• Neŭtraliga reakcio inter kloroacetata acido kaj natria karbonato:

${\displaystyle {\mathsf {Na_{2}CO_{3}+2\;{\underset {kloroacetata\;acido}{ClCH_{2}COOH}}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;ClCH_{2}COONa+CO_{2}\uparrow +H_{2}O}}}$

Sintezo 2

• Natria kloroacetato ankaŭ prepareblas per interagado de la kloroacetata acido kaj natria hidroksido:

${\displaystyle {\mathsf {NaOH+{\underset {kloroacetata\;acido}{ClCH_{2}COOH}}\ {\xrightarrow {}}\ ClCH_{2}COONa+H_{2}O}}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Kloroacetato de natrio uzatas por produkti nitrometanon. La reakcio okazas en du etapoj:

Etapo 1

Reakcio de la natria kloroacetato kaj "natria nitrito":

${\displaystyle {\mathsf {ClCH_{2}COONa+NaNO_{2}\ {\xrightarrow {}}\ NO_{2}CH_{2}COONa+NaCl+H_{2}O}}}$

Etapo 2

Reakcio de nitria nitro-kloroacetato kaj akvo sub alta temperaturo estigante nitrometanon:

${\displaystyle {\mathsf {2\;NO_{2}CH_{2}COONa+H_{2}O\ {\xrightarrow {300^{o}C}}\ 2\;{\underset {nitrometano}{NO_{2}CH_{3}}}+Na_{2}CO_{3}+CO_{2}\uparrow +H_{2}O}}}$

Reakcio 2

• Produktado de amonia glikolato pere de reakcio kun amonia hidroksido:

${\displaystyle {\mathsf {ClCH_{2}CONa+NH_{4}OH\ {\xrightarrow {}}\ {\underset {amonia\;glikolato}{OH-CH_{2}COONH_{4}}}+NaCl+H_{2}O}}}$

Literaturo

• Sigma Aldrich^{[rompita ligilo]}
• Santa Cruz Biotechnology Arkivigite je 2015-09-24 per la retarkivo Wayback Machine
• Chemical Book
• Amphoteric Surfactants, Second Edition, Eric G. Lomax
• Advances in Organic Crystal Chemistry: Comprehensive Reviews 2015, Rui Tamura, Mikiji Miyata
• Cationic Surfactants: Organic Chemistry, James Richmond
• Organic Syntheses

Vidu ankaŭ

• Natria dukloroacetato
• Natria trikloroacetato

Referencoj

1. PubChem
2. Chemistry and Technology of Surfactants, Richard J. Farn
3. Hazardous Chemicals Desk Reference, Richard J. Lewis, Sr.

Portalo pri Kemio

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).