Murad la 1-a

Murad la 1-a (en Otomana turka: مراد اول; en turka: I. Murad, Murad-ı Hüdavendigâr (kromnome Hüdavendigâr, el Persa: خداوندگار, latinigite: Khodāvandgār, laŭvorte  la didevotulo – kun la signifo de "suvereno" en tiu kunteksto); 29a de Junio 1326 – 15a de Junio 1389) estis la Otomana Sultano el 1362 ĝis 1389. Li estis filo de Orhan Gazi kaj Nilüfer Hatun. Murad la 1-a surtroniĝis post la morto de sia plej aĝa frato Sülejman Paŝa.

Murad la 1-a
Persona informo
مُراد اوَّل
Naskiĝo	29-an de junio 1326 (1326-06-29) en Bursa
Morto	28-an de junio 1389 (1389-06-28) (62-jaraĝa) en Kosova Kampo
Mortis pro	Hommortigo vd
Mortis per	Pikado vd
Mortigita de	Miloš Obilić vd
Tombo	Bursa vd
Religio	islamo vd
Lingvoj	malnova anatolia turka lingvo • araba vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Otomana dinastio vd
Patro	Orhan vd
Patrino	Nilüfer Hatun (en) vd
Gefratoj	Halil Bey (en) kaj Süleyman Paşa (en) vd
Edz(in)o	Kera Tamara (en) (1370 (Gregoria)–) Gülçiçek Hatun (en) vd
Infanoj	Bajezid la 1-a  ( Gülçiçek Hatun (en) ) Savcı Bey (mul)  ( ) Nefise Hatun (en)  ( ) vd
Profesio
Okupo	sultano vd
Postenoj Postenoj sultano de la Otomana Imperio (1362 (Gregoria)–1389 (Gregoria)) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Historio

Murad la 1-a konkeris Adrianopolon, renomis ĝin Edirne,^[1] kaj en 1363 faris ĝin la nova ĉefurbo de la Otomana Sultanlando.^[2] Poste li etendis la Otomanan regnon en Sudan Eŭropon metante plej el Balkanio sub Otomana regado, kaj devigis la princojn de Serbio kaj de Bulgario same kiel la orientromian imperiestron Johanon la 5-an Paleologon pagi al li impostojn.^[1] Murad la 1-a administracie dividis sian sultanlandon en du provincoj nome Anatolio (Malgranda Azio) kaj Rumelio (Balkanio).

Murad la 1-a estis nelegipova kaj ne sciis eĉ subskribi sian propran nomon. En 1363, Murad la 1-a subskribis traktaton per trempado de sia mano en inko kaj markado per siaj fingromarkoj.^[3]

16-a-jarcenta miniaturo de Murad la 1-a.

En 1389, dum la fama Batalo de Kosovo, li estis mortigita, kaj la fontoj malkonsentas ĉu tio okazis en la komenco aŭ post la fino de la batalo. Lia plej aĝa filo Bajezid, kiu estris la maldekstran alon de la Otomanaj fortoj, ekprenis la regadon post tio. Lia alia filo, Jakub Çelebi, nome Jakub Bejo, kiu estris la alian alon, estis nomita al la komandeja tendo de la sultano fare de Bajezid, sed kiam Jakub Bejo tien alvenis li estis strangolita, kio lasis Bajezidon kiel la nura postulanto al la trono.

Notoj

1. "Murad I". Encyclopædia Britannica Inc., 2014. Web. 19 Dec. 2014.
2. "In 1363 the Ottoman capital moved from Bursa to Edirne, although Bursa retained its spiritual and economic importance." Ottoman Capital Bursa. Oficiala retejo de la Ministerio de Kulturo kaj Turismo de la Respubliko Turkio. Alirita la 19an de Decembro 2014.
3. Lord Eversley (2020). The Turkish Empire. p. 20.

Bibliografio

• Harris, Jonathan, The End of Byzantium. New Haven and London: Yale University Press, 2010. (ISBN 978-0-300-11786-8)
• Imber, Colin (2009). The Ottoman Empire, 1300–1650: The Structure of Power (dua eldono). Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-1370-1406-1.

Eksteraj ligiloj

• Kategorio Murad la 1-a en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

• 1911 Encyclopædia Britannica/Murad

PeEnEo: 750309 GND: 122922778 LCCN: n83230195 VIAF: 89105909 ISNI: 0000000078200839 BNF: 14976381t